Αίτημα αιχμής για τη συμμαχία Πράσινο & Μωβ ο άμεσος τερματισμός όλων των ερευνών και των σχεδίων εξόρυξης υδρογονανθράκων στη χώρα μας. Δηλώνουμε τη συμπαράστασή μας στους αγώνες και τις αντιδράσεις των κατοίκων της Ηπείρου για την ερευνητική γεώτρηση που πρόκειται να υλοποιηθεί στη Γιουργάνιστα του Δήμου Ζίτσας, η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) της οποίας βρίσκεται σε διαβούλευση με καταληκτική ημερομηνία στις 27/3/2023 .
Καταθέτουμε στη διαβούλευση τα βασικά θέματα της αντίρρησης μας:
1. Η ΜΠΕ παραβιάζει τόσο την ευρωπαϊκή όσο και την εθνική νομοθεσίαπου προβλέπουν ρητά ότι θα πρέπει να περιγράφονται λεπτομερώς οι λεπτομέρειες της αποκατάστασης του έργου μετά την ολοκλήρωση της δοκιμαστικής γεώτρησης, τόσο σε περίπτωση που η λειτουργία του θα συνεχιστεί και μετά το πέρας τα δοκιμαστικής γεώτρησης, όσο και στο ενδεχόμενο που η εταιρία παραιτηθεί από τα δικαιώματά της σε οποιαδήποτε φάση του σταδίου ερευνών. Σύμφωνα με την ίδια τη σύμβαση παραχώρησης, η οποία έχει κυρωθεί με νόμο, η εταιρία έχει υποχρέωση καθαρισμού της περιοχής. Θεωρούμε απαράδεκτο που η υπό διαβούλευση ΜΠΕ, δίνει απόλυτη ελευθερία στην εταιρία να εκτελέσει τη δοκιμαστική γεώτρηση όπως θεωρεί σκόπιμο ή οικονομικά συμφέρον χωρίς να εκτιμήσει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη δοκιμαστική γεώτρηση υιοθετώντας τον ισχυρισμό ότι το έργο είναι προσωρινό.
2. Συντασσόμαστε με τους τοπικούς φορείς και τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, όπως η WWF, που καταγγέλλουν ότι η ΜΠΕ «διακρίνεται από προχειρότητα, καταφεύγει σε αντιεπιστημονικούς ισχυρισμούς χωρίς τεκμηρίωση ή έστω βιβλιογραφικές παραπομπές και βρίθει από λάθη, ανακρίβειες και αντιφάσεις που αποκρύπτουν ή αποπροσανατολίζουν από την πραγματικότητα» και ζητούμε την απόρριψη της.
3. Δεν έχουν ούτε καθαρά οικονομική αξία, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, τέτοιες έρευνες και τυχόν εξορύξεις.Μεταξύ άλλων, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας προειδοποιεί επίσημα ότι επενδύσεις σε νέα αποθέματα ορυκτών καυσίμων δεν είναι πια βιώσιμες, ούτε οικονομικά. Το σχεδιαζόμενο έργο, πέρα από τις βλάβες που θα προκαλέσει, δεν θα αποσβέσει ποτέ το κόστος του και θα δημιουργήσει μόνο ζημιές για την εθνική οικονομία και τους φορολογούμενους πολίτες. Επιπροσθέτως, τα κέρδη από τις εξορύξεις καρπώνονται οι εταιρείες που τις διαχειρίζονται ενώ μόνο οι Περιφέρειες δικαιούνται ένα μικρό ανταποδοτικό ποσοστό ενώ οι τοπικές κοινότητες δεν έχουν κανένα όφελος παρά μόνο επιπτώσεις, ρύπανση, υποβάθμιση του περιβάλλοντος, εγκατάλειψη του εναλλακτικού τουρισμού και του πρωτογενούς τομέα, ιδιαίτερα των πιστοποιημένων ποιοτικών προιόντων.
4. Αποτελεί παραλογισμό να ερευνούμε για νέα αποθέματα ορυκτών καυσίμων(άνθρακα, πετρελαίου και ορυκτού αερίου), όταν οι διεθνείς κλιματικοί στόχοι απαιτούν απεξάρτηση από όλα τα ορυκτά καύσιμα, το αργότερο μέχρι το 2040, και μηδενικές καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου το αργότερο μέχρι το 2050, σε εφαρμογή της Συμφωνίας του Παρισιού που έχει επικυρώσει η χώρα μας και η Ευρωπαϊκή Ένωση (ευρωπαϊκός και εθνικός κλιματικός νόμος, νομικά δεσμευτικός στόχος για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 σε ΕΕ και Ελλάδα, Fit for 55, RepowerEU, αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα). Δεν μπορούμε να αγνοούμε τα πορίσματα τις επιστημονικής κοινότητας, σύμφωνα με τα οποία κινδυνεύουμε να χάσουμε οριστικά τον στόχο επίτευξης του οικολογικού ορίου του 1,5 βαθμού Κελσίου.
5. Δεν εφησυχάζουμε μπροστά σε μια «ερευνητική» γεώτρηση που μπορεί να προκαλέσει άμεσες και μη αναστρέψιμες βλάβεςτόσο στις τοπικές οικονομίες, όπως στον τουρισμό και την αγροτική παραγωγή, όσο και στο περιβάλλον. Συγκεκριμένα, η Ζίτσα έχει εδραιώσει τη φήμη της ως οινοπαραγωγός περιοχή, ως εκ τούτου οι εξορύξεις θα έχουν άμεσες επιπτώσεις στην οικονομική δραστηριότητα. Η παραγωγή επικίνδυνων αποβλήτων σε ένα υδροπερατό υπόβαθρο μιας σεισμογενούς περιοχής, αλλά και η ατμοσφαιρική, ηχητική και αισθητική ρύπανση μπορεί να δημιουργήσουν μεγάλους κινδύνους για τα εδάφη, τα νερά, τα δάση και τη βιοποικιλότητα της περιοχής, πολύτιμους φυσικούς πόρους ζωής. Κάθε μέρα περισσότερο, σε πολλά ζητήματα, η αρχή της προφύλαξης αναδεικνύει την κρίσιμη αξία της.
Η Συνεπικεφαλής του Πράσινο & Μωβ,Βασιλική Γραμματικογιάννη, δηλώνει: «Χρειαζόμαστε ταχύτερη και δίκαιη ενεργειακή μετάβαση, με την ευρύτερη δυνατή ενεργειακή δημοκρατία με έμφαση στην εξάλειψη της ενεργειακής φτώχειας, με απόλυτη προτεραιότητα σε εξοικονόμηση ενέργειας και ΑΠΕ μικρής κλίμακας, αλλά και με κανόνες ορθής χωροθέτησης που να προστατεύουν αποτελεσματικά και τη φύση και το κλίμα». Και ο Συνεπικεφαλής της Συμμαχίας, Δομήνικος Χρυσίδης, δηλώνει: «Είναι από τις βασικές ‘πράσινες και μωβ’ γραμμές μας η πλήρης στήριξη στους τοπικούς αγώνες για τον τερματισμό των εξορύξεων στην Ήπειρο αλλά και στην Κρήτη, στην ξηρά και στις θάλασσες μας. Η Συμμαχία μας θα το θέσει ως βασική προϋπόθεση σε κάθε συζήτηση για ενδεχόμενη συμμετοχή της σε κυβέρνηση συνεργασίας μετά τις επικείμενες εκλογές».
