Κατά τη συνεδρίαση της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής, με αντικείμενο την παρουσίαση της Έκθεσης Κατάστασης Περιβάλλοντος της χώρας για το 2019, ο Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ, Σ.Φάμελλος, τοποθετήθηκε θετικά στη συνέχιση της δημοσιοποίησης της περιβαλλοντικής πληροφορίας, η οποία επανεκκίνησε το 2018, ύστερα από 5 χρόνια.
“H πρόσβαση των πολιτών στην περιβαλλοντική πληροφορία και η δημοσιοποίηση περιβαλλοντικών αποτελεσμάτων είναι συστατικό στοιχείο της ευρωπαϊκής κανονικότητας και των υποχρεώσεων της χώρας μας, αλλά και δημοκρατικό δικαίωμα της κοινωνίας μας”, σημείωσε ο Τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ, επισημαίνοντας παράλληλα, ότι, μετά το 2013 και μέχρι το 2018, το Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΚΠΑΑ) δεν συνέτασσε Έκθεση Κατάστασης Περιβάλλοντος, διότι η κυβέρνηση Σαμαρά Βενιζέλου είχε ενοποιήσει το ΕΚΠΑΑ με το ΙΓΜΕ, δημιουργώντας άπειρα διοικητικά ζητήματα τα οποία έπρεπε να επιλυθούν, χωρίς το ΕΚΠΑΑ να έχει πρακτικά κανέναν εργαζόμενο.
Όσον αφορά στην Έκθεση Κατάστασης Περιβάλλοντος, ο τόνισε ότι τα νέα ζητήματα που αναλύονται στην Έκθεση για τη σύνδεση της κλιματικής αλλαγής και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης με τα ζητήματα υγείας είναι ιδιαίτερα σημαντικά. “Η χώρα μας είναι μια από τις χώρες που θα βιώσει πολύ έντονα τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης και επομένως χρειαζόμαστε νέα εργαλεία, και επιπλέον πρωτοβουλίες για να διαχειριστούμε τα θέματα αυτά, όπως είναι τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας και στοχευμένες βιοκλιματικές παρεμβάσεις και αστικές αναπλάσεις για την αλλαγή του θερμικού περιβάλλοντος στις πόλεις”. Εξέφρασε επιπλέον, την επιφύλαξή του για την επιλογή της κυβέρνησης σχετικά με το Πράσινο Ταμείο, για τη χρήση πόρων που θα χρησιμοποιούνταν για τα θέματα αντιμετώπισης της θερμικής δυσφορίας προς την κατεύθυνση της ανακαίνισης δημοτικών κτιρίων, χωρίς όμως τα ανάλογα κριτήρια περιβάλλοντος και εξοικονόμησης ενέργειας.
Αναφερόμενος στο θέμα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ο Σ. Φάμελλος τόνισε ότι η ολοκλήρωση του Επιχειρησιακού Σχεδίου αντιμετώπισης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης για την Αθήνα αποτελεί πλέον επιτακτική ανάγκη, ώστε να υπάρχει ορθός σχεδιασμός των άμεσων μέτρων που πρέπει να ληφθούν για τη μείωση της συγκέντρωσης συγκεκριμένων ρύπων, και ειδικά διοξειδίου του αζώτου. Μακροπρόθεσμες παρεμβάσεις, όπως η προώθηση της ηλεκτροκίνησης, θα πρέπει να συμπληρωθούν με πιο εμπροσθοβαρή μέτρα και με την ταυτόχρονη απόσυρση παλαιών οχημάτων, γιατί αλλιώς δεν επιλύεται το πρόβλημα στο χρονικό ορίζοντα που απαιτείται για την προστασία της δημόσιας υγείας.
Η ολοκλήρωση των Περιφερειακών Σχεδίων Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή, τα οποία και θα χρησιμοποιηθούν ως οδηγός για το νέο ΕΣΠΑ και τα ΠΕΠ της περιόδου 2021-2027, πρέπει να τεθούν σε προτεραιότητα, σημείωσε ο Σ. Φάμελλος. Ψηλά στην ατζέντα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής βρίσκεται ακόμη ο τομέας της εξοικονόμηση ενέργειας. Τα θεσμοθετημένα φορολογικά μέτρα δεν αρκούν, χρειάζεται ουσιαστική επιδότηση του επενδυτικού κόστους για τα νοικοκυριά χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος τα οποία δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στο μεγάλο αρχικό κόστος. Στην πορεία προς την απανθρακοποίηση, η χώρα οφείλει επίσης να λάβει ουσιαστικά μέτρα για τη στήριξη των λιγνιτικών περιοχών, επειδή, αυτή τη στιγμή, η κυβέρνηση έχει επιλέξει ένα ουτοπικό σενάριο. Το κλείσιμο όλων των υφισταμένων λιγνιτικών μονάδων, έως το 2023, μεταφράζεται πρακτικά στην κατακόρυφη αύξηση της ανεργίας στις περιοχές.
