Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ, τον Μάρτιο του 2023, τελευταίο μήνα της οκτάμηνης περιόδου όπου η χώρα πρέπει να μειώσει τη χρήση αερίου σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές της υποχρεώσεις, η συνολική εγχώρια κατανάλωση ήταν 3.99 TWh, η χαμηλότερη για τον μήνα Μάρτιο τα τελευταία 5 χρόνια. Η συνολική μείωση κατά 2.95 TWh τον Μάρτιο του 2023 σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2022 προήλθε κατά 75% από την ηλεκτροπαραγωγή (-2.22 TWh) και λιγότερο από τα δίκτυα διανομής (- 0.79 TWh), ενώ για πρώτη φορά από την έναρξη της κρίσης το 2021 σημειώθηκε μικρή αύξηση (+0.05 TWh) στην κατανάλωση αερίου από τη βιομηχανία σε σχέση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους.
Αθροιστική επίδοση και ο ευρωπαϊκός στόχος του -15%
Ολοκληρώνοντας την οκτάμηνη περίοδο μείωσης που έθεσε η ΕΕ-27 (Αύγουστος 2022-Μάρτιος 2023), η Ελλάδα με συνολική κατανάλωση 32.9 TWh ξεπέρασε κατά πολύ τον στόχο μείωσης του -15% όχι μόνο σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους αλλά και σε σχέση με τον μέσο όρο πενταετίας (41.6 TWh). Η κατανάλωση αυτή μάλιστα ήταν η χαμηλότερη των τελευταίων 8 ετών για την ίδια οκτάμηνη περίοδο (26.2 TWh το 2016).
Πιο συγκεκριμένα, η αθροιστική κατανάλωση του οκταμήνου ήταν 8.7 TWh χαμηλότερη από τον μέσο όρο των ίδιων οκταμήνων της προηγούμενης πενταετίας. Την κύρια συνεισφορά σε αυτή τη μείωση είχε η ηλεκτροπαραγωγή (-4 TWh), ξεπερνώντας τη βιομηχανία (-3.4 TWh) και τα δίκτυα διανομής (-1.3 TWh).
Σε όρους ποσοστιαίων μεταβολών, η χώρα το οκτάμηνο Αυγούστου 2022-Μαρτίου 2023 μείωσε τη συνολική κατανάλωση αερίου κατά 31.8% συγκριτικά με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, ξεπερνώντας κατά πολύ τον στόχο μείωσης που αντιστοιχεί στην εξαίρεση που πήρε η Ελλάδα στον σχετικό ευρωπαϊκό Κανονισμό, σύμφωνα με την οποία, μπορεί να υπολογίζει την επίδοσή της σε σχέση με το προηγούμενο έτος και όχι με τον μέσο όρο της πενταετίας. Το πλέον αξιοσημείωτο όμως είναι ότι η χώρα κατάφερε να μειώσει την κατανάλωση κατά 20.9% σε σχέση με τον μέσο όρο των αντίστοιχων οκταμήνων της προηγούμενης πενταετίας, ξεπερνώντας κατά σχεδόν 6 ποσοστιαίες μονάδες τον στόχο του -15%, όπως τον έθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αποδεικνύεται συνεπώς ότι η επίκληση της εξαίρεσης του Κανονισμού που ζήτησε και έλαβε η Ελλάδα δεν ήταν αναγκαία προκειμένου η χώρα να συνεισφέρει στην κοινή ευρωπαϊκή προσπάθεια με βάση τις πραγματικές δυνατότητές της.
Επιπλέον, όλες οι τελικές χρήσεις παρουσιάζουν σημαντικές ποσοστιαίες μειώσεις συγκριτικά με την ίδια οκτάμηνη περίοδο του προηγούμενου έτους. Πρωτοστατεί η βιομηχανία (-44.6%) και ακολουθούν η ηλεκτροπαραγωγή (-31.9%) και τα δίκτυα διανομής (-28.2%). Oι ποσοστιαίες μειώσεις στις τελικές χρήσεις είναι αντίστοιχες και ως προς τον μέσο όρο πενταετίας, με τη βιομηχανία, την ηλεκτροπαραγωγή και τα δίκτυα διανομής να εμφανίζουν μειώσεις κατά 67.3%, 14.8% και 13.8 %, αντίστοιχα.
Η κατανάλωση το 2023
Τον Μάρτιο του 2023, η κατανάλωση ορυκτού αερίου ήταν μειωμένη κατά 42.5% σε σχέση με αυτήν του Μαρτίου 2022, η 3ημεγαλύτερη μηνιαία μείωση σε σχέση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους από την έναρξη του πολέμου, μετά τον Οκτώβριο (-50.1%) και τον Απρίλιο του 2022 (-46.1%). Συμπληρώθηκαν έτσι 12 μήνες στη σειρά όπου παρατηρήθηκε μείωση σε σχέση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους (Απρίλιος 2022-Μάρτιος 2023). Επιπλέον, αθροιστικά, στο πρώτο τρίμηνο του 2023, η κατανάλωση ορυκτού αερίου μειώθηκε κατά 33.9% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022 και κατά 25.4% σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας.
