Με ανοιχτή επιστολή απάντησαν πέντε βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ της Α’ και Β’ Θεσσαλονίκης στον όμιλο/επιχείρηση ΤΙΤΑΝ, τεκμηριώνοντας την ανάγκη απόσυρσης της τροποποίησης άδειας του εργοστασίου στην Ευκαρπία, για τη χρήση απορριμματογενών εναλλακτικών καυσίμων, αλλά και το απαράδεκτο γεγονός της έναρξης αυτής της διαδικασίας εν μέσω πανδημίας.
Οι βουλευτές Αμανατίδης Γ, Γιαννούλης Χ., Ζουράρις Κ., Νοτοπούλου Κ. και Φάμελλος Σ., αναλύουν την αδιαφάνεια και την άρνηση διαβούλευσης που δημιουργεί η επιλογή του ΥΠΕΝ και της Περιφέρειας για έναρξη της διαδικασίας δημοσιοποίησης, εντός της πανδημίας, που συμβάλλουν στην δικαιολογημένη ανησυχία και αντίδραση πολιτών και φορέων. Επισημαίνουν επίσης την υποχρέωση της βιομηχανίας και του ΥΠΕΝ να υλοποιήσουν αναλυτική ενημέρωση και διαβούλευση με συμμετοχή της κοινωνίας, αφενός για τα αποτελέσματα χρήσης εναλλακτικών καυσίμων από το 2014 έως σήμερα και αφετέρου για τη νέα πρόθεση τροποποίησης, πριν από οποιαδήποτε αίτηση τροποποίησης.
Οι βουλευτές αναφέρονται επίσης στην πολύ μεγάλη καθυστέρηση των δράσεων ανακύκλωσης και διαλογής στην πηγή, με ευθύνη της κυβέρνησης και των Δήμων, και στην υποχρέωση η παραγωγή απορριμματογενών εναλλακτικών καυσίμων να έπεται της ισχυρής ανακύκλωσης και της ύπαρξης σύγχρονων μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων και όχι να προηγείται. Το αποτέλεσμα όλων αυτών των λανθασμένων επιλογών είναι οι δράσεις διαχείρισης απορριμμάτων, η ανακύκλωση και η κυκλική οικονομία να καθυστερούν, αποδεικνύοντας το πραγματικό έλλειμμα της κοινωνίας και της Αυτοδιοίκησης, ενώ η χώρα μας οδηγείται σε νέα πρόστιμα λόγω απόκλισης από τις ευρωπαϊκές οδηγίες
Οι βουλευτές επισημαίνουν ότι με τις μέχρι σήμερα επιλογές θίγεται η αξιοπιστία διοίκησης και επιχειρηματικότητας αλλά και η αποτελεσματικότητα του θεσμικού πλαισίου. Η αναξιοπιστία τροφοδοτείται και από τις τοποθετήσεις κεντρικών στελεχών της κυβέρνησης και της Αυτοδιοίκησης στη Θεσσαλονίκη, που αναδεικνύουν μονομερή προσήλωση στην ενεργειακή αξιοποίηση απορριμμάτων, ενώ αρνούνται να εφαρμόσουν τις μεγάλες νομοθετημένες μεταρρυθμίσεις για την ανακύκλωση και τη διαλογή στην πηγή
Συμπερασματικά οι βουλευτές αποδεικνύουν την αντίθεση της διαδικασίας με το Εθνικό Σχέδιο για τη διαχείριση των αποβλήτων, τη Στρατηγική για την Κυκλική Οικονομία και την εθελοντική συμφωνία ΥΠΕΝ-Ένωσης Τσιμεντοβιομηχανιών του 2019, που έθεσε αυστηρότερες ρυθμίσεις από το θεσμικό πλαίσιο, και για το λόγο αυτό προτείνουν :
- Ανάκληση της δημοσιοποίησης της τροποποίησης της ΑΕΠΟ.
- Προώθηση των δράσεων διαλογής στην πηγή και ανακύκλωσης.
- Προώθηση δημόσιων μονάδων μηχανικής επεξεργασίας, μόνο για το μη αξιοποιούμενο τμήμα των αποβλήτων.
- Προτεραιότητα στην κυκλική οικονομία
- Δημόσιος διάλογος για τα αποτελέσματα χρήσης εναλλακτικών καυσίμων της περιόδου 2014-2019.
- Παρουσίαση των προτάσεων επέκτασης χρήσης των εναλλακτικών καυσίμων στο εργοστάσιο της Θεσσαλονίκης με δημόσιο διάλογο, πλήρη διαβούλευση και ξεκάθαρη αναφορά στην πηγή προέλευσης των εναλλακτικών καυσίμων.
