Η υπηρεσία Φόρτωσης Φορτηγών LNG προσφέρει μια ευέλικτη λύση για τη μεταφορά ποσοτήτων LNG σε περιοχές και χρήστες που δεν έχουν πρόσβαση στο δίκτυο φυσικού αερίου, ενισχύοντας σημαντικά τόσο την ασφάλεια εφοδιασμού όσο και την ενεργειακή διασύνδεση της χώρας. Μπορεί να εξυπηρετήσει απομακρυσμένα δίκτυα διανομής, βιομηχανικούς καταναλωτές, ανεφοδιασμό πλοίων που χρησιμοποιούν ως καύσιμο το LNG, καθώς και σταθμούς ανεφοδιασμού οχημάτων που κινούνται με LNG.
Πρόκειται για ένα σύγχρονο έργο, το οποίο πληροί τις πιο αυστηρές διεθνείς προδιαγραφές ασφαλείας.
Αναφορικά με την καταλληλότητα, πραγματοποιήθηκε ενδελεχής έρευνα που συνέκρινε τις διαθέσιμες λιμενικές εγκαταστάσεις στην ευρύτερη περιοχή, από την οποία αναδείχθηκε ως καταλληλότερη επιλογή αυτή της προβλήτας «Κρόνος», καθώς πληροί μια σειρά από κριτήρια που μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν την εγγύτητα τόσο στην εγκατάσταση της Ρεβυθούσας όσο και στο εθνικό οδικό δίκτυο, αλλά και την προσβασιμότητα οχημάτων έκτακτης ανάγκης και υποστήριξης. Τέλος, αποτελεί έναν ώριμο λιμένα που ήδη εξυπηρετεί μια σειρά από αντίστοιχες βιομηχανικές υποδομές και χρήσεις.
Έτσι, θα γίνει χρήση της προβλήτας «Κρόνος» για ένα μεταβατικό χρονικό διάστημα. Στη συνέχεια, θα χρησιμοποιηθεί η λιμενική εγκατάσταση στο Πέραμα Μεγαρίδος. Τέλος, ως μόνιμος Λιμένας Εξυπηρέτησης θα χρησιμοποιείται η λιμενική εγκατάσταση της Αλμύρας που βρίσκεται πιο κοντά στη Ρεβυθούσα, έπειτα από την αναβάθμιση και την αδειοδότησή της, που βρίσκεται σε εξέλιξη.
Σε ό,τι αφορά στην επιλογή της διαδρομής διέλευσης των βυτιοφόρων LNG από την προβλήτα Κρόνος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι έγινε κατόπιν διεξοδικής διερεύνησης με βάση τα πρότυπα της Διεθνούς Συμφωνίας ADR για την καταλληλόλητα ως προς τη μεταφορά LNG από και προς το Εθνικό Οδικό Δίκτυο, από το Ινστιτούτο Χημικών Διεργασιών και Ενεργειακών Πόρων του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), τον πλέον εξειδικευμένο και αναγνωρισμένο ανεξάρτητο σχετικό φορέα στη χώρα μας.
Η μεταφορά LNG στη συγκεκριμένη διαδρομή είναι απολύτως ασφαλής και για αυτή χρησιμοποιούνται ειδικά σχεδιασμένα βυτιοφόρα, τα οποία μετά την αποβίβασή τους στο λιμάνι του Κρόνου, διασχίζουν ένα οδικό τμήμα συνολικού μήκους 1,2 χλμ., περιμετρικά και όχι εντός του αστικού ιστού και κατόπιν εισέρχονται στο κεντρικό οδικό εθνικό δίκτυο, όπως ανέδειξε και η σχετική κυκλοφοριακή μελέτη που διενεργήθηκε από ανεξάρτητο και εξειδικευμένο φορέα για τον σκοπό αυτό.
