«Η Καμπύλη της Μεταπολίτευσης» είναι το γενικό θέμα του συνεδρίου που διοργανώνει ο Κύκλος Ιδεών στις 12,13 και 14 Μαΐου 2024, τιμώντας την επέτειο των πενήντα ετών από την Μεταπολίτευση /της Μεταπολίτευσης. Το συνέδριο θα διεξαχθεί στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρεταννία που γιορτάζει φέτος την επέτειο των 150 ετών από την έναρξη της λειτουργίας του. Το συνέδριο διοργανώνεται σε συνεργασία με το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.
Η Μεταπολίτευση εξετάζεται ως η στιγμή της μετάβασης από τη δικτατορία στην κοινοβουλευτική δημοκρατία αλλά και ως κατάσταση, ως περίοδος που αρχίζει το 1974 και διαρκεί έως σήμερα παρά τις σημαντικές αλλαγές που έχουν συντελεστεί σε διεθνές και εθνικό επίπεδο, στις οποίες όμως δεν περιλαμβάνεται μια τομή ιστορικά εφάμιλλη του καταγωγικού γεγονότος του 1974. Αυτήν την ιδιότητα δεν τη διέθετε ούτε η οικονομική κρίση η οποία παρά τη σημαντική επίδρασή της στη διαστρωμάτωση και τις συμπεριφορές της ελληνικής κοινωνίας και στο κομματικό σύστημα, εντέλει επιβεβαίωσε τις θεμελιώδεις επιλογές της Μεταπολίτευσης.
Η σημερινή δεύτερη ημέρα, είναι αφιερωμένη στην ιστορική, θεσμική, διεθνοπολιτική και κοινωνιολογική προσέγγιση της Μεταπολίτευσης. Η πρώτη θεματική αφορά τις τομές και τις συνέχειες της Μεταπολιτευτικής περιόδου. Θα επιχειρηθεί να αξιολογηθούν τα διεθνή και εγχώρια ορόσημα που τέμνουν την πεντηκονταετία. Η δεύτερη θεματική ταυτίζεται με το ερώτημα αν εξακολουθεί να ισχύει το θεσμικό θεμέλιο της Μεταπολίτευσης που δεν εξαντλείται στα γεγονότα του 1974 και στη θέσπιση του Συντάγματος του 1975 αλλά περιλαμβάνει και πολλές άλλες πτυχές που φτάνουν μέχρι και το δημοψήφισμα του 2015. Η τρίτη θεματική ανήκει στο «καταγωγικό τραύμα» της Μεταπολίτευσης που είναι προφανώς η στρατιωτική ήττα στην Κύπρο και καλείται να απαντήσει στο ερώτημα πώς αυτό επηρεάζει μέχρι σήμερα την εθνική στρατηγική. Η τέταρτη θεματική αφορά την αναζήτηση του «πολιτικού γονιδιώματος» της Μεταπολίτευσης, τις μνήμες, τα σύνδρομα, τους μύθους, τα στερεότυπα, τις αλληλεπιδράσεις που χαρακτηρίζουν την περίοδο και συνεπώς την ελληνική κοινωνία και την εθνική ταυτότητα. Η δεύτερη ημέρα κλείνει με μια συζήτηση για το ελληνικό τραγούδι ως «σώμα» στο οποίο αποτυπώνεται η πεντηκονταετία της Μεταπολίτευσης.
Η πρώτη θεματική της τρίτης ημέρας, Τρίτη 14 Μαΐου, ανήκει στη συνολική επισκόπηση της ελληνικής οικονομίας που έζησε μια πρώτη Μεταπολίτευση το 1974 και μια δεύτερη «Μεταπολίτευση» με την οικονομική κρίση. Αμέσως μετά η γενιά Z διατυπώνει την άποψη της για τη Μεταπολίτευση. Ακολουθούν τρεις πολιτιστικές θεματικές. Η πρώτη έχει ως αντικείμενο τις αφηγήσεις, η δεύτερη την αισθητική και η τρίτη τη σκηνή και τις αναπαραστάσεις της Μεταπολίτευσης. Αφού μεσολαβήσει μια σημαντική παρέμβαση, θα διεξαχθεί ο καταληκτήριος διάλογος για τα μεγάλα δίπολα της πεντηκονταετίας ως οιωνούς για το μέλλον. Το συνέδριο θα κλείσει όμως μουσικά με τη «μπαλάντα της Μεταπολίτευσης» μια σύνθεση που αναζητά τον ήχο της Μεταπολίτευσης.
