Επίμονα και μεθοδικά αναζητά ο Δήμος Χαλανδρίου όλους τους πιθανούς τρόπους εναλλακτικής διαχείρισης βιοαποβλήτων, στο πλαίσιο της συμμετοχής του στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Waste4think, ανοίγοντας νέους ορίζοντες συνολικά στη διαχείριση των απορριμμάτων.
Το πιο πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί η πειραματική χρησιμοποίηση του ξηραμένων υπολειμμάτων τροφών του Δήμου (FORBI) ως εναλλακτικού καυσίμου στην τσιμεντοβιομηχανία.
Η δοκιμή έγινε σε συνεργασία με την τσιμεντοβιομηχανία ΤΙΤΑΝ.
Ο Δήμος Χαλανδρίου μετέφερε σχεδόν 8 τόνους FORBI (Food Residue Biomass), τεμαχισμένα και αποξηραμένα δηλαδή υπολείμματα κουζίνας, τα οποία συγκεντρώθηκαν στο Δήμο τα τελευταία τρία χρόνια.
Παρότι το καύσιμο άρκεσε μόνο για το 1/8 της ημερήσιας παραγωγής της τσιμεντοβιομηχανίας –απαιτούνται συνολικά 80 με 100 τόνοι καυσίμου ημερησίως-, τα συμπεράσματα που προέκυψαν για την καταλληλότητα και την εύκολη διαχείριση του εναλλακτικού καυσίμου, είναι εντυπωσιακά, όπως σημειώνει ο καθηγητής του ΕΜΠ Γεράσιμος Λυμπεράτος, πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Χαλανδρίου και υπεύθυνος προγράμματος Waste4Think.
Στα πλεονεκτήματα του εναλλακτικού καυσίμου που προέκυψε από την αποξήρανση των βιοαποβλήτων του Δήμου Χαλανδρίου συγκαταλέγεται καταρχήν το γεγονός ότι δεν είχε υποστεί καμία αλλοίωση, παρότι είχε μείνει στις αποθήκες του Δήμου για τρία χρόνια. Παράλληλα δεν εμφανίζει οσμές, ούτε κατά την καύση, και κυρίως δεν παράγει ρύπους.
«Έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε χλώριο (0,5%) και παράλληλα υψηλή θερμική αξία η οποία φτάνει στα 18MJ /kg», δηλώνει ο κ. Γεράσιμος Λυμπεράτος, τονίζοντας ότι ως εκ τούτου συνάγεται ότι «το εναλλακτικό καύσιμο που έφτιαξε ο Δήμος Χαλανδρίου μπορεί να αντικαταστήσει τα ορυκτά καύσιμα, όπως το pet coke και το πετρέλαιο, που κατά κόρον χρησιμοποιούνται σε βαριές βιομηχανίες, όπως η τσιμεντοβιομηχανία».
Σενάρια ρεαλιστικά
«Με αυτό τον τρόπο μπορεί να εξοικονομηθεί σημαντική ποσότητα ενέργειας αποτρέποντας τη χρήση ορυκτών πόρων ενώ ταυτόχρονα αξιοποιούνται και τα υπολείμματα τροφών που είναι το 40% των αστικών στερεών απορριμμάτων. Παράλληλα μειώνεται δραστικά το κλάσμα των απορριμμάτων που οδηγείται σε υγειονομική ταφή», υποστηρίζει ο κ. Λυμπεράτος.
Το σενάριο λοιπόν αξιοποίησης του καυσίμου από τα υπολείμματα της κουζίνας (FORBI) κρίνεται απολύτως ρεαλιστικό, δεδομένου ότι, όπως εξηγεί ο κ. Λυμπεράτος, εάν η Αττική αξιοποιούσε με τεμαχισμό και ξήρανση τα βιοαπόβλητα που αποθέτει, θα παρήγαγε ετησίως περίπου 200.000 τόνους καυσίμου και θα μπορούσε να καλύψει πλήρως την παραγωγή, για παράδειγμα μιας τσιμεντοβιομηχανίας, όπως ο ΤΙΤΑΝ, και άλλων βέβαια βιομηχανιών, εξασφαλίζοντας παράλληλα ένα σημαντικό έσοδο για το Δήμο και μια σημαντική εξοικονόμηση συναλλάγματος, δεδομένου ότι αρκετές βαριές βιομηχανίες, εισάγουν εναλλακτικά καύσιμα από άλλες χώρες.