Το έργο, το οποίο αποτελεί ένα σημαντικό κρίκο μιας ολόκληρης νέας εφοδιαστικής αλυσίδας που θα έχει καίρια συμβολή τόσο στην ανάπτυξη και την απασχόληση όσο και στην παροχή νέων ευέλικτων ενεργειακών επιλογών και λύσεων, αναμένεται να συμβάλλει σημαντικά στην περαιτέρω αναβάθμιση του ενεργειακού προφίλ της χώρας και των δυνατοτήτων του Τερματικού Σταθμού LNG Ρεβυθούσας.
Αναγνωρίζοντας τον πολλαπλασιαστικό χαρακτήρα της συγκεκριμένης επένδυσης για την ανάπτυξη στη χώρα και την ευρύτερη περιοχή, το έργο συνολικού προϋπολογισμού 7,5 εκατ. ευρώ έχει συγχρηματοδοτηθεί με το ποσό των 3,16 εκατ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος “Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία” (ΕΠΑνΕΚ) στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020, από το Πρόγραμμα POSEIDON MED II, αλλά και από εθνικούς πόρους.
Το έργο για την κατασκευή του Σταθμού Φόρτωσης Φορτηγών LNG εντάχθηκε για πρώτη φορά στο Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΔΕΣΦΑ 2015-2024, ενώ το 2014 έγινε και η ένταξή του στη συγχρηματοδοτούμενη από την Ευρωπαϊκή Ένωση Δράση Poseidon Med II (2015-2020) με χρηματοδότηση των μελετών ωρίμανσης του έργου. Το 2017 εγκρίθηκε η χρηματοδότηση του έργου από πόρους του Επιχειρησιακού Προγράμματος ΕΣΠΑ 2014-2020, με την τελική επενδυτική απόφαση να λαμβάνεται από τον ΔΕΣΦΑ τον Σεπτέμβριο του 2017.
Ο Σταθμός Φόρτωσης Φορτηγών ΥΦΑ ολοκληρώθηκε κατασκευαστικά το 2022 (μηχανική ολοκλήρωση 08/2022), ενώ τα εγκαίνια του Σταθμού έλαβαν χώρα τον Οκτώβριο 2022.
Η επόμενη μέρα
Ο ΔΕΣΦΑ συνεχίζει τις προσπάθειες επίλυσης του θέματος με τον ΟΛΕ και το Λιμεναρχείο Ελευσίνας, για τη χρήση της προβλήτας «Κρόνος», που κατά τα προαναφερόμενα είχε μελετηθεί ως ο πιο κατάλληλος για το μεταβατικό διάστημα μέχρι την αναβάθμιση της Αλμύρας που είναι και η τελική θέση. Σημειώνεται ότι στο ενδιάμεσο διάστημα θα γίνει χρήση της προβλήτας «Πέραμα Μεγαρίδος». Για την επίλυση του θέματος θα πρέπει απαραιτήτως να συμπράξουν το συντομότερο όλοι οι συναρμόδιοι Φορείς και Υπουργεία, προς τους οποίους έχει απευθυνθεί ο ΔΕΣΦΑ.
Λόγω της εξέχουσας σημασίας της Υπηρεσίας, ο ΔΕΣΦΑ, αντιλαμβανόμενος ότι πλήττονται όχι μόνο οι εμπορικές δραστηριότητες των χρηστών της υπηρεσίας, αλλά και οι μη διασυνδεδεμένοι χρήστες τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, και κατανοώντας τις όποιες ανησυχίες σχετικά με τη συγκεκριμένη επένδυση, προσκάλεσε τους εμπλεκόμενους φορείς στις εγκαταστάσεις του Κέντρου Λειτουργίας και Συντήρησης Νοτίου Ελλάδος του ΔΕΣΦΑ, στο Πάτημα Ελευσίνας, την Τρίτη, 09/05, προκειμένου να επιλυθεί το ζήτημα.