Σχετικά με την κατανομή της κατανάλωσης αερίου στις τελικές χρήσεις, το πρώτο τρίμηνο του 2023, η μεγάλη μείωση της χρήσης αερίου για ηλεκτροπαραγωγή περιόρισε και το μερίδιό της στις τελικές χρήσεις στο 56.1% (από 73.5% κατά τη διάρκεια του 2022). Αντίθετα, τα δίκτυα διανομής αύξησαν το μερίδιο τους στο 37.9% το πρώτο τρίμηνο του 2023 (21.5% για ολόκληρο το 2022), ενώ το μερίδιο της βιομηχανίας παρέμεινε σε πολύ χαμηλά επίπεδα με 6% (5% το 2022).
Οι εισαγωγές το 2023
Σε ό,τι αφορά τις φυσικές ροές αερίου από τις τέσσερις πύλες εισόδου της χώρας, τον Μάρτιο του 2023, οι εισαγωγές αερίου από τη Ρωσία που καλύπτουν εγχώρια κατανάλωση ήταν μόλις 0.28 TWh, μειωμένες κατά 87.3% σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2022 και έχοντας μερίδιο μόλις 6.5% στις εισαγωγές τον ίδιο μήνα. Επίσης, για πρώτη φορά από τον Απρίλιο του 2022, οι εισαγωγές υγροποιημένου ορυκτού αερίου (LNG) μέσω της πύλης της Αγίας Τριάδας εμφάνισαν μείωση σε σχέση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους (-6.9%). Ωστόσο, το LNG αποτέλεσε και αυτόν τον μήνα με διαφορά την κύρια πηγή αερίου για τη χώρα με 2.96 TWh, και μερίδιο 68.1% των συνολικών φυσικών ροών αερίου που εισήγαγε η Ελλάδα. Μεγάλη μείωση σημείωσαν και οι εισαγωγές από τον ΤΑΡ μέσω Νέας Μεσημβρίας συγκριτικά με τον Mάρτιο του 2022 (-30.3%) συνεισφέροντας 0.87 ΤWh και καταλαμβάνοντας μερίδιο 20.1%, ενώ πολύ χαμηλή ήταν η ποσότητα που εισήχθη από την Τουρκία μέσω Κήπων (0.23 ΤWh και μερίδιο 5.4%).
Αθροιστικά για το πρώτο τρίμηνο του 2023, οι εισαγωγές LNG μέσω της Αγίας Τριάδας καταλαμβάνουν την πρώτη θέση ανάμεσα στις πηγές τροφοδοσίας με 10.27 TWh – μια αύξηση 11.3% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022 – και μερίδιο 72.4%. Αντίθετα, μεγάλη μείωση κατά 30.3% παρουσίασαν οι εισαγωγές αζέρικου αερίου από τον ΤΑΡ, οι οποίες με 2.65 TWh και μερίδιο 18.7%, συνέχισαν να βρίσκονται στη δεύτερη θέση και στο πρώτο τρίμηνο του 2023. Ακόμα μεγαλύτερη μείωση σημείωσαν ωστόσο οι εισαγωγές ρωσικού αερίου που καλύπτουν την εγχώρια κατανάλωση, καθώς συρρικνώθηκαν κατά 85.9% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022. Έτσι, με μόλις 0.76 TWh και μερίδιο 5.4% μεταξύ των τεσσάρων πυλών εισόδου, το ρωσικό αέριο που προορίζεται για εγχώρια κατανάλωση βρέθηκε στην τρίτη θέση ανάμεσα στις πηγές τροφοδοσίας της χώρας. Τέλος, τη χαμηλότερη συνεισφορά εξακολουθεί να έχει το αέριο που εισάγεται από την Τουρκία μέσω της πύλης των Κήπων, με μόλις 0.5 TWh και μερίδιο 3.5% κατά τους 3 πρώτους μήνες του 2023.
Σύγκριση με την Ευρωπαϊκή Ένωση
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα δεδομένα της Eurostat για τις μηνιαίες εισαγωγές αερίου (Ιανουάριος 2023), η Ελλάδα έχει καταφέρει να περιορίσει την εξάρτησή της από το ρωσικό αέριο περισσότερο σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ-27. Το αποκορύφωμα αυτής της πτωτικής πορείας σημειώθηκε τον Ιανουάριο του 2023, όπου οι εισαγωγές από τη Ρωσία μέσω της πύλης του Σιδηροκάστρου ήταν μηδενικές. Έτσι αθροιστικά για το δωδεκάμηνο Φεβρουαρίου 2022-Ιανουαρίου 2023, η Ελλάδα μείωσε τις εισαγωγές ρωσικού αερίου κατά 71.7% σε σχέση με το προηγούμενο δωδεκάμηνο, ενώ ο αντίστοιχος μέσος όρος της ΕΕ-27 ήταν -37%.
Διαβάστε τις αναλύσεις των υπόλοιπων μηνών εδώ.
