Με ένα σχόλιο για την απαγόρευση των συγκεντρώσεων στην οποία προχώρησε σήμερα η κυβέρνηση ξεκίνησε την ομιλία του ο Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Σωκράτης Φάμελλος, στην Ολομέλεια της Βουλής στο πλαίσιο κύρωσης της Σύμβασης για τον Διασυνδετήριο Αγωγό φυσικού αερίου Ελλάδας – Βουλγαρίας IGM και του καταστατικού του Φόρουμ Φυσικού Αερίου Ανατολικής Μεσογείου (EMGF).
«Πρόκειται για μία ακόμη αντιδημοκρατική απόφαση της κυβέρνησης ΝΔ μακριά από τους κανόνες της επιστήμης αφού, οι επιδημιολόγοι έχουν διαφωνήσει με αυτήν την εισήγηση. Πρόκειται ακόμη για μία ξεκάθαρη μεθόδευση που έχει ως μοναδικό στόχο τον περιορισμό δημοκρατικών λειτουργιών και προσπαθεί να «προλάβει» κινητοποιήσεις και αντιδράσεις ενάντια σε μέτρα και νομοθετήματα της κυβέρνησης. Έχουμε μία κυβέρνηση που βάζει «στόχο» τη Δημοκρατία και αυτό είναι πολύ σοβαρό».
Προχώρησε στη συνέχεια στην τοποθέτησή του επί των κυρώσεων:
O Διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB) και το Φόρουμ Φυσικού Αερίου Ανατολικής Μεσογείου (EMGF) είναι πρωτοβουλίες που στην πρώτη περίπτωση ωρίμασαν και στη δεύτερη ξεκίνησαν από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ όπου, εντάσσονταν σε ένα ευρύτερο πλαίσιο μίας προσπάθειας, που πέτυχε, να καταστεί η Ελλάδα εμπορικός και ενεργειακός διαμετακομιστικός κόμβος στην ευρύτερη περιοχή. Τώρα, για ποιο λόγο είναι «παγωμένη» εδώ και δεκατέσσερις (14) μήνες μία συμφωνία που υπογράφηκε τον Οκτώβριο του 2019 και για ποιο λόγο ο κύριος Χατζηδάκης την κρατούσε στο συρτάρι του Υπουργείου, δε γνωρίζουμε. Η Σύνοδος Ηγετών των Μεσογειακών Χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Συνεργασία των Ηγετών των Βαλκανίων, η Συμφωνία των Πρεσπών, οι Τριμερείς συνεργασίες στην Ανατολική Μεσόγειο, η συμμετοχή στο δρόμο του μεταξιού «one belt one road» που άνοιξε μετά τη συμφωνία των Πρεσπών, είναι κάποιες από τις πρωτοβουλίες που έλαβε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ για να ενισχύσει τη θέση και το ρόλο της χώρας μέσα από συνέργειες και συνεργασίες.
Την ίδια στρατηγική ακολουθήσαμε και στην ενέργεια με στόχο την ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού και τη διασφάλιση ανταγωνιστικών τιμών, μέσω της λειτουργίας διαφοροποιημένων πηγών και οδεύσεων, αλλά και ενισχύοντας τη γεωπολιτική θέση της χώρας μας. Έργα όπως ο EastMed, ο Διαδριατικός Αγωγός φυσικού αερίου (TAP), ο Διασυνδετήριος Αγωγός φυσικού αερίου Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB), ο πλωτός τερματικός σταθμός Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου Αλεξανδρούπολης, γνωστός ως FSRU.
Οφείλω όμως να σημειώσω ότι, παρότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ενίσχυσε το ρόλο του δημοσίου και της πολιτείας, η κυβέρνηση της ΝΔ προχωρεί στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση, με την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ Εμπορίας, όπου και μετέφερε, με νόμο, το σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου Αλεξανδρούπολης.
Την ίδια επιζήμια στρατηγική για την ενεργειακή μετάβαση και εθνική ασφάλεια ακολουθεί και στην ιδιωτικοποίηση του δικτύου φυσικού αερίου της ΔΕΠΑ Υποδομών. Μία επιζήμια πολιτική τόσο για την εθνική οικονομία και το εθνικό συμφέρον.
Θα προχωρήσω όμως σε ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα, και πολύ πιο επιζήμιο, που εντοπίσαμε να λείπει από τη Σύμβαση και το Καταστατικό που κυρώνουμε σήμερα. Την απουσία οποιασδήποτε αναφοράς στα θέματα της κλιματικής κρίσης, της κλιματικής ουδετερότητας, της προσαρμογής που είναι πλέον παγκόσμια στρατηγική στην κατεύθυνση της μετάβασης, κάτι που αποτυπώνεται κυρίως στο κείμενο που η κυβέρνηση Μητσοτάκη προετοίμασε για το EMGF. Υποτιμούνται ακόμη οι περιβαλλοντικές παράμετροι των έργων, όπως η ανάγκη επαρκή και διακρατική διεθνή συνεργασία για την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών ατυχημάτων.
