Η προτεινόμενη νομοθεσία περιλαμβάνει νομικά δεσμευτικούς στόχους για την αποκατάσταση φυσικών οικοσυστημάτων σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και αποτελεί μια κρίσιμη ευκαιρία για την ανάκαμψη υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων και την αναστροφή της απώλειας της βιοποικιλότητας.
Τον Ιούνιο του 2022, με την ανακοίνωση της νομοθετικής πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις στο Ευρωκοινοβούλιο και στο Συμβούλιο της ΕΕ για τη θέσπιση ενός νέου Κανονισμού για την αποκατάσταση της φύσης. Στην αυριανή συνεδρίαση του Συμβουλίου Περιβάλλοντος θα κληθούν οι αρμόδιοι Υπουργοί των κρατών μελών να τοποθετηθούν επί του προτεινόμενου κανονισμού και να ανταλλάξουν απόψεις. Η συνάντηση αυτή είναι κομβικής σημασίας καθότι θα θέσει τις βάσεις για τις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν τους επόμενους μήνες. Είναι συνεπώς σημαντικό οι υπουργοί περιβάλλοντος να στηρίξουν μια φιλόδοξη νομοθεσία που θα περιλαμβάνει σαφείς και φιλόδοξους στόχους για την αποκατάσταση της φύσης μέχρι το 2030.
Γιατί είναι σημαντική η προτεινόμενη νομοθεσία για την αποκατάσταση της φύσης
Πλείστες επιστημονικές μελέτες έχουν αναδείξει με σαφήνεια ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν οδηγήσει τον πλανήτη μας σε άνευ προηγουμένου υποβάθμιση των οικοσυστημάτων, εξαφάνιση ειδών και αλλαγή του κλίματος.. Η αποκατάσταση των οικοσυστημάτων, και ειδικά αυτών που έχουν τη δυνατότητα να δεσμεύουν και να αποθηκεύουν διοξείδιο του άνθρακα, μπορεί να αποφέρει μια μεγάλη ποικιλία ωφελειών όχι μόνο για την προστασία και διατήρηση της βιοποικιλότητας, αλλά και για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Επιπλέον, η αποκατάσταση της φύσης αποτελεί την καλύτερη προστασία για την προσαρμογή μας στην κλιματική αλλαγή καθώς ενισχύει την ανθεκτικότητά μας στις πλημμύρες και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα που παρατηρούνται όλο και συχνότερα, τις πυρκαγιές και τη διάβρωση, και παράλληλα συμβάλλει ουσιαστικά στη μακροπρόθεσμη επισιτιστική ασφάλεια. Η αποκατάσταση της φύσης είναι αναμφίβολα μια από τις καλύτερες επενδύσεις που μπορεί να κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Και η συγκυρία δεν θα μπορούσε να είναι πιο κρίσιμη, καθώς σήμερα ολοκληρώνεται στο Μόντρεαλ του Καναδά η 15η Διάσκεψη των συμβαλλόμενων μερών της Σύμβασης του ΟΗΕ για τη βιοποικιλότητα (COP 15) όπου επετεύχθη μια σημαντική συμφωνία για ένα νέο παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιοποικιλότητα έως το 2030 το οποίο περιλαμβάνει και έναν ειδικό στόχο για την αποκατάσταση της φύσης. Σε αυτό το πλαίσιο, οι Υπουργοί περιβάλλοντος της ΕΕ θα πρέπει να στείλουν ηχηρό μήνυμα και να εκφράσουν τη στήριξή τους στη θέσπιση φιλόδοξων στόχων και αποτελεσματικών δράσεων αποκατάστασης, και στην έγκαιρη ολοκλήρωση της νομοθετικής διαδικασίας για την υιοθέτηση του προτεινόμενου κανονισμού.