Κλείνοντας οι βουλευτές καλούν την επιχείρηση ΤΙΤΑΝ, αναγνωρίζοντας τη μάχη ζωής που δίνει η χώρα μας, να αναλάβει την πρωτοβουλία ανάκλησης της διαδικασίας δημοσιοποίησης της τροποποίησης της ΑΕΠΟ του εργοστασίου ΤΙΤΑΝ στην Ευκαρπία, παρά το ότι την πολιτική ευθύνη έχει το ΥΠΕΝ και η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Επισημαίνουν δε ότι, πιθανή ολοκλήρωση της διαδικασίας τροποποίησης σε αυτή τη στιγμή θα πληγώσει την αξιοπιστία του επιχείρησης, της Αυτοδιοίκησης και της Πολιτείας.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ανοιχτής επιστολής :
Ανοιχτή Επιστολή Βουλευτών ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης προς ΤΙΤΑΝ Ευκαρπίας
«Αξιότιμοι κύριοι και κυρίες
Σε συνέχεια της από 28 Μαρτίου 2020 επιστολή σας, αλλά και δημοσιευμάτων σχετικών με το θέμα σε ΜΜΕ της περιοχής μας, σας επισημαίνουμε ότι αποφύγατε να λάβετε θέση σχετικά με τη δημόσια καταγγελία που έχουμε καταθέσει για τη διαδικασία τροποποίησης της Περιβαλλοντικής άδειας (ΑΕΠΟ) του εργοστασίου Ευκαρπίας, εν μέσω πανδημίας, και την πρότασή μας για απόσυρση της πρότασης τροποποίησης.
Η πρότασή μας βασίζεται στο Εθνικό Σχέδιο για τη διαχείριση των αποβλήτων, τη Στρατηγική για την Κυκλική Οικονομία και την εθελοντική συμφωνία ΥΠΕΝ-Ένωσης Τσιμεντοβιομηχανιών, που προωθήσαμε ως κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και στα οποία αναφέρεστε, και οφείλουμε να σας διευκρινίσουμε αλλά και να δημοσιοποιήσουμε τα κάτωθι :
- Η χώρα μας, αλλά και ολόκληρος ο πλανήτης, δίνει τη μεγάλη μάχη για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού, που έχει οδηγήσει σε ορθά μέτρα περιορισμού των μετακινήσεων και των συναθροίσεων και διακοπής συνεδριάσεων συλλογικών οργάνων και κοινωνικών φορέων. Αυτές οι ρυθμίσεις δεν επιτρέπουν στους φορείς της αυτοδιοίκησης, της επιστήμης αλλά και στους λοιπούς κοινωνικούς φορείς, να συμμετέχουν σε μια διάφανη και δημοκρατική συζήτηση για την τροποποίησης ΑΕΠΟ που επιδιώκετε, σε αντίθεση με το άρθρο 7 της εθελοντικής συμφωνίας που έχετε συνυπογράψει. Το έλλειμμα αυτό δημιουργεί δικαιολογημένη ανησυχία για τα τεχνικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά της τροποποίησης που επιχειρείται και για την σκοπιμότητα της διαδικασίας και της τροποποίησης, αυτή τη χρονική στιγμή.
- Σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 7 της εθελοντικής συμφωνίας ΥΠΕΝ – Ένωσης Τσιμεντοβιομηχανιών προβλέπεται ουσιαστική πλήρης ενημέρωση και συμμετοχή της κοινωνίας και των φορέων της στις περιπτώσεις αξιοποίησης εναλλακτικών καυσίμων. Εφόσον στην επιστολή σας δηλώνετε «υπεύθυνος πολίτης» οφείλατε να υλοποιήσετε ουσιαστική διαβούλευση, όπως έχετε δεσμευτεί, ώστε να μην υπάρχει θέμα κοινωνικής ανησυχίας, αλλά αντίθετα να επιτευχθεί αξιοπιστία, μέσω διευρυμένου διαλόγου και διαβούλευσης και της πρόσβασης του κοινού στην περιβαλλοντική πληροφορία, για την οποία εξάλλου έχετε υποχρέωση. Δυστυχώς περιοριστήκατε στη δυνατότητα της απλής δημοσιοποίησης, που σας δίνει η νομοθεσία, και επιπλέον σε συνθήκες περιορισμού μετακινήσεων και απαγόρευσης συνεδριάσεων.
