Με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας να φτάνουν στα 2,8 δισεκ. ευρώ, το υπουργείο Περιβάλλοντος επιδιώκει να βάλει τέλος στο πρόβλημα των στρατηγικών κακοπληρωτών.
Υιοθετώντας σχετική πρόταση της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων θα εφαρμοστεί ένα σύστημα μέσω του οποίου θα επιτρέπεται η σήμανση από τους προμηθευτές των υπερήμερων καταναλωτών σε περιπτώσεις ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Με το νέο σύστημα γνωστό ως debt flaging οι προμηθευτές ενέργειας θα καταχωρούν σε μια ενιαία, ειδική για την περίπτωση πλατφόρμα, τους καταναλωτές που έχουν οφειλές. Στην πλατφόρμα θα υπάρχει πρόσβαση από τους παρόχους όταν θα γίνεται από τον καταναλωτή αίτημα αλλαγής προμηθευτή. Ετσι θα έχει εικόνα ο προμηθευτής ενώ λόγω της επισήμανσης αναμένεται να μειωθούν σημαντικά οι εντολές αποκοπών ρεύματος, καθώς ταυτόχρονα ισχύει και η ρύθμιση της ΡΑΑΕΥ για τον ενεργειακό τουρισμό που θα δίνει τη δυνατότητα στον προμηθευτή να αιτηθεί διακοπή ρεύματος στον καταναλωτή, που του έχει αφήσει χρέη και έχει αλλάξει προμηθευτή.
Προκειμένου να διαχωριστεί ο οφειλέτης που λόγω οικονομικής αδυναμίας δεν μπορεί να είναι συνεπής στις υποχρεώσεις του προς τους προμηθευτές, από τους καταναλωτές που συστηματικά δεν πληρώνουν τις οφειλές τους, οι οποίοι σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν ξεπερνούν τις 30.000, θεσμοθετείται η έννοια του στρατηγικού κακοπληρωτή.
Για να θεωρείται ένας καταναλωτής που οφείλει στρατηγικός κακοπληρωτής θα πρέπει να έχει προβεί σε συστηματική αλλαγή τουλάχιστον δυο προμηθευτών εντός πενταετίας και με αρχή την 1η Ιανουαρίου 2020. Οι στρατηγικοί κακοπληρωτές δεν θα μπορούν να αλλάξουν προμηθευτή, χωρίς να αποπληρώσουν ή διακανονίσουν τις οφειλές τους στον τρέχοντα προμηθευτή.
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε χθες κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου ο κ. Σκυλακάκης τα πλεονεκτήματα του νέου συστήματος είναι η μείωση των εντολών απενεργοποίησης μετρητή, η αντιμετώπιση του προβλήματος των στρατηγικών κακοπληρωτών, αφού περιορίζεται η δυνατότητα αλλαγής προμηθευτή στους συστηματικά ασυνεπείς καταναλωτές.
Η λύση που προκρίθηκε από το ΥΠΕΝ τηρεί τις αρχές αναλογικότητας ως προς το δικαίωμα για ελεύθερη αλλαγή προμηθευτή και παράλληλα ελαχιστοποιεί τις επισφάλειες των προμηθευτών με το όφελος που θα προκύψει να εκτιμά ότι θα μετακυλιστεί στα τιμολόγια ρεύματος.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι με βάση τα στοιχεία του Αυγούστου το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών ανέρχεται σε 2,8 δισεκ. ευρώ εκ των οποίων το 1,2 είναι υφιστάμενων πελατών και το 1,6 παλαιών. Σύμφωνα με τους προμηθευτές το 60% των ληξιπρόθεσμων οφειλών είναι αποτέλεσμα του ενεργειακού τουρισμού.
Όπως είπε λίγες ημέρες πριν στο Athens Invest Forum ο Πρόεδρος του ΕΣΠΕΝ και Γενικός Διευθυντής στο Φυσικό Αέριο Ελληνική Εταιρεία Eνέργειας, κ. Γιάννης Μητρόπουλος το προβληματικό φαινόμενο του ενεργειακού τουρισμού τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι ανέρχεται στο 60% των ληξιπρόθεσμων οφειλών, και συγκεκριμένα στα €900 εκ., καθώς υπάρχει κενό στο πλαίσιο ρύθμισής τους.
Αναφέρθηκε δε στα μέτρα που απαιτούνται για να εξορθολογιστεί η αγορά μετά το πέρας της έκτακτης περιόδου σημειώνοντας πως «ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα που αντιμετωπίζει η αγορά ενέργειας είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης από τους καταναλωτές. Ο απολογισμός δείχνει ότι στην διάρκεια της τροπολογίας ο ανταγωνισμός δεν λειτούργησε καθώς οι μετακινήσεις καταναλωτών περιορίστηκαν μόνο σε όσους ήταν εξαιρετικά ευαισθητοποιημένοι στην τιμή. Απόδειξη είναι το γεγονός ότι σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΡΑΑΕΥ το οκτάμηνο του 2023 ο δεσπόζων προμηθευτής απώλεσε μόνο 6.000 πελάτες από τα 5,6 εκατομμύρια.
Στη στρατηγική του υπουργειου Περιβάλλοντος εντάσσεται εκτός από την αντιμετώπιση του ενεργειακού τουρισμού και των στρατηγικών κακοπληρωτών, η αντιμετώπιση των ρευματοκλοπών. Ανέρχονται περίπου στο 4,8% της συνολικής αγοράς ενέργειας. Η πλειονότητα των ρευματοκλοπών που διαπιστώνει ο ΔΕΔΔΗΕ, περίπου 13.000 ετησίως, γίνονται κυρίως από επιχειρήσεις και επιβαρύνουν με 400 εκατ. ευρώ ετησίως τους καταναλωτές. Το 50% των περιπτώσεων αφορά σε ρευματοκλοπές αξίας μέχρι 4.500 ευρώ, το 25% μέχρι 10.000 ευρώ και ένα ποσοστό 25% αφορά σε ρευματοκλοπές άνω των 10.000 ευρώ.
Με τα μέτρα που ανακοινώθηκαν χθες προβλέπονται τα εξής:
-Πέραν των υφιστάμενων ποινών φυλάκισης, θα υπάρχει παράλληλος υποχρεωτικός καταλογισμός και χρηματικής ποινής (σήμερα οι δύο ποινές επιβάλλονται διαζευκτικά).
-Προσωρινή αναστολή λειτουργίας της επιχείρησης και μόνιμη σε περίπτωση υποτροπής και αφαίρεση, προσωρινή ή οριστική, της επαγγελματικής άδειας των ηλεκτρολόγων σε περίπτωση αποδεδειγμένης συνέργειας (πειθαρχικά μέτρα).
-Νέα Υπεύθυνη Δήλωση Εγκαταστάτη (ΥΔΕ) για αλλαγή φορέα επιχείρησης στην ίδια παροχή και Δειγματοληπτικός έλεγχος των ΥΔΕ με το μητρώο εγκαταστατών ηλεκτρολόγων (προληπτικά μέτρα).
-Είσπραξη -μέσω Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ) των ληξιπρόθεσμων και επιδικασθεισών απαιτήσεων του ΔΕΔΔΗΕ, που αφορούν σε ρευματοκλοπές