Την επί της αρχής συμφωνία για την ανάγκη απελευθέρωσης δημόσιου χώρου στο Κέντρο της Αθήνας αλλά και τις προϋποθέσεις ώστε αυτή η αλλαγή να γίνει ορθά και αξιόπιστα και να αποτελεί μέρος μιας στρατηγικής για όλη την Αθήνα, εξέφρασε ο Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος, στη συζήτηση στην Επιτροπή της Βουλής με θέμα «Περιβαλλοντικές διαστάσεις του ιού COVID-19», όπου η ηγεσία του Δήμου Αθηναίων παρουσίασε το έργο «Μεγάλος Περίπατος της Αθήνας».
Χαιρέτισε την παρουσία του κυρίου Μπακογιάννη στη Βουλή αλλά, σχολίασε σκωπτικά την απουσία της ηγεσίας του Δήμου, παρότι ζητήθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ, από τη συζήτηση του πρόσφατου αντιπεριβαλλοντικού νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), στο οποίο εισήχθη τελευταία στιγμή, Παρασκευή μεσάνυχτα, διάταξη που άλλαζε τις χρήσεις γης στο Ιστορικό Κέντρο της Αθήνας και επιχειρούσε να το μετατρέψει σε ξενοδοχειούπολη, την οποία ο κύριος Χατζηδάκης απέσυρε κατά το ήμισυ, μετά από πίεση. Ζήτησε επιπλέον, ευκαιρίας δοθείσης, τη θέση του κυρίου Μπακογιάννη για την εν λόγω διάταξη όπως και για την καθυστέρηση διαμόρφωσης ενός συνολικού πλαισίου προστασίας της περιοχής γύρω από την Ακρόπολη με ένα συνολικό Προεδρικό Διάταγμα με καθορισμό χρήσεων γης και συντελεστή δόμησης.
Υπογράμμισε την απουσία του ΥΠΕΝ από σειρά νομοθετημάτων που υπογράφει, όπως ο νόμος για τον Τουρισμό, και τώρα από Υπουργική Απόφαση που περιορίζει την κυκλοφορία στο κέντρο της Αθήνας και αφορά ζητήματα αρμοδιότητάς του, όπως αυτά του χωρικού σχεδιασμού, της βιώσιμης κινητικότητας και της ποιότητας περιβάλλοντος στο κέντρο της Αθήνας.
Ο Σ.Φάμελλος αναφέρθηκε στην ιστορία των πεζοδρομήσεων και του Μεγάλου Περίπατου, παρεμβάσεις που έχουν συζητηθεί πολλαπλώς και έχουν μελετηθεί από την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Πρέπει να προχωρήσουν, σημείωσε, με βάση όμως τους κανόνες του χωρικού-πολεοδομικού σχεδιασμού, σε συνδυασμό με τις απαραίτητες ενέργειες για τα δημόσια μέσα μαζικής μεταφορά και τις συγκοινωνίες και σε συμβατότητα με το Σχέδιο βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας της Αθήνας, και όχι σαν έργο βιτρίνας.
Αναφέρθηκε επίσης σε μεθοδεύσεις αλλά και στοιχεία του έργου που μπορούν να δημιουργήσουν σκιές και ερωτηματικά στο έργο «Μεγάλος Περίπατος της Αθήνας», καθώς -δυστυχώς- η πανδημία χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για την πιλοτική εφαρμογή του «Μεγάλου Περιπάτου» και μπορούν να απαξιώσουν αυτήν την προσπάθεια στα μάτια της κοινωνίας. Είπε χαρακτηριστικά: «Καλό είναι να μην παρασυρόμαστε από τη λάμψη και τη δυνατότητα διαφήμισης και επικοινωνίας ενός τέτοιου έργου, διότι μπορεί να σάς δημιουργήσει ξαφνικά, κύριε Μπακογιάννη, αντίστοιχο πρόβλημα, όπως το περιστατικό συνωστισμού στα εγκαίνια της Πλατείας Ομονοίας, που να μην είναι δική σας ευθύνη».
Υπογράμμισε επιπλέον: «Η ουσία του περιπάτου είναι πάρα πολύ σημαντική αλλά δεν πρέπει να κλείσει τα μάτια μας σε αυτά που χρειάζεται πραγματικά η Αθήνα και η Αττική, ειδικά οι γειτονιές που ζουν ευπαθείς κοινωνικές ομάδες. Προτείνω λοιπόν να μην παραμείνουμε σε έργα βιτρίνας που αφορούν το κέντρο της Αθήνας, χωρίς να υποτιμώ καθόλου το έργο που συζητάμε σήμερα, αλλά δεν πρέπει να επιτρέψουμε η σημερινή συζήτηση να λειτουργήσει ως μία καλή δικαιολογία για να ξεχάσουμε τις περιοχές που έχουν πραγματικό πρόβλημα».
