Έξι εβδομάδες πριν τεθεί σε ισχύ το εμπάργκο της ΕΕ στις ρωσικές εξαγωγές αργού πετρελαίου και το σχεδιαζόμενο ανώτατο όριο τιμών στο ρωσικό πετρέλαιο, οι παγκόσμιες αγορές δεξαμενόπλοιων και πετρελαίου αντιμετωπίζουν αυξημένη αβεβαιότητα σχετικά με το ποιος θα μεταφέρει το ρωσικό πετρέλαιο -και πώς- από τις 5 Δεκεμβρίου.

Τον Σεπτέμβριο, η Ρωσία εξήγαγε 7,5 εκατ. βαρέλια αργού πετρελαίου και διυλισμένων προϊόντων ημερησίως, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΔΟΕ). Εάν πρόκειται να συνεχιστεί η ροή αυτών των ποσοτήτων, η Ρωσία θα πρέπει είτε να συμφωνήσει να πουλήσει το πετρέλαιό της στην ή κάτω από την ανώτατη τιμή, όπως επιθυμούν η G7 και η ΕΕ, είτε να βρει έναν αρκετά μεγάλο σκιώδη στόλο δεξαμενόπλοιων, ασφαλιστές και χρηματοδότες πρόθυμους να διαπραγματευτούν με τη Μόσχα.

Κορυφαίοι Ρώσοι αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν και του αναπληρωτή πρωθυπουργού Αλεξάντερ Νόβακ, έχουν ήδη δηλώσει ότι η Ρωσία δεν θα πουλήσει το πετρέλαιό της σε χώρες που θα έχουν ενταχθεί στον μηχανισμό ανώτατης τιμής.

Έτσι, η αγορά δεξαμενόπλοιων και η αγορά πετρελαίου μένουν σε αναμονή και αναρωτιούνται αν θα υπάρξει ένας αρκετά μεγάλος εναλλακτικός στόλος δεξαμενόπλοιων που θα μεταφέρει το ρωσικό πετρέλαιο σε αγοραστές που είναι πρόθυμοι να εισάγουν ρωσικό πετρέλαιο και προϊόντα μετά την έναρξη ισχύος του εμπάργκο της ΕΕ στις εισαγωγές αργού πετρελαίου μέσω θαλάσσης στις 5 Δεκεμβρίου και την έναρξη ισχύος της απαγόρευσης των προϊόντων στις 5 Φεβρουαρίου.

Ορισμένοι αναλυτές λένε ότι θα υπάρξει έλλειψη δεξαμενόπλοιων που θα ωθήσει τα ναύλα των πετρελαιοφόρων - και κατά συνέπεια τις τιμές του πετρελαίου - προς τα πάνω.

Άλλοι έχουν σημειώσει τις τελευταίες εβδομάδες αυξημένες αγορές πλοίων από άγνωστες οντότητες, προετοιμάζοντας αυτό που πιστεύουν ότι είναι η αντιγραφή από τη Ρωσία της τακτικής εξαγωγής πετρελαίου του Ιράν και της Βενεζουέλας, οι οποίες εξάγουν το αργό τους κάτω από το ραντάρ εδώ και χρόνια, αφού οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις στις εξαγωγές πετρελαίου τους το 2018 και το 2019, αντίστοιχα.

«Αν δείτε πόσα πλοία έχουν πωληθεί τους τελευταίους έξι μήνες σε μη γνωστοποιούμενους αγοραστές, είναι πολύ σαφές ότι δημιουργείται ένας στόλος για τη μεταφορά αυτού του πετρελαίου», δήλωσε στο Bloomberg ο Κρίστιαν Ίνγκερσλεφ, διευθύνων σύμβουλος της Maersk Tankers A/S στην Κοπεγχάγη, σχολιάζοντας τις προσπάθειες της Ρωσίας να δημιουργήσει έναν στόλο δεξαμενόπλοιων και ασφαλιστών. Η Maersk Tankers διαθέτει στόλο 170 πλοίων, αλλά κανένα από αυτά δεν χρησιμοποιείται για τη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου.

