Παρά τη δυνατότητα παράτασης που παρέχει στα κράτη μέλη το σχέδιο μεταρρύθμισης της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού, που εγκρίθηκε πρόσφατα από το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας φαίνεται πώς θα προχωρήσει στην άρση του πλαφόν στην χονδρική τιμή ρεύματος, που επιβλήθηκε τον Ιούλιο του 2022.
Οι σχετικές ανακοινώσεις αναμένεται να γίνουν εντός της εβδομάδας, πιθανότατα και σήμερα στο υπουργικό συμβούλιο, στο πλαίσιο της παρουσίασης των μέτρων, που θα ισχύσουν για την στήριξη των νοικοκυριών μετά την 1η Ιανουαρίου του 2024 με την επιστροφή στην κανονικότητα.
Πρέπει να σημειωθεί ότι το πλαφόν στην χονδρική τιμή του ρεύματος που παράγεται από σύνολο των τεχνολογιών (ΑΠΕ, λιγνίτης, φυσικό αέριο και υδροηλεκτρικά), αποτέλεσε το εργαλείο για την παρακράτηση των υπερεσόδων των παραγωγών ρεύματος κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης, ώστε να εξασφαλιστούν τα αναγκαία κονδύλια για τις επιδοτήσεις των καταναλωτών. Τους τελευταίους μήνες και μετά την πτώση των τιμών του φυσικού αερίου που είχε ως αποτέλεσμα την αποκλιμάκωση των τιμών στην χονδρική αγορά του ρεύματος, ο μηχανισμός του πλαφόν επί της ουσίας αφορούσε μόνο την παραγωγή από ΑΠΕ που με ανώτατη τιμή τα 85 ευρώ/MWh, η οποία έτσι αποτέλεσε τον κύριο «αιμοδότη» του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης και των επιδοτήσεων.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης έχει παρατείνει το πλαφόν για τους ηλεκτροπαραγωγούς μαζί με τη ρήτρα αναπροσαρμογής έως το τέλος του έτους.
Σύμφωνα με γνώστες του θέματος η άρση του πλαφόν σηματοδοτεί την επαναφορά του συνόλου της αγοράς ηλεκτρισμού στην κανονικότητα. Άλλωστε όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές έχει γίνει η «άσκηση» και τα κονδύλια που πηγαίνουν στο ΤΕΜ από τις δημοπρασίες ρύπων, όπως και η αύξηση των εσόδων του ΕΛΑΠΕ, ο οποίος καρπώνεται την όποια διαφορά μεταξύ συμβολαιοποιημένω ντιμών ΑΠΕ και των τιμών χονδρικής, επαρκούν για την κάλυψη των στοχευμένων πλέον επιδοτήσεων.
Ετσι, η άρση του πλαφόν φαίνεται ότι θα προχωρήσει παρά το γεγονός ότι στο σχέδιο μεταρρύθμισης της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού που εγκρίθηκε πρόσφατα από το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας, παρέχεται η δυνατότητα στα Κράτη Μέλη να διατηρήσουν το πλαφόν έως τον Ιούνιο του 2024 στις λεγόμενες υποοριακές τεχνολογίες, δηλαδή στις μονάδες ΑΠΕ.
Το κείμενο που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας αναγνωρίζει ότι οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας παραμένουν υψηλές και στο πλαίσιο αυτό εκτιμά ότι ορισμένα από τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης, θα πρέπει να παραμείνουν στη διάθεση των χωρών-μελών.
Υπενθυμίζει τη μεγάλη άνοδο της τιμής του ηλεκτρισμού λόγω της εκτόξευσης της τιμής του φυσικού αερίου και υπογραμμίζει ότι λόγω του τρόπου λειτουργίας της χονδρικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, από την άνοδο των τιμών επωφελήθηκαν και απέκτησαν υπερέσοδα οι μονάδες παραγωγής ηλεκτρισμού που χρησιμοποιούσαν φθηνότερες τεχνολογίες απ΄ότι οι αντίστοιχες με φυσικό αέριο ή άνθρακα, που είχαν τις υψηλότερες τιμές και διαμόρφωναν την οριακή τιμή.
Μάλιστα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης φαίνεται ότι εξετάζεται η διατήρηση του συγκεκριμένου μέτρου και τα επόμενα χρόνια. Το σκεπτικό πίσω από αυτό είναι ότι το φυσικό αέριο καθορίζει τις τιμές χονδρικής σε πολύ μεγάλο ποσοστό παρασύροντας προς τα πάνω και τις τιμές της ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ. Σύμφωνα με μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιοποιήθηκε πρόσφατα το φυσικό αέριο θα συνεχίσει να καθορίζει την χονδρική τιμή του ρεύματος έως το 2030 σε ποσοστό 40-60% των ετήσιων ωρών παραγωγής. Στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό σύμφωνα πάντα με την ίδια μελέτη φθάνει το 80%.
