Στις 10 Ιουνίου θα υπογραφούν στην Κρήτη όλες οι συμβάσεις για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με την Αττική, ύψους 1 δισ. ευρώ, από τη θυγατρική εταιρεία ειδικού σκοπού του ΑΔΜΗΕ, Αριάδνη Interconnection, και τους αναδόχους, παρουσία της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Ανάδοχοι για τους Σταθμούς Μετατροπής είναι η κοινοπραξία Siemens - Τέρνα (μέλος του ομίλου ΓΕΚ Τέρνα) και για τα επιμέρους τμήματα των καλωδίων οι εταιρείες Prysmian, Nexans και Ελληνικά Καλώδια - ΝΚΤ. Με την υπογραφή των συμβάσεων αναμένεται να ξεκινήσουν και οι εργασίες, οι οποίες, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, θα ολοκληρωθούν σε 36 μήνες.
Παράλληλα, αναμένεται και η υπογραφή δανειακής σύμβασης της τάξης των 400 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση του έργου. Σύμφωνα με τη διοίκηση του ΑΔΜΗΕ, έχει υπάρξει συμφωνία με εγχώρια τράπεζα με ιδιαίτερα ευνοϊκό επιτόκιο (2%), το οποίο είχε "κλειδώσει" πριν από την πανδημία. Μαζί με τη χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, που θα φτάσει τα 400 εκατ. ευρώ, με το δάνειο αυτό συμπληρώνεται η χρηματοδότηση του έργου, συνολικού προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ. Τα υπόλοιπα 200 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από ίδια κεφάλαια της Αριάδνη Interconnection.
Παράλληλα, ζωηρό παραμένει το ενδιαφέρον των επενδυτών για είσοδο στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας που θα υλοποιήσει τη διασύνδεση. Η κινεζική State Grid, που ελέγχει το 24% του ΑΔΜΗΕ, έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για να αποκτήσει μερίδιο έως 20% στη θυγατρική, ενώ σε ετοιμότητα βρίσκονται Ευρωπαίοι διαχειριστές δικτύων όπως η ιταλική Terna και η βελγική Elia, αλλά και επιχειρηματικοί όμιλοι που επενδύουν σε ενεργειακές υποδομές.
Πάει πίσω η αποκρατικοποίηση
Στο "μέτωπο" της αποκρατικοποίησης του ΑΔΜΗΕ, φαίνεται ότι οι κυβερνητικοί σχεδιασμοί πάνε πίσω χρονικά τις διαδικασίες. Όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, η πώληση περαιτέρω ποσοστού του Δημοσίου στον ΑΔΜΗΕ είναι μια σύνθετη διαδικασία με πολλές ιδιαιτερότητες, που δεν σχετίζονται με τις οικονομικές επιδόσεις.
Ο διαχειριστής του δικτύου υψηλής τάσης δεν επηρεάζεται από την κρίση του κορονοϊού, καθώς απολαμβάνει σταθερά ρυθμιζόμενα έσοδα που καθορίζονται με απόφαση της ΡΑΕ βάσει των επενδύσεων που πραγματοποιούνται, δεδομένου μάλιστα ότι η πανδημία δεν έχει προς το παρόν επιπτώσεις στην κατασκευή των έργων. Το επενδυτικό πρόγραμμα του ΑΔΜΗΕ προβλέπει επενδύσεις 5 δισ. ευρώ μέχρι το 2030, με αυξημένους μελλοντικούς ρυθμούς ανάπτυξης για ολόκληρη την επόμενη δεκαετία, που, σε συνδυασμό με τη δέσμευση της διοίκησης για παροχή μερίσματος ίσου με το 50% των καθαρών κερδών, κάθε χρόνο εξασφαλίζει υψηλές αποδόσεις για τους επενδυτές. Για το 2020 η εταιρεία εισηγείται αύξηση μερίσματος κατά 31% σε ετήσια βάση.
Η δύσκολη εξίσωση
Η δυσκολία του εγχειρήματος εντοπίζεται στο προς τα πού θα πάει το ποσοστό που θα πωληθεί στον Διαχειριστή. Αυτήν τη στιγμή το ελληνικό Δημόσιο ελέγχει ποσοστό 51% του ΑΔΜΗΕ, η κινεζική State Grid κατέχει το 24%, ενώ το υπόλοιπο 25% διαπραγματεύεται ελεύθερα στο X.A. Η κινεζική εταιρεία έχει, ως στρατηγικός επενδυτής, αυξημένα δικαιώματα μειοψηφίας αλλά και δικαίωμα πρώτης προτίμησης για να αποκτήσει όποιο επιπλέον ποσοστό τεθεί προς πώληση, εφόσον υποβάλει προσφορά ικανοποιητική για το ελληνικό Δημόσιο.