«Με μια βιομηχανική μονάδα που θα διέθετε ξηραντήρα, στην οποία μάλιστα μπορεί να χρησιμοποιηθεί το FORBI ως καύσιμο, το όφελος για τους δήμους θα είναι πολλαπλό, από την πώληση του καυσίμου στη βιομηχανία αφενός και αφετέρου από τη μείωση του κόστους που καταβάλει ο Δήμος για την απόθεση των απορριμμάτων στους ΧΥΤΑ. Εξίσου σημαντικά θα είναι και τα περιβαλλοντικά οφέλη, από τη μείωση της έκλυσης διοξειδίου του άνθρακα.
Ενημέρωση και κλειδί
Βασική προϋπόθεση όμως για την ορθή υλοποίηση μιας τέτοιας διαδικασίας είναι η διαλογή των απορριμμάτων στην πηγή, με προηγούμενη ενημέρωση των πολιτών και χρήση κλειδιού για την πρόσβαση στον καφέ κάδο, για να διασφαλίζεται η μεγαλύτερη δυνατή καθαρότητα του υπολείμματος. «Η εμπειρία του Χαλανδρίου, βάσει και της πρόσφατης έρευνας που έγινε το Δεκέμβριο του 2019, κατέδειξε ότι οι πολίτες όταν είναι σωστά ενημερωμένοι ανακυκλώνουν σωστά. Η απόθεση των βιοαποβλήτων στο Χαλάνδρι έφτασε στο 50%, στα επίπεδα δηλαδή του εθνικού στόχου», αναφέρει ο κ. Λυμπεράτος.
Βιοαέριο και κομπόστ
Με τη συμμετοχή του στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Waste4Think o Δήμος Χαλανδρίου απέκτησε τη δυνατότητα να ανοίξει νέους δρόμους στη διαχείριση των βιοαποβλήτων, που αποτελούν το 40% των συνολικών απορριμμάτων.
Εκτός από την παραγωγή καυσίμου για τη βαριά βιομηχανία, ο Δήμος Χαλανδρίου σε συνεργασία με το ΕΜΠ πειραματίστηκε με την παραγωγής αέριου βιοκαυσίμου (bioCNG) (παραγωγή και αναβάθμιση βιοαερίου), με την παραγωγή πέλετ αλλά και εξαιρετικής ποιότητας κομπόστ, από την συγκομποστοποίηση της υγρής απορροής με κλαδέματα.
Σημειώνεται ότι αντί για βιοαέριο κίνησης άλλες εναλλακτικές αξιοποιήσεις του βιοαερίου είναι (α) συμπαραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας και (β) μερική αναβάθμιση και έγχυση στο δίκτυο του φυσικού αερίου.
«Αν συγκρίνουμε το κόστος αυτών των τεσσάρων (4) εναλλακτικών σεναρίων διαχείρισης των υπολειμμάτων τροφών σε σχέση με την κλασσική “ελληνική” πρακτική της συλλογής στον πράσινο κάδο και της διάθεσης στη συνέχεια σε ΧΥΤΑ, καταλήγουμε ότι η εκτιμώμενη εξοικονόμηση με ανάλυση κύκλου κόστους (life cycle costing) σε σχέση με την κλασσική ελληνική διαχείριση (πράσινος κάδος και ΧΥΤΑ) είναι 56 ευρώ/τόνο! Το ποσό αυτό μπορεί να βελτιωθεί ακόμα σημαντικά αν χρησιμοποιηθεί εν μέρει το ίδιο το FORBI ως καύσιμο για την ξήρανση των υπολειμμάτων τροφών.
Όσον αφορά στις συνέπειες για την κλιματική αλλαγή όπως προκύπτει με ανάλυση κύκλου ζωής (life cycle analysis) και τα 4 σενάρια που βασίζονται στην συλλογή στην πηγή (με ελεγχόμενο τρόπο μετά από ενημέρωση) και στη συνέχεια ξήρανση και τεμαχισμό για παραγωγή και αξιοποίηση FORBI, έχουν πολύ θετική επίδραση, τη στιγμή που η κλασσική διαχείριση είναι εξαιρετικά αρνητική», καταλήγει ο κ. Λυμπεράτος.