Λίγα λόγια για το ιστορικό του έργου
Αναφορικά με το ρυθμιστικό πλαίσιο, σύμφωνα με απόφαση της ΡΑΕ, ως Λιμένας Εξυπηρέτησης καθορίστηκε αρχικά η προβλήτα «Κρόνος», στον λιμένα αρμοδιότητας του Οργανισμού Λιμένος Ελευσίνας (ΟΛΕ) ΑΕ, στη συνέχεια η λιμενική εγκατάσταση στο Πέραμα Μεγαρίδος και τέλος, ως μόνιμος Λιμένας Εξυπηρέτησης, η κοντινή λιμενική εγκατάσταση της Αλμύρας. Ακολούθως, ο ΔΕΣΦΑ ανακοίνωσε στην ιστοσελίδα του στις 19.11.2022 τις διαθέσιμες χρονοθυρίδες Φ – LNG για το έτος 2023, με πρώτη διαθέσιμη χρονοθυρίδα να διατίθεται για τη 15η Φεβρουαρίου 2023.
Πριν την έναρξη της εμπορικής λειτουργίας της Εγκατάστασης Φόρτωσης Φορτηγών LNG, και προκειμένου να πιστοποιηθεί η ομαλή, ασφαλής και σύμφωνα με τις προδιαγραφές σχεδιασμού αυτής λειτουργία, ο ΔΕΣΦΑ αναζήτησε εταιρείες προκειμένου να διεξαχθεί η δοκιμή καλής λειτουργίας της Εγκατάστασης (performance test), ζητώντας την έγκριση της Αρχής στις 11.01.2023. Προς τον σκοπό αυτό, στις 11.1.2023, 26.1.2023 και 27.3.2023 υπεγράφησαν Συμβάσεις Πλαίσιο Φόρτωσης Φορτηγών ΥΦΑ με τις εταιρείες ΔΕΠΑ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΑΕ, BLUE GRID GAS & POWER ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ και ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΕΛΛΑΣ) ΔΙΫΛΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ Α.Ε., αντίστοιχα, με τη ΡΑΕ να εγκρίνει τους ειδικότερους κανόνες και διαδικασίες για τη διεξαγωγή της δοκιμής καλής λειτουργίας της Εγκατάστασης Φόρτωσης Φορτηγών LNG.
Η δοκιμή καλής λειτουργίας της εγκατάστασης πραγματοποιήθηκε στις 29 Μαρτίου 2023. Στη δοκιμή αυτή συμμετείχαν τρεις εταιρείες, οι ΔΕΠΑ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΑΕ, BLUE GRID GAS & POWER ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α. Ε. και ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΕΛΛΑΣ) ΔΙΫΛΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ Α.Ε., με τις οποίες υπεγράφησαν συμβάσεις ειδικά για την πραγματοποίηση της δοκιμής, σε συμμόρφωση με την ανωτέρω απόφαση της Αρχής.
Επιπλέον, για την υλοποίηση της Υπηρεσίας Φ-LNG ο ΔΕΣΦΑ προέβη και σε όλες τις απαραίτητες προπαρασκευαστικές ενέργειες, σύμφωνα με ό,τι προβλέπει ο νόμος.
Συγκεκριμένα, στις 02.04.2021 ο ΔΕΣΦΑ υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με τον Οργανισμό Λιμένος Ελευσίνας ΑΕ, το οποίο προβλέπει ότι, αρχικά και μέχρι την ολοκλήρωση της επέκτασης του λιμένα Περάματος Μεγάλου Πεύκου του Δήμου Μεγαρέων, θα χρησιμοποιηθεί προσωρινά η προβλήτα «Κρόνος» αρμοδιότητας του ΟΛΕ. Η επιλογή της συγκεκριμένης προβλήτας έγινε μετά από εξέταση των κανόνων λειτουργίας του Λιμένα και αφού διαπιστώθηκε ότι είναι εγκεκριμένη για τον κατάπλου και τη διακίνηση επικίνδυνων φορτίων, εφόσον βρίσκεται πολύ κοντά στην Εθνική Οδό, συγκριτικά με τις υπόλοιπες θέσεις, όπου διακινούνται παρόμοια φορτία στον Λιμένα Ελευσίνας. Παράλληλα, με το ίδιο μνημόνιο προβλέφθηκε ότι η λύση αυτή προκρίνεται μέχρι να ολοκληρωθούν οι εργασίες διασύνδεσης της Ρεβυθούσας με τον πλησιέστερο λιμένα, είτε με επέκταση υφιστάμενης προβλήτας είτε κατόπιν επικαιροποίησης ήδη υπάρχουσας περιβαλλοντικής αδειοδότησης.