Είσοδος ελεύθερη
Το συνέδριο θα μεταδίδεται διαδικτυακά μέσω YouTube : https://www.youtube.com/@ev.venizelos/streams
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Δευτέρα 13 Μαΐου 2024
12:00 Έναρξη εργασιών δεύτερης μέρας του συνεδρίου
- Χαιρετισμός: Συμεών Τσομώκος, Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών
12:30-14:00 Κύκλος ΙΙ. Τομές και συνέχειες της Μεταπολιτευτικής περιόδου: Διεθνή και εγχώρια ορόσημα
- Συζητούν:
Γιάννης Βούλγαρης, Ομότιμος Καθηγητής, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Έφη Γαζή, Καθηγήτρια Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
Χριστίνα Κουλούρη, Καθηγήτρια Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας, Πρύτανις Παντείου Πανεπιστημίου
Κώστας Κωστή, Διευθυντής του ΜΙΕΤ, Καθηγητής Οικονομικής και Κοινωνικής Ιστορίας, ΕΚΠΑ
Τάκης Παππάς, Πολιτικός Επιστήμονας, Συγγραφέας
Σωτήρης Ριζάς, Διευθυντής Ερευνών ΚΕΙΝΕ, Ακαδημία Αθηνών
Συντονίζει: Σία Κοσιώνη, Δημοσιογράφος
14:10-15:40 Κύκλος ΙΙΙ. Ισχύει το θεσμικό θεμέλιο της Μεταπολίτευσης;
- Συζητούν:
Νίκος Αλιβιζάτος, Ομότιμος Καθηγητής, ΕΚΠΑ
Μπάμπης Ανθόπουλος, Καθηγητής Δικαίου και Διοίκησης, ΕΑΠ
Αντώνης Καραμπατζός, Καθηγητής Νομικής Σχολής, ΕΚΠΑ
Λίνα Παπαδοπούλου, Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου, ΑΠΘ
Τάσος Σακελλαρόπουλος, Ιστορικός, υπεύθυνος των Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη
Βασιλική Χρήστου, Eπίκουρη Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου, Νομική σχολή, ΕΚΠΑ
Συντονίζουν οι δημοσιογράφοι, Δήμητρα Κρουστάλλη & Αντώνης Παπαγιαννίδης
15:50-17:20 Κύκλος IV. Το καταγωγικό τραύμα της Μεταπολίτευσης και η εθνική στρατηγική 1974-2024
- Συζητούν:
Ινώ Αφεντούλη, Εκτελεστική Διευθύντρια του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου, π. στέλεχος της Διεθνούς Γραμματείας του ΝΑΤΟ
Ειρήνη Καραμούζη, Αν. Καθηγήτρια Σύγχρονης Ιστορίας, Πανεπιστήμιο του Sheffield
Στέλιος Περράκης, Ομ. Καθηγητής Διεθνών και Ευρωπαϊκών Θεσμών, Πάντειο Πανεπίστημιο, π. Μόνιμος Αντιπρόσωπος, Συμβούλιο της Ευρώπης
Ιωάννης Χάλκος, Μεταδιδακτορικός ερευνητής, ΕΚΠΑ
Ευάνθης Χατζηβασιλείου, Γενικός Γραμματέας του Ιδρύματος της Βουλής, Καθηγητής, ΕΚΠΑ
Συντονίζει: Χρήστος Μιχαηλίδης, Δημοσιογράφος
17:25-17:50 Παρέμβαση:
Ιωάννης Κασουλίδης, πρώην Υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου
18:00-21:00 Κύκλος V. Το πολιτικό γονιδίωμα της Μεταπολίτευσης: μνήμες, σύνδρομα, μύθοι, στερεότυπα, αλληλεπιδράσεις
Πάνελ 1
Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, Ομότιμος Καθηγητής Κοινωνιολογίας, ΕΚΠΑ
Παύλος Τσίμας, Δημοσιογράφος
Πάνελ 2
Κωστής Κορνέτης, Επίκουρος Καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας, Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Μαδρίτης (Online)
Παναγής Παναγιωτόπουλος, Αν. Καθηγητής Κοινωνιολογίας, ΕΚΠΑ: «Ιδιωτικά συναισθήματα σε δημοκρατικό καθεστώς. Η εμπειρία της Μεταπολίτευσης»
Σήφης Πολυμίλης, Δημοσιογράφος
Συντονίζει: Κατερίνα Οικονομάκου, Δημοσιογράφος
Πάνελ 3
Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη, Ποιήτρια, Μεταφράστρια (Online)
Σταύρος Ζουμπουλάκης, Συγγραφέας, Πρόεδρος της Εθνικής Βιβλιοθήκης
Λευτέρης Κουσούλης, Πολιτικός Επιστήμονας
Πέτρος Παπασαραντόπουλος, Διδάκτωρ Βαλκανικών Σπουδών, Εκδότης
