Αναγνωρίζοντας ότι οι διεθνείς διασυνδέσεις παίζουν αδιαμφισβήτητο ρόλο στην αποδοτική και ανταγωνιστική λειτουργία της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και κινούνται στη σωστή κατεύθυνση τα έργα του διαχειριστή που αναφέρονται στο δεκαετές πρόγραμμα του ΑΔΜΗΕ η ΔΕΗ καλεί τον διαχειριστή να εστιάσει στην υλοποίηση έργων που αφορούν στις ανάγκες του φυσικού μονοπωλίου και έχουν κοινωνικό όφελος.
Με επιστολή της προς τη ΡΑΑΕΥ, στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης για το δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ περιόδου 2024-2033, εκτός από τις επισημάνσεις που αφορούν στο τι θα πρέπει ο Διαχειριστής να θέσει ως προτεραιότητα, υποστηρίζει ότι τα συμπληρωματικά έργα που προτείνονται θα πρέπει να ακολουθούν κανόνες αγοράς και να υλοποιούνται από τους συμμετέχοντες σε αυτήν κατόπιν διαγωνισμών και μόνο κατ’ εξαίρεση και υπό προϋποθέσεις να υλοποιούνται από τον ΑΔΜΗΕ.
Επιπλέον εκφράζει ενστάσεις για τη μελέτη επάρκειας ισχύος που συνοδεύει το υπό διαβούλευση Δεκαετές Πρόγραμμα, ζητώντας να επικαιροποιηθεί, καθώς, όπως αναφέρει, είναι ίδια που ανακοινώθηκε τον Δεκέμβριο του 2019 και τα δεδομένα έχουν αλλάξει.
Ειδικότερα, αναφορικά με τη δυνατότητα υλοποίησης του επενδυτικού προγράμματος της επόμενης δεκαετίας του ΑΔΜΗΕ, η ΔΕΗ σημειώνει ότι ο Διαχειριστής θα πρέπει να εστιάσει στην υλοποίηση των έργων που αφορούν αποκλειστικά στην κάλυψη των αναγκών που σχετίζονται με τη δραστηριότητα του φυσικού μονοπωλίου και τα οποία αποδεδειγμένα μεγιστοποιούν το κοινωνικό όφελος.
Τα έργα αυτά, τονίζει, δεν είναι απαραίτητα κατασκευαστικά αλλά αφορούν τη βασική αρμοδιότητα του Διαχειριστή ως λειτουργού του συστήματος και της αγοράς. Όλα τα συμπληρωματικά έργα, που προτείνονται θα πρέπει να ακολουθούν κανόνες αγοράς και να υλοποιούνται από τους συμμετέχοντες στην αγορά μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών και μόνο κατ εξαίρεση, σε περίπτωση απουσίας ενδιαφέροντος για έργα με σαφή και τεκμηριωμένη ωφέλεια, να υλοποιούνται από τον Διαχειριστή.
Οι διεθνείς διασυνδέσεις
Αναφορικά με τις διεθνείς διασυνδέσεις και τα νέα προτεινόμενα έργα διασύνδεσης Ελλάδας Ιταλίας και Ελλάδας Αλβανίας η ΔΕΗ επισημαίνει ότι αποτελούν έργα άμεσης προτεραιότητας δεδομένου ότι η σύγκλιση των τιμών μεταξύ των χωρών αυτών προϋποθέτει την ενίσχυση της μεταξύ τους ηλεκτρικής διασύνδεσης. Η άρση των περιορισμών στη δυναμικότητα των διασυνδέσεων αυτών θα επιτρέψει την ουσιαστική σύγκριση τιμών με τις γειτονικές χώρες προσφορών και θα ευνοήσει τη διάνοιξη των ενεργειακών διαδρομών προς την κεντρική Ευρώπη. Επιπλέον η διασφάλιση και η επαύξηση της δυναμικότητας της διασύνδεσης της Ιταλίας κατέχει σημαίνον ρόλο λόγω της μεγάλης ρευστότητας της ιταλικής αγοράς. Σε κάθε περίπτωση όμως όπως τονίζει θα πρέπει να εξασφαλίζεται από τον Διαχειριστή και να ελέγχεται από τη ΡΑΑΕΥ ότι υπάρχει μεγιστοποίηση της υπολογιζόμενης δυναμικότητας των διεθνών διασυνδέσεων και ότι η δυναμικότητα αυτή δεν περιορίζεται από άλλους λόγους εσωτερικής συμφόρησης. Χαρακτηριστικά αναφέρεται η περίπτωση της διασύνδεσης Ελλάδας Βόρειας Μακεδονίας η δυναμικότητα της οποίας είναι πολύ χαμηλή συγκριτικά με την πραγματική μεταφορική ικανότητα των γραμμών που συνδέουν τις δύο χώρες. Επομένως ο διαχειριστής σε συνεργασία με τους γειτονικούς διαχειριστές πρέπει να μέριμνα η διαχείριση του συστήματος να γίνεται αποτελεσματικά με στόχο τη μεγιστοποίηση της διαζωνικής δυναμικότητας.