Στο πλαίσιο αυτό, ο ΔΕΣΦΑ εκπόνησε και παρέδωσε όλες τις σχετικές μελέτες που προβλέπονται στο Μνημόνιο συνεργασίας. Η μελέτη ασφαλείας διακίνησης/μεταφοράς LNG από τον λιμένα του ΟΛΕ και προς και από το Εθνικό Οδικό Δίκτυο, που εκπονήθηκε από το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης «ΕΚΕΤΑ», καταδεικνύει ότι δεν υπάρχει κίνδυνος από την οδική μεταφορά LNG, αφού δεν καταγράφονται δείκτες κινδύνου που θα οδηγούσαν σε λήψη κυκλοφοριακών ή άλλων μέτρων μείωσης τυχόν πιθανότητας ατυχήματος. Αντίστοιχα, μέσω της μελέτης μέτρησης ρύπων στον λιμένα Ελευσίνας, αποδεικνύεται ότι δεν υπάρχει περιβαλλοντική επιβάρυνση από την κίνηση των φορτηγών οχημάτων.
Παράλληλα, μετά από διενέργεια σχετικού διαγωνισμού, ο ΔΕΣΦΑ σύναψε σύμβαση με κατάλληλο Ε/Γ-Ο/Γ πλοίο, ώστε να είναι δυνατή η ασφαλής μεταφορά των βυτιοφόρων φορτηγών από και προς τη Ρεβυθούσα.
Ενόψει της δοκιμαστικής λειτουργίας της Εγκατάστασης Φ-LNG, στις 21.03.2023, η πλοιοκτήτρια εταιρεία ενεργώντας για λογαριασμό του ΔΕΣΦΑ, ανήγγειλε τον κατάπλου προς τον ΟΛΕ. Ο ΟΛΕ από την πλευρά του απέστειλε επιστολή, προς το Λιμεναρχείο Ελευσίνας, και την πλοιοκτήτρια εταιρεία, με κοινοποίηση στον Υπουργό και τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, με την οποία αρνήθηκε τον κατάπλου του πλοίου, με τον ισχυρισμό ότι ο Δήμος Ελευσίνας αρνείται τη διέλευση των φορτηγών ΥΦΑ από τη θέση «Κρόνος» μέσω της πόλης της Ελευσίνας και δεν έχει βρεθεί εναλλακτική λύση.
Στο πλαίσιο αυτό, ο ΔΕΣΦΑ, στις 23.03.2023, έστειλε επιστολή στον ΟΛΕ, ζητώντας του να προβεί στις αναγκαίες ενέργειες εκ μέρους της πλοιοκτήτριας εταιρείας, προκειμένου να εγκρίνει τον κατάπλου στις 28 και 29 Μαρτίου για την πρώτη δοκιμαστική διακίνηση φορτηγών LNG από και προς την προβλήτα «ΚΡΟΝΟΣ».
Λόγω της αδικαιολόγητης άρνησης του ΟΛΕ και του ενδεχόμενου κινδύνου μη διεξαγωγής της δοκιμαστικής λειτουργίας, ο ΔΕΣΦΑ, απηύθυνε επιστολή προς τον Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής με κοινοποίηση στον Υπουργό Περιβάλλοντος & Ενέργειας, ζητώντας τη συμβολή του κ. Υπουργού, ως εποπτικό όργανο του ΟΛΕ, προκειμένου να ληφθούν οι απαραίτητες εγκρίσεις από τους αρμόδιους φορείς, ώστε την 28ηκαι την 29ηΜαρτίου να πραγματοποιηθεί η προγραμματισμένη δοκιμαστική λειτουργία στην εγκατάσταση LNG στην Ρεβυθούσα.
