Τροφοδότης της ευρωπαϊκής αλλά και της ελληνικής αγοράς παραμένει το ρωσικό φυσικό αέριο και ειδικότερα το υγροποιημένο. Η Ευρώπη εισήγαγε το 2023 λίγο περισσότερο από 20 δις. κ.μ. LNG από τη Ρωσία, μόλις 1% χαμηλότερα, σε σχέση με το 2022, σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία της εταιρίας παρακολούθησης πλοίων Kpler. Οι εισαγωγές ρωσικού αερίου στην ελληνική αγορά τόσο μέσω αγωγού στο Σιδηρόκαστρο, όσο και με τη μορφή του LNG στη Ρεβυθούσα ήταν σημαντικά αυξημένες το 2023 σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.
Ειδικότερα στην ελληνική αγορά το 2023 σε σχέση με το 2022 σημειώθηκε μεγάλη αύξηση κατά 66,3% των εισαγωγών ρωσικού αερίου αγωγού (πύλη Σιδηροκάστρου), ενώ μεταξύ 2021 και 2022 η Ελλάδα είχε μειώσει κατά σχεδόν το ίδιο ποσοστό τις εισαγωγές ρωσικού αερίου (-68,34%). Έτσι το ρωσικό αέριο βρέθηκε στη δεύτερη θέση με 14,71 TWh και μερίδιο 27,3% στις συνολικές εισαγωγές. Αν αθροιστουν δε οι εισαγωγές ρωσικού αερίου, μέσω του αγωγού Turkstream, αλλά και με τη μορφή LNG στην Ρεβυθούσα τότε προκύπτει ότι το ρωσικό αέριο το 2023 κάλυψε τουλάχιστον 22,05 TWh ή 41% των συνολικών εισαγωγών στη χώρα. Η ΔΕΠΑ Εμπορίας που στην Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο συμβόλαιο προμήθειας αερίου αγωγού από τη Gazprom, συνεχίζει να παραλαμβάνει ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται διαπραγματεύσεις με τον ρωσικό κολοσσό για τη ρήτρα take or pay, καθώς οι ποσότητες που απορρόφησε τα προηγούμενα χρόνια η ελληνική εταιρία ήταν μικρότερες από τη συμβατική υποχρέωση.
Η Ισπανία ήταν ο μεγαλύτερος εισαγωγέας ρωσικού LNG
Η Ισπανία ήταν ο μεγαλύτερος εισαγωγέας ρωσικού LNG, με τις παραδόσεις να αυξάνονται άνω του 1/3 στα 6,7 δισ. κ.μ., ενώ το Βέλγιο αύξησε τις εισαγωγές κατά 41% στα 6,6 δισ. κ.μ. Στη Γαλλία, τον τρίτο μεγαλύτερο εισαγωγέα, οι αποστολές μειώθηκαν κατά 35% από το σύνολο του προηγούμενου έτους σε 4,7 δισ. κ.μ.
Υπενθυμίζεται ότι η ΕΕ δεν έχει επιβάλει απαγόρευση των ρωσικών εισαγωγών αερίου, είτε αγωγού, είτε LNG και έτσι το ρωσικό υγροποιημένο αέριο δεν σταμάτησε ποτέ να τροφοδοτεί τις ευρωπαϊκές εγκαταστάσεις.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πάντως εξακολουθεί να πιέζει για τη μείωση των εισαγωγών ρωσικού αερίου. Τον περασμένο μήνα, το Ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε μια προσωρινή συμφωνία που δίνει στις χώρες της ΕΕ τη νομική εξουσία να εμποδίζουν τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου. Η συμφωνία όμως δεν είναι δεσμευτική και στο πλαίσιο αυτό δεν υπάρχει νομική βάση για την επιβολή κυρώσεων στις ρωσικές εισαγωγές LNG. Σε πολιτικό επίπεδο πάντως, αρκετοί ηγέτες χωρών-μελών συνιστούν στις εταιρίες να αποφεύγουν την υπογραφή νέων συμφωνιών προμήθειας ρωσικού αερίου.
Το μείζον πρόβλημα για την Ευρώπη, την περίοδο αυτή, είναι η προστασία της ασφάλειας εφοδιασμού με φυσικό αέριο, καθώς μία διαταραχή θα έθετε σε κίνδυνο την επάρκεια και θα εκτόξευε τις τιμές, προκαλώντας μία νέα ενεργειακή κρίση.
Άλλωστε η μείωση τιμής που εμφανίζει φέτος το αέριο στην Ευρώπη, όπως αποτυπώνεται στον δείκτη TTF, οφείλεται ως ένα βαθμό και στην αφθονία του ρωσικού LNG. Το ΤΤF στο συμβόλαιο Φεβρουαρίου έκλεισε χθες στα 30,800 ευρώ/MWh, κατά 0,459% χαμηλότερα από το προηγούμενο κλείσιμο.