- Με βάση τα άρθρα 6 και 7 της εθελοντικής συμφωνίας, οι επιχειρήσεις που αξιοποιούν εναλλακτικά καύσιμα οφείλουν να προχωρούν σε ετήσιες εκθέσεις προς το ΥΠΕΝ και την Περιφέρεια, για τις ατμοσφαιρικές εκπομπές, να ενισχύουν τους ελέγχους και να πολλαπλασιάζουν τις μετρήσεις αέριων ρύπων, με συχνότερες μελέτες διασποράς, κλπ. Άρα θα έπρεπε ήδη να έχετε ενημερώσει εντός του 2019 την κοινωνία και την αυτοδιοίκηση της Θεσσαλονίκης για τα αποτελέσματα χρήσης εναλλακτικών καυσίμων από το 2014 μέχρι σήμερα, όπως αναφέρετε στην επιστολή σας, και ειδικότερα για τα αποτελέσματα όσον αφορά στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου αλλά κυρίως των ατμοσφαιρικών ρύπων σε συσχέτιση με τις συνθήκες ποιότητας της ατμόσφαιρας στο ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης.
- Για τους ίδιους λόγους θα έπρεπε να έχετε ενημερώσει, ΠΡΙΝ την υποβολή της μελέτης τροποποίησης ΑΕΠΟ, την κοινωνία της Θεσσαλονίκης και τους αυτοδιοικητικούς και επιστημονικούς φορείς, για τα χαρακτηριστικά της τροποποίησης ΑΕΠΟ, με αναλυτικά στοιχεία για τα εναλλακτικά καύσιμα, την προέλευσή τους και τη διαδικασία αξιοποίησής τους, τα προβλεπόμενα αποτελέσματα ως προς τις εκπομπές αέριων ρύπων και τα αέρια του θερμοκηπίου, τη συμβολή τους σε θέματα αέριας ρύπανσης τοπικά στην Ευκαρπία αλλά και ευρύτερα σε όλο το Πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης, την εθελοντική εκ μέρους σας αύξηση της συχνότητας των μετρήσεων αέριων ρύπων αλλά και την πρόσβαση των πολιτών και των φορέων και στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των εναλλακτικών καυσίμων και στις μετρήσεις των αέριων ρύπων.
- Δεν υπάρχει επιστημονικός κανόνας ότι τα εναλλακτικά καύσιμα δεν περιλαμβάνουν ανακυκλώσιμα απόβλητα. Αυτό ισχύει ΜΟΝΟ στις περιπτώσεις, χωρών και περιοχών, που έχουν εξαντληθεί ΟΛΕΣ οι διαδικασίες επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης και ανάκτησης υλικών, είτε με διαλογή στην πηγή είτε με μηχανική επεξεργασία, ΠΡΙΝ την παραγωγή των εναλλακτικών καυσίμων. Στη χώρα μας και στην Μητροπολιτική Ενότητα Θεσσαλονίκης καταγράφονται πολύ χαμηλά ποσοστά ανακύκλωσης, και αν σήμερα υπήρχε παραγωγή εναλλακτικών καυσίμων πολλά ανακυκλώσιμα απορρίμματα θα κατέληγαν σε αυτά. Σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα και την πολιτική της ΕΕ οι δράσεις ανάκτησης και διαλογής στην πηγή, δηλαδή ανακύκλωσης απορριμμάτων, οφείλουν να προηγούνται εξαντλητικά ώστε να ΜΗΝ περιλαμβάνονται ανακυκλώσιμα και χρήσιμα υλικά σε εναλλακτικά καύσιμα. Αυτό διατυπώνεται ρητά και στις αρχές και στη στρατηγική της κυκλικής οικονομίας. Εξάλλου στο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων, το οποίο ήταν από τις πρώτες μεταρρυθμίσεις της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, λήφθηκαν υπόψη οι αντίστοιχες ευρωπαϊκές οδηγίες υιοθετήθηκε η ολοκληρωμένη και ορθή διαχείριση απορριμμάτων και διευκρινίζεται ότι δεν επιτρέπεται η καύση σύμμεικτων απορριμμάτων.