Η απουσία οποιασδήποτε αναφοράς στην κλιματική ουδετερότητα είναι ανησυχητική ενώ μάλιστα μιλάμε για ένα κείμενο που συντάχθηκε στο δεύτερο εξάμηνο του 2020, δηλαδή πάνω από ένα χρόνο μετά τη δέσμευση του τότε Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, στο Συμβούλιο Κορυφής της Ε.Ε. υπέρ της κλιματικής ουδετερότητας το 2050. Άρα το λάθος είναι πολιτικά και διπλωματικά ανεπίτρεπτο. Ενώ η Ε.Ε. υιοθετεί το Green Deal η Ελλάδα πάει πίσω και αυτό είναι επικίνδυνο.
Τα έργα που κυρώνουμε σήμερα ωρίμασαν με τα δεδομένα της περιόδου 2015-2017 όσον αφορά στην ενεργειακή μετάβαση και όχι τα σημερινά δεδομένα. Όταν αναγνωριζόταν η μεγάλη σημασία που το φυσικό αέριο παίζει στην ενεργειακή μετάβαση και ως βασικό καύσιμο γέφυρα, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, διατηρούσε υψηλά ποσοστά και τότε αλλά και μέχρι το 2030.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη όμως επενδύει σε κάτι εντελώς διαφορετικό, όπως φαίνεται και από το ΕΣΕΚ που ενισχύεται ο ρόλος του φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή. Κλείνει τις λιγνιτικές μονάδες, όχι για να τις αντικαταστήσει με ΑΠΕ, αλλά με ιδιωτικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο. Αυτό, ενώ η παγκόσμια κοινότητα οδεύει σε μια άλλη κατεύθυνση, ενώ ο νέος Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, επαναφέρει τις ΗΠΑ στη Συμφωνία των Παρισίων, ενώ ο Κινέζος Πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, δήλωσε στην 75η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, τον Σεπτέμβριο του 2020, μιλάει για κλιματική ουδετερότητα έστω πριν το 2060, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση ήδη κάνει το βήμα, τροποποιώντας και το στόχο μείωσης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για το 2030 σε τουλάχιστον 55%, αποθαρρύνει επιπλέον τις επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα, ούτε για έργα μέσω του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, το ίδιο φαίνεται ότι υιοθετεί και η ενεργειακή διπλωματία της Ε.Ε.
Δε φαίνεται λοιπόν καμία δέσμευση στο καταστατικό του EMGF, καμία αναφορά. Είναι συνεπώς λάθος η στρατηγική σας, δεν έχετε πραγματική «πράσινη» πολιτική και πολιτική για το κλίμα αλλά μάλλον μόνο «πράσινο» περιτύλιγμα ενώ υποτιμάτε στην πράξη τα θέματα βιωσιμότητας. Η πολιτική σας αυτή όμως μπορεί να κρατήσει την Ελλάδα πίσω. Η συνεργασία στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, στις Ηλεκτρικές Διασυνδέσεις και στην περιβαλλοντική προστασία πρέπει να εισέλθουν στη διπλωματία, αυτή είναι και η πρότασή μας.
Χρειαζόμαστε έναν κλιματικό νόμο αλλά και μία στροφή στη στρατηγική της Ελλάδας σε σχέση με τους υδρογονάνθρακες, κάτι που επιβάλλει και την αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα, μιας και ο στόχος σε επίπεδο Ε.Ε. είναι πλέον 55%. Πρέπει λοιπόν να συμφωνήσουμε σε ένα άλλο σχέδιο που θα λαμβάνει υπόψη την κλιματική κρίση και ενεργειακή μετάβαση αλλά και τα γεωπολιτικά θέματα. Η συζήτηση για την απεξάρτηση από τους υδρογονάνθρακες πρέπει να ανοίξει σε επίπεδο Μεσογειακών χωρών.
Η κυβέρνηση της ΝΔ διαπιστώνουμε, δυστυχώς, ότι δεν έχει στρατηγική για την κλιματική προσαρμογή και την κλιματική ουδετερότητα, ακούμε πολλά λόγια αλλά δεν βλέπουμε πράξεις. Δεν μπορούμε, ιδιαίτερα σήμερα, να προχωράμε χωρίς στρατηγική. Ακόμα και τώρα, κύριε Σκρέκα, έχετε τη δυνατότητα να κάνετε στροφή προς μία κλιματική πολιτική που θα πάει την Ελλάδα μπροστά, θα την καταστήσει πιο ανταγωνιστική και βιώσιμη στο μέλλον.