Η κ. Πέρκα ξεκίνησε τη συζήτηση της Επίκαιρης Ερώτησης, σχετικά με την Τροποποίηση των Περιβαλλοντικών Όρων αποκατάστασης των λιγνιτωρυχείων, αναφέροντας ότι το θέμα είναι ιδιαιτέρως κρίσιμο από περιβαλλοντική, κοινωνική, αναπτυξιακή σκοπιά για τις λιγνιτικές περιοχές. Άσκησε έντονη κριτική για τα πεπραγμένα της κυβέρνησης στον τομέα της απολιγνιτοποίησης και για την μη τήρηση του χρονοδιαγράμματος τροποποίησης των Αποφάσεων έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ), οι οποίες έπρεπε να εκδοθούν μέχρι 31.12.2022.
Εστίασε στο γεγονός ότι η ΔΕΗ και το ΥΠΕΝ χαρακτήρισαν εσφαλμένα τις αλλαγές στις ΑΕΠΟ ως μη ουσιώδεις και έτσι δεν ακολούθησαν τη διαδικασία του άρθρου 3 του Ν. 4014/2011, το οποίο προβλέπει την αποστολή του φακέλου της ΜΠΕ προς γνωμοδότηση στους αρμόδιους δημόσιους φορείς και υπηρεσίες και διενέργεια δημόσιας διαβούλευσης με τους πολίτες. Για ακόμα μια αφορά η τοπική κοινωνία και οι τοπικοί φορείς (Περιφερειακό Συμβούλιο και ενεργειακοί δήμοι δεν συμμετείχαν.
Οι αρμόδιες υπηρεσίες της Π.Ε. Φλώρινας και Κοζάνης γνωμοδότησαν αρνητικά, αναφέροντας ότι με την προτεινόμενη τροποποίηση, επέρχεται ουσιώδης μεταβολή των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη μεταβολή του τρόπου αποκατάστασης των ορυχείων και απαιτείται η τήρηση της διαδικασίας του άρθρου 3 του Ν. 4014/2011.
Οι υπηρεσίες επισημαίνουν πολλά προβληματικά σημεία στη μελέτη. Για παράδειγμα, στην έκταση που καταλαμβάνει το έργο, έχουν ήδη ξεκινήσει οι εργασίες για την εγκατάσταση ΦΒ, πριν από την έγκριση της προτεινόμενης τροποποίησης. H υποβληθείσα μελέτη σε μεγάλο μέρος είναι ανεπίκαιρη και περιέχει αναχρονιστικά στοιχεία, καθώς βάσει του σχεδιασμού της ΔΕΗ έχουν αλλάξει ήδη οι προτεινόμενες χρήσεις. Έχουν ήδη προβλεφθεί νέες δραστηριότητες, που δεν αποτυπώνονται στους χάρτες της ΜΠΕ.
Η κ. Πέρκα επισήμανε ότι και ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας θεωρεί ότι με τις μελέτες επέρχονται ουσιώδεις αλλαγές σε σχέση με την εγκεκριμένη περιβαλλοντική αδειοδότηση και η έγκρισή τους θα επηρεάσει την αποκατάσταση και το μέλλον των λιγνιτικών περιοχών.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω ρώτησε την αρμόδια Υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας: «Αντιλαμβάνεστε ότι επέρχεται ουσιώδης μεταβολή των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη μεταβολή του τρόπου αποκατάστασης των ορυχείων; Θα λάβετε υπόψη τις αρνητικές γνωμοδοτήσεις των αρμόδιων υπηρεσιών της Π.Ε. Φλώρινας και Κοζάνης;».
Η κ. Σδούκου απάντησε, ότι η επικαιροποίηση των ΑΕΠΟ των τεσσάρων λιγνιτωρυχείων θα λάβει υπόψη την επιμήκυνση των χρονοδιαγραμμάτων εκμετάλλευσης και αποκατάστασής τους. Έμμεση αναγνώριση δηλαδή των αντιφατικών σχεδιασμών της κυβέρνησης στο θέμα της απολιγνιτοποίησης, που προκαλεί σύγχυση στους άμεσα και έμμεσα πληττόμενους των επιλογών της κυβέρνησης. Στο ερώτημα αν θα λάβουν υπόψη τις αρνητικές γνωμοδοτήσεις των υπηρεσιών, δεν έδωσε σαφή απάντηση.
Στη δευτερολογία της η κ. Πέρκα επισήμανε, ότι δεν καλύφθηκε από τις απαντήσεις και ζήτησε περαιτέρω διευκρινήσεις. Πρόσθεσε ότι η τροποποίηση των ΑΕΠΟ αποκατάστασης των ορυχείων συνδέεται άμεσα με τα χωροταξικό σχεδιασμό και τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΕΠΣ) των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης (ΖΑΠ), τα οποία είναι η καρδιά της μετάβασης γιατί από αυτά εξαρτάται η επαναπόδοση των εδαφών στις τοπικές κοινωνίες.
Η Βουλευτής Φλώρινας έκανε εκτενή αναφορά στην μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας για τον οδικό χάρτη μετάβασης της Δυτικής Μακεδονίας, στην οποία η όλη διαδικασία της μετάβασης, ξεκινούσε από τις προτεινόμενες νέες χρήσεις, σε διαβούλευση με την τοπική κοινωνία και στη συνέχεια ακολουθούσε το Σχέδιο της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης. «Η κυβέρνηση τα έκανε ανάποδα. Αντί η αποκατάσταση των εδαφών βάσει των νέων χρήσεων γης (repurposing) να ξεκινήσει άμεσα και να προσφέρει θέσεις εργασίας, η διαδικασία αυτή θα πάει από ότι φαίνεται μετά το 2024, και τα ΕΠΣ ακόμα αγνοούνται» δήλωσε χαρακτηριστικά.
Η κριτική της κ. Πέρκα είχε στον πυρήνα της τη δυνατότητα που δόθηκε στη ΔΕΗ να υλοποιεί νέες χρήσεις, δηλαδή να κάνει χωροταξία πέρα και έξω από τις τοπικές κοινωνίες όπως και την άρνηση της κυβέρνησης να ικανοποιήσει τα αιτήματα τοπικών και περιφερειακών αρχών, που είχαν ζητήσει να είναι συμβαλλόμενα μέρη στις προγραμματικές συμβάσεις για τις μελέτες των ΕΠΣ και τη μεταβίβαση των εδαφών.
Η Ανεξάρτητη Βουλευτής Φλώρινας ολοκλήρωσε τη συζήτηση της επίκαιρης ερώτησης, εστιάζοντας στην έλλειψη αξιοπιστίας της κυβέρνησης, λέγοντας «φοβόμαστε ότι για ακόμα μια φορά, θα παραβιαστεί η νομοθεσία και η κοινή λογική. Όπως δεν τηρήσατε τις υποσχέσεις σας αναφορικά με τη μεταβίβαση των εδαφών, τα ίδια θα κάνετε και στην τροποποίηση των ΑΕΠΟ αποκατάστασης των ορυχείων και στον χωροταξικό σχεδιασμό».
