Δυσβάσταχτοι οι λογαριασμό ρεύματος για περίπου 1 στους 5 καταναλωτές (22%) και δηλώνουν ότι δεν είναι σε θέση να τους αποπληρώσουν, περίπου 6 στους 10 δηλώνουν ότι τους θεωρούν υψηλούς και δυσκολεύονται να τους αποπληρώσουν, ενώ μόλις 1 στους 7 (16%) δηλώνουν ότι οι λογαριασμοί του ηλεκτρικού ρεύματος είναι φυσιολογικοί και δεν αντιμετωπίζουν δυσκολία στην αποπληρωμή τους.
Αυτό προκύπτει από το «Βαρόμετρο της ΚΕΕΕ», την Πανελλαδική Έρευνα Οικονομικής Συγκυρίας, της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδας, ενώ καταδεικνύει κλίμα γενικευμένου προβληματισμού για το παρόν και επιφυλακτικότητα για το μέλλον, λόγω της ακρίβειας.
Η ΚΕΕΕ ολοκλήρωσε την πρώτη πανελλαδική έρευνα, που διεξήχθη την περίοδο Νοεμβρίου–Δεκέμβριου 2022, σε συνολικό δείγμα 2.403 ατόμων (1.202 καταναλωτές και 1.201 επιχειρήσεις).
Σύμφωνα με τα ευρήματα, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις αυξημένες τιμές σε προϊόντα και ενέργεια, τα νοικοκυριά «ψαλιδίζουν» τις δαπάνες τους, με το 70% να δηλώνει ότι έχουν περιορίσει τις δαπάνες ένδυσης – υπόδησης και τις δαπάνες ψυχαγωγίας και ταξιδιών, το 52% ότι περιόρισαν τις αγορές βασικών καταναλωτικών αγαθών όπως π.χ. τα τρόφιμα, το 38% ότι περιόρισαν τη χρήση ιδιωτικών οχημάτων, το 29% ότι ανέβαλαν σημαντικές αγορές (αγορά κατοικίας, αυτοκινήτου, ανακαίνιση κατοικίας κτλ.), το 28% ότι μείωσαν τα αποθεματικά και τις καταθέσεις τους, ενώ το 13% δηλώνουν ότι κατέφυγαν σε δανεισμό χρημάτων για να ανταπεξέλθουν και μόλις 1 στα 14 νοικοκυριά δηλώνουν ότι δεν χρειάστηκε να πάρουν κάποιο από τα παραπάνω μέτρα.
Η κατάσταση που διαμορφώνεται στην αγορά όπως δήλωσε ο αντιπρόεδρος του του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Νίκος Γρέντζελος μιλώντας με δημοσιογράφους, οδηγεί τον κόσμο στα σούπερ μάρκετ - λόγω και του «καλαθιού του νοικοκυριού” - με αποτέλεσμα οι μικρομεσαίοι να μην μπορούν να επιβιώσουν και να βάζουν λουκέτο στις επιχειρήσεις τους. «Ως Ε.Ε.Α., συνέχισε ο ίδιος, προτρέπουμε τους καταναλωτές να στηρίζουν τα μικρά μαγαζιά και τις τοπικές αγορές» σημείωσε ο ίδιος.
Η επισήμανση του αντιπροέδρου, εν μέρει επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία, καθώς υπάρχουν σημαντικές προσαρμογές στην καταναλωτική συμπεριφορά, σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο, πριν δηλαδή την αύξηση τιμών στα προϊόντα, για αγορές βασικών καταναλωτικών αγαθών: Το 63% δηλώνει ότι αγοράζουν κυρίως προϊόντα σε προσφορά, το 57% επιλέγουν καταστήματα ή σούπερ μάρκετ για τις αγορές τους με κριτήριο τις χαμηλότερες τιμές και το 55% αγοράζουν πλέον μικρότερες ποσότητες προϊόντων σε σχέση με το παρελθόν. Επιπλέον, το 42% αγοράζει προϊόντα από διαφορετικά καταστήματα ή σούπερ μάρκετ, προκειμένου να περιορίσουν τη συνολική δαπάνη και το 40% δηλώνουν ότι αγοράζουν πλέον κυρίως προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας.
Γενικότερα, η ακρίβεια είναι αυτή που κυριαρχεί στις αναφορές των πολιτών, σχετικά με τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα. Η ανασφάλεια και ο φόβος είναι το βασικό συναίσθημα που δηλώνουν ότι νιώθουν, σε σχέση με την οικονομική κατάσταση που βιώνουν σήμερα (37%).
Επίσης, αρνητική εικόνα καταγράφεται και σε σχέση με την εξέλιξη της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων, καθώς το 54% προβλέπει δυσμενέστερη κατάσταση το επόμενο εξάμηνο (ήτοι αύξηση επισφαλειών και πτωχεύσεων), έναντι μόλις 12% που διαβλέπουν βελτίωση της κατάστασης στον κλάδο τους (λιγότερες επισφάλειες και πτωχεύσεις). Βαθιά απαισιόδοξες εμφανίζονται οι επιχειρήσεις για το εγγύς μέλλον της οικονομικής κατάστασης της χώρας, καθώς το 56% θεωρούν ότι αυτή θα επιδεινωθεί κατά το επόμενο εξάμηνο, έναντι μόλις 14% που προβλέπουν ότι θα βελτιωθεί, ενώ το 23% δεν αναμένουν ιδιαίτερη μεταβολή. Ελλείψεις πρώτων υλών ή προϊόντων δηλώνουν ότι αντιμετωπίζουν το 37% των επιχειρήσεων, φαινόμενο εντονότερο στους τομείς του εμπορίου, της μεταποίησης/βιομηχανίας και των κατασκευών, στις επιχειρήσεις με εξαγωγικό προσανατολισμό και σε εκείνες με ετήσιο τζίρο μεταξύ 1 και 5 εκατ. ευρώ, ενώ η μέση αύξηση που αναφέρουν οι επιχειρήσεις, στο κόστος των πρώτων υλών ή προϊόντων, φτάνει το 40%.
Τέλος, αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων/υπηρεσιών τους κατά το επόμενο εξάμηνο προβλέπουν περίπου οι μισές (49%) επιχειρήσεις, με την εντονότερη τάση αύξησης τιμών να καταγράφεται στον τομέα του εμπορίου.