Επικεντρώθηκε σε δύο βασικά μεθοδολογικά και επιστημονικά ζητήματα που προκύπτουν από τον τρόπο που σχεδιάζεται το έργο «Μεγάλος Περίπατος» και μπορούν να εξελιχθούν σε σοβαρά προβλήματα στη μελλοντική υλοποίηση του έργου.
-Στο ζήτημα χωροταξικού σχεδιασμού. Ο «Περίπατος» αναφέρεται σε Ειδικό Χωρικό Σχέδιο χωρίς να λαμβάνει υπόψη το Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας, τον υπερκείμενο δηλαδή σχεδιασμό, και πιθανώς να τροποποιήσει τις υφιστάμενες χρήσεις γης του Ιστορικού Κέντρου. Η χρήση ενός Ειδικού Χωρικού Σχεδίου ως μόνιμο μεθοδολογικό εργαλείο αντιβαίνει σε όλη τη λογική του σχεδιασμού και ενέχει τον κίνδυνο να καταλήξει σε μη σχέδιο για την Αθήνα, αλλά σε ένα παζλ μη συμβατών λύσεων. Μπορεί ακόμη να οδηγήσει σε αλλοίωση του χαρακτήρα του Ιστορικού Κέντρου που της δίνει ομορφιά και εξυπηρετεί τους πολίτες, όπως μικρά καταστήματα κτλ. που και δεν πρέπει να λείψουν, όπως πήγε να γίνει με το σχέδιο ξενοδοχοποίησης του κυρίου Χατζηδάκη.
-Στο ζήτημα συμβατότητας της κυκλοφοριακής μελέτης με τον γενικότερο σχεδιασμό. Ο περίπατος δεν μπορεί να απαντήσει στα προβλήματα της Αθήνας χωρίς συνολικό σχέδιο βιώσιμης αστικής κινητικότητας για όλο το Δήμο και χωρίς σχέδιο δημόσιων μεταφορών. Δεν απαντάει στους ανθρώπους που δεν έχουν πρόσβαση στο ποδήλατο, στους ηλικιωμένους που πάνε στην αγορά. Πρόκειται για ένα πραγματικό ερώτημα, ένα ερώτημα καθημερινότητας.
Ο Σ.Φάμελλος σημείωσε τη «μεθόδευση» στη διαδικασία πολιτικής εφαρμογής του «Μεγάλου Περιπάτου» διότι, όπως είπε: «Δεν μπορεί από ένα έργο Ανάπλασης, που αποτελεί αντικείμενο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και εν μέρει του Εσωτερικών, να λείπει η υπογραφή του αρμόδιου Υπουργού ΠΕΝ, από την ΚΥΑ για την πιλοτική εφαρμογή του. Για ποιο ακριβώς λόγο συμβαίνει αυτό; Επίσης γιατί εκδίδεται η Υπουργική Απόφαση με τη δικαιολογία των μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας; Ξέρετε, η μεθόδευση της Υπουργικής Απόφασης για τον περιορισμό της κυκλοφορίας χρησιμοποιώντας την πανδημία, όπως και η μη διαβούλευση με την κοινωνία, θέτει ένα ερώτημα εάν και με ποιο τρόπο εμπιστευόμαστε την κοινωνία και τους πολίτες. Για το λόγο αυτό καλώς, και έστω εκ των υστέρων, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων πρόσθεσε την υποχρέωση επιστημονικής παρακολούθησης και διαβούλευσης με την κοινωνία, προσδίδοντας αξιοπιστία στο εγχείρημα.
Και δήλωσε κλείνοντας: «Υπάρχει ο κίνδυνος ο ελεύθερος χώρος που θα απελευθερωθεί να διατεθεί για τραπεζοκαθίσματα και έτσι να τροποποιηθούν, εις βάρος των πολιτών, οι χρήσεις στο κέντρο της Αθήνας; Αυτό είναι κάτι που πρέπει εκ των προτέρων να το απορρίψετε ώστε να μη δημιουργηθούν προβλήματα στο μέλλον. Ως εκ τούτου, λοιπόν, καταλαβαίνετε ότι θέτω κάποιες επιφυλάξεις σε σχέση με τη μεθόδευση ώστε, για να μην προδοθούν στο μέλλον παρόμοιες σημαντικές μεταρρυθμιστικές ενέργειες που, διαχρονικά, ο χώρος της Αριστεράς πρότεινε και υποστήριζε, σε επιστημονικό και πολιτικό επίπεδο. Πρέπει τέλος, θα ληφθεί υπόψη το θέμα ενίσχυσης των μέσων μαζικής μεταφοράς και της δημοτικής συγκοινωνίας για να έχουν πρόσβαση όλοι οι πολίτες στην αγορά και στην περιοχή, όπως επίσης να μην αλλοιωθεί ο χαρακτήρας του Ιστορικού Κέντρου με πιθανή αλλαγή χρήσεων γης».
