Με καθυστέρηση σχεδόν ενάμιση χρόνου το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έστειλε προ ημερών στις Βρυξέλλες το νέο σχήμα, που θα «ξεκλειδώσει» τις αποζημιώσεις για μια σειρά από παραγωγικές επιχειρήσεις που τροφοδοτούνται στη Μέση και την Υψηλή Τάση για το 2021.
Ο παλιός μηχανισμός έληξε στο τέλος του 2020
Η ισχύς του παλαιού μηχανισμού έληξε στο τέλος του 2020, μετά την απόφαση της Κομισιόν να εκδώσει νέες κατευθυντήριες γραμμές για την αντιστάθμιση του έμμεσου κόστους των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για τους επιλέξιμους βιομηχανικούς κλάδους.
Το νέο πλαίσιο ανακοινώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 21 Σεπτεμβρίου 2020, με έναρξη της εφαρμογής του από την 1η Ιανουαρίου 2021 και ολοκλήρωση του στις 31 Δεκεμβρίου 2030. Για να εξακολουθήσει οποιαδήποτε κράτος-μέλος να ενισχύει τις βιομηχανίες έντασης ενέργειας, ώστε να αποτραπεί η «διαρροή άνθρακα», θα πρέπει να θεσπίσει ένα καινούριο καθεστώς, το οποίο να βασίζεται στις νέες κατευθυντήριες.
Έτσι κάθε χώρα- μέλος προκοινοποιεί στην Επιτροπή έναν νέο μηχανισμό με βάση τις τελευταίες κατευθυντήριες γραμμές και αναμένει την έγκριση προκειμένου να προχωρήσει στην εφαρμογή του.
Αντιδράσεις για τις καθυστερήσεις
Η καθυστέρηση στην υποβολή του σχήματος έχει προκαλέσει ισχυρές αντιδράσεις από τις ενεργοβόρες βιομηχανικές επιχειρήσεις της χώρας μας, που βρίσκονται εκτεθειμένες στον ανταγωνισμό, χωρίς μέχρι στιγμής να μπορούν να εκμεταλλευτούν τις δυνατότητες που δίνει η ευρωπαϊκή νομοθεσία για την αντιστάθμιση του κόστους ρύπων.
Οι αντιδράσεις είναι εύλογες, ιδιαίτερα σε αυτήν την περίοδο όπου η ενεργειακή ακρίβεια απειλεί ακόμη και τη βιωσιμότητα κάποιων επιχειρήσεων.
Ενταξη και νέων κλάδων στο μέτρο
Το μέτρο της αντιστάθμισης αφορά επιχειρήσεις που τροφοδοτούνται τόσο στην Υψηλή όσο και στη Μέση Τάση, και δραστηριοποιούνται στους τομείς των μετάλλων, του χαρτιού, των αερίων, του πετρελαίου κλπ. Οι συγκεκριμένες βιομηχανίες είναι εκτεθειμένες όχι μόνο στο υψηλό ενεργειακό κόστος αλλά και στην αύξηση του κόστους του CO2 που από περίπου 33 ευρώ/τόνο στις αρχές του 2021 σήμερα κινείται γύρω στα 80 ευρώ/τόνο.
Ας σημειωθεί ότι σύμφωνα με τις νέες κατευθυντήριες γραμμές, η ένταση της ενίσχυσης για την αντιστάθμιση του κόστους ρύπων, καθορίζεται στο 75%, ενώθεσπίζεται για πρώτη φορά́ η επιπρόσθετη δυνατότητα για τα κράτη μέλη να περιορίζουν περαιτέρω την επιβάρυνση από́ το έμμεσο κόστος εκπομπών CO2, σε συνάρτηση με την Ακαθάριστη Προστιθεμένη Αξία των επιχειρήσεων που ανήκουν σε τομείς για τους οποίους η επιβάρυνση, ακόμη και μετά την εφαρμογή́ της αντιστάθμισης του 75 %, παραμένει δυσανάλογα υψηλή́.
Σύμφωνα με τις νέες Κατευθυντήριες, συνολικά δέκα κλάδοι δικαιούνται αποζημίωση. Νέες κατηγορίες που εντάχθηκαν είναι η βιομηχανία χαλκού αλλά και η παραγωγή υδρογόνου, ενώ στον κατάλογο εντάσσονται οι βιομηχανίες αλουμινίου, οι χαρτοβιομηχανίες, σιδήρου και χάλυβα.