Συντονίζει: Βίβιαν Ευθυμιοπούλου, Εκδότης του ειδησιογραφικού newsletter Fact News
Πάνελ 4
Γιώργος Βέλτσος, Συγγραφέας, Ποιητής
Περικλής Δημητρολόπουλος, Δημοσιογράφος
Πάνελ 5
Μανώλης Μητσιάς
Γιώργος Λιάνης
-Τέλος εργασιών δεύτερης ημέρας του συνεδρίου-
ΤΡΙΤΗ ΜΕΡΑ
Τρίτη 14 Μαΐου 2024
12:00 Έναρξη εργασιών τρίτης μέρας του συνεδρίου
12:10-13:40 Κύκλος VI. Η πρώτη και δεύτερη Μεταπολίτευση της ελληνικής οικονομίας
- Συζητούν:
Νίκος Βέττας, Γενικός Διευθυντής ΙΟΒΕ, Καθηγητής Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Κώστας Καλλίτσης, Οικονομικός Αναλυτής, KReport
Φωκίων Καραβίας, Διευθύνων Σύμβουλος, Eurobank
Ευάγγελος Μυτιληναίος, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, MYTILINEOS
Γκίκας Χαρδούβελης, Πρόεδρος του ΔΣ της Εθνικής Τράπεζας, Πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών
Συντονίζει: Ειρήνη Χρυσολωρά, Δημοσιογράφος
13:45-14:25 Κύκλος VΙΙ. Η γενιά Z και η Μεταπολίτευση
- Συζητούν:
Μάριος Δαφνομήλης, Πολιτικός Μηχανικός, Εκτελεστικό Μέλος ΔΣ WeFor, Υπεύθυνος Ανάπτυξης
Μυρτώ Λιαλιούτη, Δημοσιογράφος
Νεφέλη Μέγκ, Content Creator
Συντονίζει: Φαίη Μακαντάση, Διευθύντρια Ερευνών, διαΝΕΟσις
14:30-15:45 Κύκλος VΙΙI. Αφηγήσεις της Μεταπολίτευσης
- Συζητούν:
Ρούλα Γεωργακοπούλου, Συγγραφέας
Καρολίνα Μέρμηγκα, Συγγραφέας
Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Συγγραφέας
Κατερίνα Σχινά, Κριτικός λογοτεχνίας, Μεταφράστρια
Χρήστος Χωμενίδης, Συγγραφέας
Συντονίζει: Σάκης Ιωαννίδης, Δημοσιογράφος
15:50-17:30 Κύκλος ΙΧ. Η αισθητική της Μεταπολίτευσης
- Συζητούν:
Βασίλης Βαμβακάς, Καθηγητής Κοινωνιολογίας της Επικοινωνίας, ΑΠΘ: «Η δημοκρατία του καταναλωτικού θεάματος»
Δημητρης Δουλγερίδης, Δημοσιογράφος: «Από τα αντάρτικα στο Ζάρι»
Σοφία Χηνιάδου- Καμπάνη, Νομικός, Σύμβουλος Πολιτιστικής Πολιτικής & Διαχείρισης: «Ο πολιτισμός στη Μεταπολίτευση»
Ηλίας Κανέλλης, Δημοσιογράφος, εκδότης του Books’ Journal: «Κόμικς (και όχι μόνο)»
Ανδρέας Κούρκουλας, Ομότιμος Καθηγητής, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, ΕΜΠ
και ο ζωγράφος Γιώργος Ρόρρης
Παρεμβαίνει ο Άγγελος Παπαδημητρίου
Συντονίζουν: η δημοσιογράφος Κάτια Μακρή και ο αντιπρόεδρος του Κύκλου Ιδεών Χρήστος Δερβένης
17:35-18:45 Κύκλος Χ. Η σκηνή της Μεταπολίτευσης
- Συζητούν:
Τάσος Μπουλμέτης, Σκηνοθέτης
Εύα Νάθενα, Σκηνογράφος- Σκηνοθέτις
Σταμάτης Φασουλής, Ηθοποιός – Σκηνοθέτης
Συντονίζει: Μυρτώ Λοβέρδου, Δημοσιογράφος
18:50-19:20 Παρέμβαση (pre-recorded)
Ο Διονύσης Σαββόπουλος συζητά με τον Ευάγγελο Βενιζέλο
19:20-20:00 Κύκλος ΧI. Τα μεγάλα δίπολα της πεντηκονταετίας ως οιωνοί για το μέλλον
- Συζητούν:
Ευάγγελος Βενιζέλος
Αλέξης Παπαχελάς
20:10 Κύκλος ΧIΙ. Ο ήχος της Μεταπολίτευσης
Νίκος Κυπουργός, «Η Μπαλάντα της Μεταπολίτευσης»
Τραγουδούν: Σαβίνα Γιαννάτου & Θανάσης Βούτσας
Παίζουν οι μουσικοί:
Θοδωρής Οικονόμου, πιάνο
Θύμιος Παπαδόπουλος, πνευστά
Sergiu Nastasa, βιολί
Christopher Humphrys, βιολοντσέλο
«Στα δεκαπέντε λεπτά που διαρκεί η «Μπαλάντα της Μεταπολίτευσης» συμπυκνώνονται δεκαπέντε τραγούδια που χαρακτηρίζουν μια εποχή. Τα τραγούδια συνδέονται και συνομιλούν μεταξύ τους, άλλοτε φανερά κι άλλοτε υπόγεια, τόσο νοηματικά όσο και μουσικά. Η επιλογή των τραγουδιών είναι προσωπική - και άρα αυθαίρετη. Ένα προσωπικό αποτύπωμα κάποιου που έζησε εκείνα «τα λόγια και τα χρόνια» από κοντά».
Ν. Κυπουργός