Στις 27.03.2023, η πλοιοκτήτρια εταιρεία ενεργώντας για λογαριασμό του ΔΕΣΦΑ, υπέβαλε ξανά αναγγελία κατάπλου προς τον ΟΛΕ, ο οποίος ωστόσο με επιστολή του ενέμεινε στην αρνητική θέση του.
Παράλληλα, ο ΟΛΕ, με επιστολή του προς τον ΔΕΣΦΑ, αναγνώρισε μεν το μνημόνιο συνεργασίας με τον ΔΕΣΦΑ, που βρίσκεται σε ισχύ από 02.04.2021, ωστόσο επικαλέστηκε την έντονη αντίθεση της τοπικής κοινωνίας στη διέλευση των φορτηγών LNG από και προς την προβλήτα «Κρόνος» που μπορεί να εξελιχθεί σε αποκλεισμό της λειτουργίας του συνόλου του κεντρικού λιμένα Ελευσίνας.
Τελικά, ενόψει του κινδύνου ματαίωσης της διεξαγωγής της δοκιμαστικής λειτουργίας από την προβλήτα «Κρόνος», ενώ μάλιστα είχαν αφιχθεί στη Ρεβυθούσα και ξένοι τεχνικοί για να συντονίσουν την πλήρωση των βυτίων, ο ΔΕΣΦΑ αναγκάσθηκε να αναζητήσει εναλλακτικό λιμένα φόρτωσης και χρησιμοποιήθηκε, κατ’ εξαίρεση, ο λιμένας Κερατσινίου (Ικόνιο) από όπου και πραγματοποιήθηκε, στις 28.03.2023, η μεταφορά των Φορτηγών LNG προς και από τη Ρεβυθούσα για τη δοκιμή καλής λειτουργίας της Εγκατάστασης Φόρτωσης Φορτηγών LNG (performance test). Η δοκιμή ολοκληρώθηκε μεν με επιτυχία, ωστόσο λόγω της μεγάλης απόστασης χρειάστηκε υπερδιπλάσιος χρόνος από αυτόν που θα απαιτούνταν για τη μεταφορά των βυτιοφόρων LNG από την προβλήτα «Κρόνος» της Ελευσίνας, καθώς η απόστασή της από την Εθνική Οδό είναι πολύ μεγαλύτερη. Γι’ αυτόν, άλλωστε, τον λόγο δεν είχε επιλεγεί, ούτε προκριθεί η λύση του λιμένα Κερατσινίου διότι λόγω της μεγάλης απόστασής του από τη Ρεβυθούσα δεν μπορεί να υποστηρίξει αποτελεσματικά και σύμφωνα με το εγκεκριμένο πρόγραμμα λειτουργίας την παροχή της υπηρεσίας. Παράλληλα, κάτι τέτοιο θα απαιτούσε και τον επανασχεδιασμό της παροχής της Υπηρεσίας Φ- LNG και τον επαναπροσδιορισμό σημαντικών εγγενών παραμέτρων όπως, μεταξύ άλλων, των τιμολογίων, καθώς και του πλήθους και της διάρκειας των χρονοθυρίδων φόρτωσης.
Με επιστολή του, απευθυνόμενη προς το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με κοινοποίηση στον ΟΛΕ, ο ΔΕΣΦΑ ζήτησε τη συνδρομή τους, ώστε εντός του Μαΐου 2023 να πραγματοποιηθεί η έναρξη της εμπορικής λειτουργίας της Εγκατάστασης Φ-LNG από την προβλήτα «Κρόνος». Επιπλέον, ο ΔΕΣΦΑ, με επιστολή του, ενημέρωσε τόσο την Αρχή για την πρόσκαιρη αδυναμία υλοποίησης της Υπηρεσίας Φ-LNG, κατά τον αρχικό προγραμματισμό της όσο και τους Χρήστες.
