Παρά τις επανειλημμένες συζητήσεις, καμία ουσιαστική κίνηση δεν έχει γίνει από την πλευρά της πολιτείας για ελάφρυνση των επιβαρύνσεων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Έτσι, επανέρχεται στο προσκήνιο η συζήτηση για το βάρος που επωμίζονται οι Έλληνες καταναλωτές στους λογαριασμούς ρεύματος, όπου περίπου το 30% αφορά χρεώσεις υπέρ τρίτων και το υπόλοιπο αφορά την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας.
Σημειώνεται ότι στο πλαίσιο του «Σχεδίου Δράσης για την Προσιτή Ενέργεια» η Κομισιόν έχει θέσει ως μία από τις βασικές προτεραιότητες τη μείωση φόρων και λοιπών χρεώσεων που επιβαρύνουν τους λογαριασμούς ρεύματος. Στόχος είναι μέρος αυτών των επιβαρύνσεων να μεταφερθούν στους κρατικούς προϋπολογισμούς αντί να συνεχίσουν να επιβαρύνουν τους καταναλωτές. Στο προσχέδιο περιλαμβάνονται παραδείγματα κρατών, όπως η Ολλανδία, η οποία προχώρησε σε σημαντικές μειώσεις περιβαλλοντικών φόρων και τελών υπέρ ΑΠΕ. Στο ίδιο πλαίσιο, επισημαίνεται και η ανάγκη αντίστοιχων παρεμβάσεων σε χώρες όπως η Ελλάδα, όπου το ΕΤΜΕΑΡ εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό βάρος για τα νοικοκυριά.
Στην Ελλάδα, οι λογαριασμοί ρεύματος επιβαρύνονται με πληθώρα χρεώσεων, όπως οι ΥΚΩ (για την κάλυψη του κόστους ηλεκτροδότησης των νησιών), το ΕΤΜΕΑΡ, καθώς και τέλη για τη χρήση δικτύων (ΔΕΔΔΗΕ, ΑΔΜΗΕ). Πέρα από αυτά, στους λογαριασμούς περιλαμβάνονται και επιβαρύνσεις υπέρ τρίτων, όπως δημοτικά τέλη, φόροι ακινήτων, το τέλος υπέρ της ΕΡΤ, ο ειδικός φόρος κατανάλωσης και διάφορα άλλα τέλη, συμπεριλαμβανομένου και του ΦΠΑ.
Αναφορικά με την πρόταση της Κομισιόν για τη μείωση των φόρων, η ελληνική πλευρά έχει ήδη ξεκαθαρίσει τη στάση της. Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε πρόσφατα πως, με βάση τους δημοσιονομικούς κανόνες, τυχόν μείωση φόρων θα απαιτούσε την επιβολή άλλων φόρων ως αντιστάθμισμα, κάτι που – όπως ανέφερε – «δεν αποτελεί λύση». Αντίθετα, η ελληνική στρατηγική επικεντρώνεται στην επιτάχυνση της διείσδυσης των ΑΠΕ ώστε να μειωθεί η εξάρτηση από το φυσικό αέριο και να περιοριστεί το κόστος παραγωγής.
Παρά τη σαφή θέση της κυβέρνησης, το πρόβλημα για την ελληνική αγορά ενέργειας δεν περιορίζεται στο φορολογικό σκέλος. Μερίδα της αγοράς επισημαίνει ότι οι λογαριασμοί ρεύματος εξακολουθούν να φέρουν «βαρίδια» από το παρελθόν, θυμίζοντας πρακτικές της εποχής του κρατικού μονοπωλίου της ΔΕΗ, η οποία λειτουργούσε και ως μηχανισμός είσπραξης φόρων και τελών για τρίτους.
Σήμερα, σε ένα πλήρως απελευθερωμένο περιβάλλον, το ζήτημα της απαλλαγής των λογαριασμών από μη ενεργειακά βάρη επανέρχεται ως αίτημα τόσο από τη ΔΕΗ όσο και από ιδιώτες παρόχους. Όπως τονίζουν εκπρόσωποι της αγοράς, δεν μπορεί να αποδίδεται στις εταιρείες προμήθειας η ευθύνη για το ύψος των λογαριασμών, όταν πάνω από το 30% αφορά χρεώσεις υπέρ τρίτων. Όπως σημειώνουν, αν οι ΟΤΑ αδυνατούν να οργανώσουν αυτόνομα μηχανισμούς είσπραξης, τα σχετικά τέλη θα πρέπει να μεταφερθούν στην αρμοδιότητα της ΑΑΔΕ. Σε κάθε περίπτωση, υπογραμμίζουν ότι οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας δεν είναι δυνατό να συνεχίσουν να λειτουργούν ως φοροεισπράκτορες για δήμους, την ΕΡΤ και το Δημόσιο.