- Η Μελέτη τροποποίησης της ΑΕΠΟ του εργοστασίου ΤΙΤΑΝ στην Ευκαρπία δεν δηλώσατε την προέλευση προμήθειας εναλλακτικών καυσίμων, αδυναμία που συνδυάζεται με την μη παραγωγή τους στην Ελλάδα αλλά και την ανυπαρξία δράσεων ανακύκλωσης και διαλογής στην πηγή και ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων. Τα ανωτέρω θέτουν σοβαρά ερωτήματα για τη χρονική στιγμή της τροποποίησης ΑΕΠΟ και τη σκοπιμότητα της επιλογής σας, εφόσον η εθελοντική συμφωνία αναφέρεται κατά προτεραιότητα στην εγχώρια παραγωγή εναλλακτικών καυσίμων.
Όπως προκύπτει από τα ανωτέρω η διαδικασία τροποποίησης που ακολουθείτε είναι αντίθετη και με τους όρους αλλά και με το πνεύμα της Εθελοντικής Συμφωνίας Συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της Ένωσης Τσιμεντοβιομηχανιών Ελλάδος, όπως αυτή ανανεώθηκε στις 03/07/2019, και ιδιαίτερα με το Άρθρα 6 (Υποχρεώσεις Τσιμεντοβιομηχανίας) και 7 αυτής (Εταιρική Ευθύνη/Τοπική Κοινωνία). Η συμφωνία αναφέρεται ρητά σε υποχρέωση διασφάλισης της πλήρους ενημέρωσης και συμμετοχής της κοινωνίας με όρους διαφάνειας, μέσω της δημοσιοποίησης αποτελεσμάτων και στοιχείων.
Επιπλέον η Εθελοντική Συμφωνία, με επιλογή και των δύο μερών, προχώρησε σε περισσότερες και αυστηρότερες ρυθμίσεις υποχρεώσεις επιπλέον του θεσμικού πλαισίου, που έτσι κι αλλιώς ισχύει σε επίπεδο ΕΕ και Ελλάδας. Και αυτό είναι και το νόημά της, ειδάλλως δεν θα ήταν αναγκαία. Όταν αυτές οι δεσμεύσεις δεν τηρούνται ούτε από την Πολιτεία ούτε από την Επιχείρηση, όπως στην περίπτωση της τροποποίησης ΑΕΠΟ του ΤΙΤΑΝ Ευκαρπίας, αναιρείται η αξιοπιστία αλλά και η αποτελεσματικότητά της. Η Εθελοντική Συμφωνία δεν είναι επιχείρημα για να την επικαλείστε αλλά υποχρέωση και δέσμευση για να την εφαρμόσετε.
Γνωρίζετε ότι σε άλλες περιοχές της χώρας η έλλειψη διαφάνειας για την περιβαλλοντική απόδοση και διαβούλευσης με την τοπική κοινωνία δημιουργεί σημαντικές αντιθέσεις αλλά και δυσπιστία ως προς τα επιστημονικά δεδομένα, τις μετρήσεις και τις προθέσεις όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Για το λόγο αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει στη διεύρυνση της διαδικασίας διαβούλευσης και πρόσβασης της κοινωνίας στην περιβαλλοντική πληροφορία και την αποκατάσταση της αξιοπιστίας στις σχέσεις Βιομηχανίας – Αυτοδιοίκησης – Κοινωνίας, όπως και στην επιλογή, που έχετε αποδεχθεί, για την συγκρότηση Επιτροπών Κοινωνικού Ελέγχου και σε Εθνικό αλλά και σε τοπικό επίπεδο, με τελικό στόχο την προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης ζωής.
Με δεδομένα όλα τα ανωτέρω, θεωρούμε ότι μόνη επιλογή, με βάση το πλαίσιο που ισχύει, αποτελούν οι παρακάτω δράσεις, με δεσμευτική χρονική σειρά, δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στην ουσιαστική διαβούλευση και συμμετοχή:
- Ανάκληση της διαδικασίας δημοσιοποίησης της τροποποίησης της ΑΕΠΟ.
- Προώθηση των δράσεων διαλογής στην πηγή και ανακύκλωσης.
- Προώθηση δημόσιων μονάδων μηχανικής επεξεργασίας, μόνο για το μη αξιοποιούμενο τμήμα των αποβλήτων.
- Προτεραιότητα στην κυκλική οικονομία, στην αξιοποίηση και επαναχρησιμοποίηση υλικών, με τελευταίο στάδιο την ενεργειακή αξιοποίηση.
- Δημόσιος διάλογος για τα αποτελέσματα χρήσης εναλλακτικών καυσίμων της περιόδου 2014-2019 και την επίπτωση στις εκπομπές αέριων ρύπων και αερίων του θερμοκηπίου από το Εργοστάσιο ΤΙΤΑΝ Ευκαρπίας.