Σε ότι αφορά την απόσυρση των συμβατικών μονάδων παραγωγής, η ΔΕΗ να ζητεί από τον ΑΔΜΗΕ να δημοσιεύσει μελέτη και πρόταση σχετικά με το πρόγραμμα της απόσυρσής τους, στο πλαίσιο της απολιγνιτοποίησης και των στόχων του ΕΣΕΚ και υπενθυμίζει στον ΑΔΜΗΕ ότι η λιγνιτική μονάδα Μεγαλόπολη ΙΙΙ έχει αποσυρθεί οριστικά. Μάλιστα ζητεί από τον Διαχειριστή να διορθώσει τη σχετική εγγραφή στο Πρόγραμμά του.
Επίσης η ΔΕΗ αναφέρεται στα έργα ενίσχυσης και επέκτασης του Συστήματος για τη σύνδεση των χρηστών και ζητεί να ενσωματωθούν οι υφιστάμενες διατάξεις για τον επιμερισμό του κόστους.
Μεταξύ των άλλων σημείων που θίγει η ΔΕΗ περιλαμβάνονται ακόμα η ανάγκη συμπλήρωσης του Προγράμματος με πρόβλεψη για την εγκατάσταση σύγχρονων πυκνωτών και άλλων διαθέσιμων ώριμων τεχνολογιών, όσον αφορά στη Διαχείριση της Αιχμής Φορτίου.
Σε ότι αφορά την ευστάθεια στου Συστήματος εκφράζει τη διαφωνία της με τον ΑΔΜΗΕ περί μή τοπικού χαρακτήρα ζητημάτων υψηλών τάσεων, τονίζοντας ότι η ίδια η λειτουργία της Αγοράς Εξισορρόπησης έχει αποδείξει πως το πρόβλημα εμφανίζεται στη Δυτική Μακεδονία.Όπως αναφέρει παρόμοια ζητήματα εμφανίζονται στη Ρόδο και την Κρήτη ενώ προτείνει την εγκατάσταση σύγχρονων πυκνωτών.
Εξάλλου αναφέρεται στη διατήρησης εφεδρείας έκτακτων αναγκών στα νησιά, ακόμα και στα διασυνδεδεμένα, περιλαμβάνομένων των Κυκλάδων και της Κρήτης. Ειδικά για τις Κυκλάδες, η ΔΕΗ ζητεί από τον Διαχειριστή ολοκληρωμένο χρονοδιάγραμμα για την ανάγκη διατήρησης του παραγωγικού δυναμικού και μετά την ολοκλήρωση της Δ! Φάσης της Διασύνδεσης, ιδιαίτερά για τους Σταθμούς, που το πρόγραμμα αναφέρεται στη σταδιακή αποξήλωσή τους
Για την Κρήτη ζητούνται διευκρινήσεις καθώς το Πρόγραμμα αναφέρει ότι απαιτείται εφεδρεία συμβατικής ισχύος από 200 ως 400 MW για την κάλυψη έκτακτων καταστάσεων, χωρίς όμως ο ΑΔΜΗΕ να κάνει σαφή αναφορά σε συγκεκριμένες μονάδες, που είναι εγκατεστημένες στους 3 ΑΗΣ του νησιού. Καθώς η διασύνδεση Κρήτης-Αττικής αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2024, η ΔΕΗ ζητεί από τον ΑΔΜΗΕ συγκεκριμένες προτάσεις για το ποιες μονάδες θα συμβάλλουν στη διατήρηση της εφεδρείας.