Σε μια τέτοια περίπτωση, ωστόσο, θα ενεργοποιηθούν οι μηχανισμοί ελέγχου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με δεδομένο ότι η State Grid είναι εταιρεία εκτός Ε.Ε., ενώ η Κομισιόν θέλει να περιορίσει τις κινεζικές επενδύσεις σε στρατηγικούς τομείς στην Ευρώπη. Πιο απλά θα εξελιχθεί ο διαγωνισμός σε περίπτωση που πλειοδότης ανακηρυχθεί ευρωπαϊκή εταιρεία που είναι πιστοποιημένος από την Ε.Ε. διαχειριστής δικτύου. Υπενθυμίζεται ότι στο παρελθόν ενδιαφέρον για τον ΑΔΜΗΕ είχε δείξει τόσο ο ιταλικός διαχειριστής δικτύου Terna όσο και η βελγική Elia και η γαλλική RTE. Έτσι, αναζητείται από την κυβέρνηση ο τρόπος με τον οποίο θα προχωρήσει η αποκρατικοποίηση προκειμένου αφενός να μη διαταράξει τις σχέσεις της με την Κίνα και αφετέρου να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις της Κομισιόν.
Το αναπτυξιακό πλάνο της δεκαετίας
Τα 4,3 δισ. ευρώ υπολογίζεται ότι θα φτάσουν οι επενδύσεις που σχεδιάζει ο ΑΔΜΗΕ για την περίοδο 2021-2030, βάσει του δεκαετούς προγράμματος ανάπτυξης. Στόχος είναι μέχρι το τέλος της περιόδου όλα τα νησιά της χώρας να έχουν διασυνδεθεί στο ηπειρωτικό σύστημα. Η πρώτη φάση του επενδυτικού προγράμματος, που ολοκληρώνεται το 2024, περιλαμβάνει έργα 1,6 δισ. ευρώ.
Ειδικότερα, τα σημαντικά έργα με τα οποία θα ολοκληρωθεί ο χάρτης των ηλεκτρικών διασυνδέσεων της χώρας σε βάθος δεκαετίας είναι τα ακόλουθα:
Κρήτη-Πελοπόννησος: Το έργο, ύψους 350 εκατ. ευρώ, ολοκληρώνεται εντός του 2020 µε τη συγχρηµατοδότηση της Ελλάδας και της Ε.Ε.
Κρήτη - Αττική: Την περίοδο 2021-2024 οι επενδύσεις για το έργο −που πρόκειται να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ− θα φτάσουν τα 781 εκατ. ευρώ, µε στόχο η διασύνδεση να ολοκληρωθεί το 2023.
Κυκλάδες: Στα διασυνδεδεµένα νησιά των Κυκλάδων (Σύρος - Πάρος - Μύκονος - Άνδρος -Τήνος) θα προστεθεί μέσα στο 2020 η Νάξος. Η τελευταία φάση, προϋπολογισµού 389 εκατ. ευρώ, θα ολοκληρωθεί την περίοδο 2023- 2024 µε τα νησιά Σέριφος - Μήλος - Φολέγανδρος - Σαντορίνη.
Πελοπόννησος: Το σύστηµα υπερυψηλής τάσης επεκτείνεται στην Πελοπόννησο, δίνοντας περαιτέρω περιθώρια διείσδυσης ΑΠΕ στο νότιο σύστηµα της χώρας, µε συνολικό προϋπολογισµό 90 εκατ. ευρώ και ολοκλήρωση έως το 2024. Το πρώτο σκέλος του έργου (Μεγαλόπολη-Κόρινθος και ΚΥΤ Κορίνθου) θα ολοκληρωθεί το 2021.
Δωδεκάνησα: Το σύµπλεγµα των ∆ωδεκανήσων (Κως - Ρόδος - Κάρπαθος) θα διασυνδεθεί µε το ηπειρωτικό σύστηµα έως το 2027, µε συνολικό προϋπολογισµό 1,5 δισ. ευρώ.
Β.Α. Αιγαίο: Ο χάρτης των διασυνδέσεων στο Αιγαίο θα ολοκληρωθεί το 2029 µε τα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου και τη Σκύρο. Αυτό το έργο, συνολικού ύψους 885 εκατ. ευρώ, περιλαµβάνει τις διασυνδέσεις Σκύρου - Λέσβου - Λήµνου-Χίου - Σάµου µε την Εύβοια στα δυτικά, τη Θράκη στα βόρεια και την Κω στα νότια.
(του Κώστα Κετσιετζή, capital.gr)