- Παρουσίαση των προτάσεων επέκτασης χρήσης των εναλλακτικών καυσίμων στο εργοστάσιο της Θεσσαλονίκης με δημόσιο διάλογο.
- Μετά από όλα τα παραπάνω, πλήρης διαβούλευση για την πιθανή τροποποίηση ΑΕΠΟ, με βάση την Εθελοντική Συμφωνία και με ξεκάθαρη αναφορά στην πηγή προέλευσης των εναλλακτικών καυσίμων.
Σε αυτή τη χρονική στιγμή διαχείρισης απορριμμάτων της χώρας μας μόνο πιλοτικά μπορεί να αξιολογηθεί η αξιοποίηση εναλλακτικών καυσίμων, εφόσον δεν υπάρχουν ακόμα τέτοια καύσιμα που παράγονται στη χώρα μας ώστε να απαιτείται μείζονος κλίμακας επένδυση για την ενεργειακή τους αξιοποίηση. Για το λόγο αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει και αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για την ανακύκλωση και την διαλογή στην πηγή που θα φέρει τη χώρα μας κοντά στο ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Δυστυχώς αντιεπιστημονικές τοποθετήσεις κεντρικών στελεχών της κυβέρνησης και της Αυτοδιοίκησης στη Θεσσαλονίκη, που αναδεικνύουν μονομερή προσήλωση στην ενεργειακή αξιοποίηση απορριμμάτων, ενώ αρνούνται να εφαρμόσουν τις μεγάλες νομοθετημένες μεταρρυθμίσεις για την ανακύκλωση και τη διαλογή στην πηγή, δεν βοηθούν σε μια ουσιαστική συζήτηση για τα εναλλακτικά καύσιμα και την κλιματική αλλαγή. Όπως θα έχετε διαπιστώσει πολιτικά και αυτοδιοικητικά στελέχη στη Θεσσαλονίκη προσπαθούν να αξιοποιήσουν μικροκομματικά το θέμα της τροποποίησης ΑΕΠΟ, με δηλώσεις που υποδηλώνουν άγνοια ή εσκεμμένη παραπληροφόρηση, πολιτικοποιούν την αίτησή σας προσπαθώντας να καλύψουν τις ευθύνες της σημερινής κυβέρνησης και του ΥΠΕΝ, που ξεκίνησε τη διαδικασία δημοσιοποίησής της ΑΕΠΟ, αλλά και δικές τους, ενώ τοπικά τηλεοπτικά και διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης αναπτύσσουν μονομερή πληροφόρηση και παραπληροφόρηση.
Το αποτέλεσμα από όλη αυτή την εξέλιξη, που δεν αξιολογείτε στην επιστολή σας, είναι να μην εφαρμόζεται η Εθελοντική Συμφωνία, οι δράσεις διαχείρισης απορριμμάτων να καθυστερούν, αποδεικνύοντας το πραγματικό έλλειμμα της κοινωνίας και της Αυτοδιοίκησης, η χώρα μας να οδηγείται σε νέα πρόστιμα λόγω απόκλισης από τις ευρωπαϊκές οδηγίες, να πολλαπλασιάζεται η κοινωνική ανησυχία και να μην συζητάμε για την ανακύκλωση που καθυστερεί και για την κυκλική οικονομία.
Σε κάθε περίπτωση σας καλούμε, αναγνωρίζοντας τη μάχη ζωής που δίνει η χώρα μας, να αναλάβετε εσείς την πρωτοβουλία ανάκλησης της διαδικασίας δημοσιοποίησης της τροποποίησης της ΑΕΠΟ του εργοστασίου ΤΙΤΑΝ στην Ευκαρπία.
Στη δημόσια δήλωσή μας, ως βουλευτές ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης, ζητήσαμε αυτή την πρωτοβουλία να την αναλάβουν κατά προτεραιότητα το ΥΠΕΝ και η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, που έχουν και την πολιτική ευθύνη. Όμως και η ευθύνη της επιχείρησης παραμένει σημαντική και ουσιώδης, και με βάση τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της εθελοντικής συμφωνίας.
Τυχόν ολοκλήρωση της διαδικασίας τροποποίησης σε αυτή τη στιγμή θα πληγώσει την αξιοπιστία του επιχείρησης, της Αυτοδιοίκησης και της Πολιτείας αλλά και της Εθελοντικής Συμφωνίας ΥΠΕΝ – Ένωσης Τσιμεντοβιομηχανιών, εφόσον θα έχει παραβιαστεί πολλαπλώς, και αυτό οφείλουμε να σας το επισημάνουμε.»