Κρίσιμα στοιχεία για μια φιλόδοξη νομοθεσία για την αποκατάσταση της φύσης
Το WWF Ελλάς, η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού απέστειλαν, την προηγούμενη εβδομάδα, επιστολή στον υφυπουργό περιβάλλοντος, κ. Γιώργο Αμυρά, ο οποίος θα εκπροσωπήσει τη χώρα μας στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Περιβάλλοντος, καλώντας τον να στηρίξει μια φιλόδοξη νομοθεσία που θα ανταποκρίνεται άμεσα και αποτελεσματικά στην ανάγκη για ανάκαμψη των υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων. Ειδικότερα, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις έχουν καλέσει τους υπουργούς περιβάλλοντος όλων των κρατών μελών να στηρίξουν, μεταξύ άλλων, τα εξής κύρια στοιχεία:
- Θεσμοθέτηση ενός γενικού στόχου για τη λήψη αποτελεσματικών και χωρικά προσδιορισμένων μέτρων αποκατάστασης σε τουλάχιστον το 20% της χερσαίας και 20% της θαλάσσιας έκτασης της ΕΕ έως το 2030. Κάθε κράτος μέλος της ΕΕ θα πρέπει να συμβάλει στην επίτευξη αυτού του στόχου ισότιμα και υπεύθυνα.
- Επίσπευση του χρονοδιαγράμματος για την εφαρμογή των μέτρων αποκατάστασης. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φυσικές διεργασίες για την αποκατάσταση των φυσικών οικοσυστημάτων απαιτούν χρόνο, είναι σημαντικό τα μέτρα αποκατάστασης να εφαρμοστούν το συντομότερο δυνατόν προκειμένου να ανταποκριθεί η ΕΕ έγκαιρα και άμεσα στην κλιματική κρίση και την κρίση απώλειας της βιοποικιλότητας.
Τέλος, η πρόβλεψη σαφών υποχρεώσεων για τη μη υποβάθμιση των οικοσυστημάτων θα διασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη θα μπορέσουν να επιτύχουν τους στόχους τους με τον οικονομικά αποδοτικότερο τρόπο, καθώς οι απαιτούμενες επενδύσεις για την υλοποίηση των μέτρων αποκατάστασης θα είναι μακροπρόθεσμα αποδοτικές και βιώσιμες.
Ένα κρίσιμο βήμα για την αντιμετώπιση της κλιματικής και περιβαλλοντικής κρίσης
Ο προτεινόμενος κανονισμός για την αποκατάσταση της φύσης αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για την ανάκαμψη της φύσης, προς όφελος της βιοποικιλότητας, του κλίματος και των ανθρώπων. Η στήριξη μιας φιλόδοξης νομοθεσίας για την αποκατάσταση της φύσης από τους υπουργούς περιβάλλοντος αποτελεί το πρώτο κρίσιμο βήμα για να ανταποκριθεί η ΕΕ και τα κράτη μέλη της αποτελεσματικά και ουσιαστικά στην κλιματική κρίση και την κρίση απώλειας της βιοποικιλότητας. Ελπίζουμε ότι στην αυριανή συνεδρίαση, οι υπουργοί περιβάλλοντος θα σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και θα εκφράσουν ρητά και με σαφήνεια τη στήριξή τους στον προτεινόμενο κανονισμό.
Σημείωση: Με τον όρο «αποκατάσταση της φύσης» εννοούμε την επαναφορά υποβαθμισμένων φυσικών οικοσυστημάτων σε καλή και υγιή κατάσταση, καθώς και τη διασφάλιση ότι τα οικοσυστήματα αυτά θα διατηρήσουν μακροπρόθεσμα την ανθεκτικότητά τους σύμφωνα με τις φυσικές τους διεργασίες. Η αποκατάσταση μπορεί να επιτευχθεί τόσο μέσω συγκεκριμένων δράσεων και έργων (π.χ. αφαίρεση φραγμάτων για αποκατάσταση της ροής ενός ποταμού, αποκατάσταση του υδρολογικού καθεστώτος υγροτόπων, δενδροφύτευση, εγκατάσταση τεχνητών υφάλων) όσο και με φυσικούς τρόπους (π.χ. απαγόρευση δραστηριοτήτων σε μια περιοχή προκειμένου το οικοσύστημα να αποκατασταθεί με φυσικό τρόπο).
Δείτε εδώ και εδώ προηγούμενα δημοσιεύματά μας για το θέμα αυτό.