Στο αναθεωρημένο σχέδιο ΕΣΕΚ, που κατατέθηκε χθες στην Κομισιόν περιγράφονται αναλυτικά τα βήματα για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων που είναι απαραίτητο να αναπτυχθούν για την τροφοδοσία των οχημάτων, όπως οι υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και οι υποδομές τροφοδοσίας με υδρογόνο.
Η ταχύρρυθμη και ισόρροπη ανάπτυξη των υποδομών αυτών αποτελεί προαπαιτούμενο για την επίτευξη των στόχων επίτευξης κλιματικής ουδετερότητας στις μεταφορές, μέσω της αύξησης της διείσδυσης ηλεκτρικών οχημάτων και της χρήσης εναλλακτικών καυσίμων αντίστοιχα.
Οι στόχοι που τίθενται για την ανάπτυξη δημοσίως προσβάσιμων υποδομών φόρτισης Η/Ο27 αφενός έχουν σκοπό την επίτευξη των εθνικών στόχων για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης στις οδικές μεταφορές και αφετέρου επιτρέπουν την πλήρωση των υποχρεώσεων που απορρέουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο από τον νέο Κανονισμό για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων – AFIR και αφορούν σε κάθε κράτος-μέλος της ΕΕ ξεχωριστά.
Κατά τον κανονισμό αυτό, στη χώρα θα πρέπει να βρίσκονται εγκατεστημένοι, σε ετήσια βάση, δημοσίως προσβάσιμοι σταθμοί φόρτισης συνολικής ισχύος εξόδου που θα αντιστοιχεί σε τουλάχιστον 1,3 kW για κάθε κυκλοφορούν αμιγώς ηλεκτρικό όχημα (επιβατικό ή βαν) και σε 0,8 kW για κάθε κυκλοφορούν plug-in υβριδικό όχημα.
Πιο συγκεκριμένα, τίθενται διακριτοί στόχοι για υποδομές φόρτισης που εξυπηρετούν ελαφρά οχήματα και για αυτές που εξυπηρετούν βαρέως τύπου οχήματα, με χρονικό ορίζοντα μέχρι το 2035 και ενδιάμεσα ορόσημα τα έτη 2025, 2027 και 2030. Με βάση αυτήν την αναλογία, και βάσει των προβλέψεων για τον στόλο νέων ηλεκτρικών οχημάτων (επιβατικά και ελαφρά φορτηγά) και που θα ταξινομείται ετησίως στη χώρα, προκύπτει η εκτίμηση για συνολικά εγκατεστημένη ισχύ εξόδου σε δημοσίως προσβάσιμες υποδομές φόρτισης που θα ξεπερνά τα 550MW έως το 2030. Ταυτόχρονα, σε επίπεδο αριθμού δημοσίως προσβάσιμων σημείων φόρτισης, βάσει σχετικής μελέτης που διενεργήθηκε το 2021 με την υποστήριξη του μηχανισμού τεχνικής βοήθειας (JASPERS) της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, εκτιμήθηκε ότι θα χρειαστούν έως και 13.000 δημοσίως προσβάσιμα σημεία φόρτισης έως το 2025, με τον αριθμό αυτό να αυξάνεται σημαντικά για το 2030 (εκτίμηση για 40.000 – 100.000 σημεία φόρτισης).
Επίσης, η διαδικασία του εξηλεκτρισμού, όπου κεντρική θέση έχει και το μεγάλο σχέδιο της επέκτασης της ηλεκτροκίνησης σε όλη τη χώρα και η ενσωμάτωση των μπαταριών στο ηλεκτρικό σύστημα, αποτελούν βασικές προκλήσεις. Στο σχεδιασμό αυτό ήδη έχουν πάρει θέση οι μεγάλοι “παίκτες” του χώρου, καθώς με βάση και το ΥΠΕΝ:
-Το 20% των ΙΧ οχημάτων αναμένεται να είναι μηδενικών ή χαμηλών ρύπων έως το 2027.
-Προβλέπεται η άμεση λειτουργία 8.900 δημόσια προσβάσιμων φορτιστών σε κοινόχρηστους χώρους αστικών κέντρων.
Ειδικότερα, σύμφωνα με ρύθμιση που πέρασε από τη Βουλή, οι δήμοι οφείλουν να προχωρήσουν τις διαδικασίες έως την 31η Δεκεμβρίου 2023, κάτι που όμως σε πολλές περιπτώσεις δύσκολα θα επιτευχθεί.
Μάλιστα, σε περίπτωση διενέργειας ανοιχτών διαγωνισμών παραχώρησης του δικαιώματος ανάπτυξης, διαχείρισης και λειτουργίας των δημοσίως προσβάσιμων σημείων επαναφόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων τίθεται υποχρεωτική για τους δήμους η χρησιμοποίηση συγκεκριμένων τευχών, τα οποία θα εκπονηθούν από το Αυτοτελές Τμήμα Ηλεκτροκίνησης του ΥΠΕΝ και θα εγκριθούν με κοινή υπουργική απόφαση, έτσι ώστε να μην υπάρξουν διαφοροποιήσεις από δήμο σε δήμο. Πάντως, η ρύθμιση αφήνει και ένα… παράθυρο ανοιχτό καθώς προβλέπει ότι η προθεσμία έναρξης των διαγωνισμών θα μπορεί να παρατείνεται με κοινή απόφαση των υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εσωτερικών.
Στόχος είναι η προμήθεια και εγκατάσταση περίπου 11.000 δημοσίως προσβάσιμων σημείων φόρτισης σε στρατηγικά σημεία αστικών και περιαστικών περιοχών, μια επένδυση που θα ξεπεράσει συνολικά τα 500 εκατ. ευρώ. Τα σημεία είχαν χωροθετηθεί από τα 328 Σχέδια Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων (ΣΦΗΟ) τα οποία είχαν εκπονήσει οι δήμοι. «Φορτίζω παντού» Παράλληλα, αναμένεται η πρόσκληση του προγράμματος «Φορτίζω παντού», προϋπολογισμού 120 εκατ. ευρώ, το οποίο αποτελεί και ορόσημο του Ταμείο Ανάκαμψης για το πρώτο τρίμηνο του 2023, προκειμένου να ενισχυθούν ιδιωτικοί φορείς (όπως είναι σούπερ μάρκετ, πρατήρια καυσίμων, εμπορικά κέντρα κ.ά.) για την εγκατάσταση περίπου 8.000 δημοσίως προσβάσιμων σημείων ταχείας και υπερταχείας φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.