Πέντε χρόνια ύστερα από την υπογραφή της συμφωνίας των Παρισίων για το κλίμα τα ορυκτά καύσιμα εξακολουθούν να κυριαρχούν στο ενεργειακό τοπίο, όμως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας απολαμβάνουν την μεγαλύτερη ανάπτυξή του, καθώς ακόμα και η κρίση του κορωνοϊού δεν αποτέλεσε τροχοπέδη σε αυτή.
Ώθηση στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργεια
«Τα ορυκτά καύσιμα παραμένουν κυρίαρχα, εν τούτοις η δυναμική ευνοεί σαφώς την ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια», δήλωσε ο Nicolas Berghmans στο think tank IDDRI, το οποίο εστιάζει στην αειφόρο ανάπτυξη και στις διεθνείς σχέσεις.
Τα ηλιακά πάνελ έχουν σημειώσει θεαματική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια, «σκαρφαλώνοντας» από τα 217 GW εγκατεστημένης ισχύος το 2015, παγκοσμίως, στα 578 GW το 2019, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Πρόκειται για την υπερδιπλάσια ηλεκτρική ενέργεια που παρήγαγε η Ρωσία το 2015, σύμφωνα με το World Factbook της CIA.
Και ενώ τα ορυκτά καύσιμα έχουν δεχτεί σημαντικό πλήγμα φέτος, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 90 % της νέας ισχύος, με την ηλιακή και την αιολική ενέργεια να ηγούνται στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα. Μάλιστα, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (IEA), η νέα ανανεώσιμη ισχύς αναμένεται να φτάσει το ρεκόρ των 200 GW φέτος. Επιπλέον, η πρόβλεψη είναι ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας πρόκειται να ξεπεράσουν τον άνθρακα το 2025 για να γίνουν η κορυφαία πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
«Δεν έχουμε δει ιδιαίτερη μείωση στην ανάπτυξη της ανανεώσιμης ηλεκτρικής ενέργειας κατά τη διάρκεια της κρίσης και αυτό μπορεί να οφείλεται στη μείωση του κόστους, κάτι που την καθιστά ανταγωνιστική και επιπλέον επειδή συνεχίζεται η δημόσια υποστήριξή της», δήλωσε ο Berghmans.
Αυτή η υποστήριξη ενισχύεται καθώς ορισμένες χώρες αναπτύσσουν σχέδια για τη στήριξη των οικονομιών τους τα οποία περιλαμβάνουν μέτρα για τη ενίσχυση της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια.
Πετρέλαιο υπό απειλή
Τα ορυκτά καύσιμα, τα οποία εκπέμπουν CO2 μεταξύ άλλων ρύπων, εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν την πλειοψηφία στο παγκόσμιο ενεργειακό μείγμα, με το πετρέλαιο να βρίσκεται στην κορυφή με ποσοστό 33%, σύμφωνα με μελέτη της βρετανικής εταιρείας πετρελαίου, BP.
Το πετρέλαιο και τα καύσιμα που προέρχονται από αυτό συνεχίζουν να διαδραματίζουν βασικό ρόλο στον τομέα των μεταφορών, και επιπλέον είναι απαραίτητο για βιομηχανική χρήση όπως και για την κατασκευή πλαστικών. Ωστόσο, οι περιορισμοί που τέθηκαν από τις κυβερνήσεις για να επιβραδύνουν την εξάπλωση του κορωνοϊού έπληξαν σκληρά τον τομέα των μεταφορών, ενώ τα αεροπορικά ταξίδια σχεδόν σταμάτησαν. Αυτό μεταφράστηκε σε μεγάλη πτώση της ζήτησης καυσίμων, με τον IEA να εκτιμά ότι η ζήτηση του αργού φέτος μειωθεί σχεδόν κατά 9%.
Οι τιμές σημείωσαν επίσης μεγάλη πτώση, αν και πλέον έχει συντελεστεί ανάκαμψη στα επίπεδα προ της πανδημίας και η ζήτησή του αναμένεται να ανακάμψει μαζί με την παγκόσμια οικονομία το ερχόμενο έτος.
Οι απόψεις διίστανται σχετικά με τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές για το πετρέλαιο. Ορισμένοι ειδικοί βλέπουν ότι η ζήτηση του πετρελαίου έχει ήδη κορυφωθεί, ενώ οι χώρες που ανήκουν στον ΟΠΕΚ βλέπουν τη ζήτηση να συνεχίζει να αυξάνεται χάρη στις αναδυόμενες χώρες.
«Βρισκόμαστε σε σημείο καμπής, καθώς μπορούμε να αναμένουμε σημαντικές μεταβολές στον τομέα των μεταφορών μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια», δήλωσε ο Berghmans
Τα ηλεκτρικά οχήματα αναμένεται να αποτελέσουν μία σημαντική καινοτομία στην αγορά καθώς η τιμή των μπαταριών μειώνεται, ενώ παράλληλα βελτιώνεται το εύρος, με τους αυστηρότερους κανονισμούς ρύπανσης που εφαρμόζονται σε ορισμένες χώρες να ωθούν σε αυτή τη μετάβαση.
Ωστόσο, πρέπει διανυθεί μεγάλη απόσταση, καθώς οι πωλήσεις των ηλεκτρικών οχημάτων αντιπροσώπευαν μόλις το 2,6 % των συνολικών πωλήσεων πέρυσι και το 1% του σύνολου των οχημάτων στους δρόμους, σύμφωνα με τον IEA.
Άνθρακας και Φυσικό Αέριο
Ο άνθρακας αποτελεί το δεύτερο πιο σημαντικό καύσιμο που χρησιμοποιείται παγκοσμίως -παρά την ολέθρια επίδραση του στην ατμόσφαιρα και την συμμετοχή του στην κλιματική αλλαγή- καθώς παραμένει σημαντικό για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Βέβαια, βρίσκεται πλέον σε καθοδική πορεία. Φέτος, ο IEA αναμένει ότι η χρήση άνθρακα θα μειωθεί κατά 7% λόγω της πανδημίας και ότι δεν θα φτάσει ξανά στα περσινά επίπεδα.
Το φυσικό αέριο από την άλλη, το οποίο εκπέμπει λιγότερο CΟ2 από το πετρέλαιο και από τον άνθρακα, είναι πιθανό να σημειώσει μια μέτρια ανάπτυξη μεσοπρόθεσμα, ειδικά στην Κίνα και την Ινδία, όπου θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί αντικαθιστώντας την παραγωγής ενέργειας με βάση τον άνθρακα. Έτσι, ύστερα από τη μειωμένη ζήτηση φέτος, ο IEA αναμένει μέση ετήσια αύξηση 1,5% για την περίοδο 2019-2025.
Πηγή: AFP