Σύμφωνα με τον Άνοοπ Σινγκ, επικεφαλής της έρευνας δεξαμενόπλοιων στον ναυλομεσίτη Braemar, «υπήρξε μια απότομη αύξηση στις συναλλαγές δεξαμενόπλοιων μετά τον πόλεμο και ενόψει της προθεσμίας της 5ης Δεκεμβρίου από μη γνωστοποιημένες οντότητες που εδρεύουν σε χώρες όπως το Ντουμπάι, το Χονγκ Κονγκ, τη Σιγκαπούρη και την Κύπρο», δήλωσε ο Σινγκ στο Bloomberg.

Σε μια έκθεση του περασμένου μήνα που μετέδωσε το TradeWinds, η Braemar ανέφερε ότι η Ρωσία χρησιμοποιεί όλο και περισσότερο πλοία που ήταν γνωστό ότι είχαν μεταφέρει προηγουμένως ιρανικό ή βενεζουελάνικο πετρέλαιο.

«Ο όγκος των εξαγωγών ιρανικού και βενεζουελάνικου αργού πετρελαίου έχει διολισθήσει τους τελευταίους μήνες κατά την ίδια περίοδο όπου ο όγκος της Ρωσίας προς την Κίνα έχει αυξηθεί», δήλωσε η Braemar.

Για να διασφαλίσει ότι περισσότερο από το πετρέλαιό της θα ρέει σε αγοραστές εκτός του ανώτατου ορίου τιμών της G7, η Ρωσία επεκτείνει τις επιχειρήσεις ναύλωσης δεξαμενόπλοιων. Η κρατική Rosneft, ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου στη Ρωσία, φέρεται να έχει επεκτείνει την επιχείρηση ναύλωσης δεξαμενόπλοιων για να διευκολύνει τις μεταφορές πετρελαίου για τους αγοραστές, ανέφερε το Reuters την περασμένη εβδομάδα.

Η Rosneft συνήθως πωλεί το πετρέλαιό της στο λιμάνι φόρτωσης, πράγμα που σημαίνει ότι ο αγοραστής πρέπει να μισθώσει δεξαμενόπλοια και να χειριστεί τα έξοδα μεταφοράς και ασφάλισης. Ωστόσο, με το εμπάργκο να διαφαίνεται, οι πελάτες της Rosneft ζητούν από την εταιρεία να αναλάβει την παράδοση στον τελικό προορισμό, πράγμα που σημαίνει ότι η εταιρεία αναλαμβάνει πλέον τα έξοδα μεταφοράς και ασφάλισης.

Παρόλα αυτά, οι έμποροι - συμπεριλαμβανομένων των μεγαλύτερων εμπόρων εμπορευμάτων - εξακολουθούν να είναι μπερδεμένοι σχετικά με το πώς θα τεθεί σε εφαρμογή το ανώτατο όριο τιμών για το ρωσικό πετρέλαιο.

«Χρειαζόμαστε τη συμμετοχή των κυβερνήσεων και τις κυβερνήσεις να μας καθοδηγήσουν, διότι πρόκειται για ένα μικρό ναρκοπέδιο», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Vitol, Ράσελ Χάρντι, στο συνέδριο APPEC στη Σιγκαπούρη τον περασμένο μήνα.

Πιο πρόσφατα, ένας αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών και εκπρόσωποι του κλάδου παραδέχθηκαν στο Reuters ότι η Ρωσία θα μπορούσε σε μεγάλο βαθμό να αποφύγει το ανώτατο όριο τιμών, επειδή πιθανότατα θα έχει πρόσβαση σε αρκετά δικά της δεξαμενόπλοια και υπηρεσίες μεταφοράς και ασφάλισης για να μεταφέρει το πετρέλαιό της.

«Θεωρητικά υπάρχει ένας αρκετά μεγάλος σκιώδης στόλος για να συνεχιστούν οι ροές ρωσικού αργού μετά τις 5 Δεκεμβρίου», δήλωσε στο Reuters ο Αντρέα Όλιβι, Global Head Wet Freight/Oil Chartering στον εμπορικό γίγαντα Trafigura