“Η Ελλάδα χρειάζεται έναν κλιματικό νόμο οποίος να θέτει την κλιματική ουδετερότητα, ως υποχρέωση, μέχρι το 2050, στόχος που πρέπει να συνδέται ευθέως με τις ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις, βάσει του κανόνα zerowaste – zerocarbon. Πρέπει επιπρόσθετα να συμπεριλάβει το θέμα της ενεργειακής φτώχειας και πιθανά του δικαιώματος καθολικής πρόσβασης στο αγαθό της ενέργειας” υπογράμμισε ο Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ.
“Όσον αφορά στα απόβλητα, θεωρούμε πολύ σημαντικό, ότι η Ελλάδα, από τις 260 παραβάσεις για τους Χώρους Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ) που αποτυπώθηκαν στην καταδίκη από το Ευρ. Δικαστήριο το 2014, κατάφερε το 2019 να μειώσει το πρόστιμο κατά 82%. Επίσης έχουν προχωρήσει τα μέτρα για τη λεπτή πλαστική σακούλα. Σημαντική ήταν ακόμη η εκπόνηση, από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, του Εθνικού Σχεδίου Λυμάτων για έργα συλλογής και επεξεργασίας για πάνω από 220 οικισμούς, άνω των 2000 κατοίκων, το οποίο υλοποιείται σε συνεργασία με ΚΕΔΕ, ΕΝΠΕ και ΕΔΕΥΑ, με προϋπολογισμό 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ 1 δισεκατομμύριο ευρώ περίπου επενδύεται στη διαχείριση απορριμμάτων”
“Ωστόσο, σήμερα, η Ελλάδα παραβιάζει τους δικούς της νόμους για τα απόβλητα και τους υδατικούς πόρους. Ο νόμος για την διαλογή στην πηγή βιοαποικοδομήσιμων αποβλήτων δεν εφαρμόζεται, όπως δεν εφαρμόζεται η τιμολογιακή πολιτική για τα κίνητρα στην ανακύκλωση, για το “πληρώνω όσο πετάω”, ούτε έχει εφαρμοστεί η εισφορά κυκλικής οικονομίας, όπως και η πολιτική κοστολόγησης νερού. Όλοι οι προϋπολογισμοί των ΦΟΔΣΑ, των ΔΕΥΑ και όλοι οι προϋπολογισμοί των ΟΤΑ έχουν πρόβλημα νομιμότητας, τα επιχειρησιακά σχέδια των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης δεν έχουν εγκριθεί ακόμη από τον ΕΟΑΝ, ενώ υπάρχουν αδιάθετες χρηματοδοτήσεις που δεν αξιοποιούνται για να αλλάξει η χώρα σελίδα στη διαχείριση απορριμμάτων και στην ανακύκλωση”.
Ο Σ. Φάμελλος στάθηκε στο θέμα των προστατευόμενων περιοχών του δικτύου Natura 2000 τονίζοντας τη σημασία ολοκλήρωσης του καταλόγου των προστατευόμενων περιοχών, καθώς πάνω από το 20% της θαλάσσιας έκτασής της και το 27,6% της χερσαίας επιφάνειας της χώρας αποτελεί μέρος του δικτύου. Η συγκρότηση των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, η ένταξή τους για πρώτη φορά στον κρατικό προϋπολογισμό και η δρομολόγηση του έργου των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών, Σχεδίων Προεδρικών Διαταγμάτων και Σχεδίων Διαχείρισης, που έπρεπε να είχε προχωρήσει από το 2006, αποτελούν πρωτοβουλίες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. “Δυστυχώς σήμερα ο κ. Χατζηδάκης ετοιμάζεται να καταργήσει τους Φορείς Διαχείρισης και παρατηρείται οπισθοδρόμηση από όσα καταφέραμε, ως χώρα, τα τελευταία χρόνια. Χάρη όμως και σε αυτές τις πρωτοβουλίες που λάβαμε, τα προηγούμενα χρόνια, η κατάταξη της χώρας όσον αφορά τη χαρτογράφηση και αξιολόγηση των οικοσυστημικών υπηρεσιών βελτιώθηκε, από την 23η θέση που είχε η χώρα στη ΕΕ το 2016, το 2019 ανέβηκε στην 11η”.
Κλείνοντας την τοποθέτησή του, ο Σ.Φάμελλος σημείωσε ότι, κατά την περίοδο 2016-2019, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας διεκδίκησε με επιτυχία τρία Ολοκληρωμένα Έργα LIFE-ΙP στους τομείς της Φύσης-Βιοποικιλότητας, Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή και της Κυκλικής Οικονομίας, με συνολικό προϋπολογισμό 47 εκατ. ευρώ. “Τα έργα αυτά θα πρέπει να αποτελούν τους πιλότους και το σημείο αναφοράς των αντίστοιχων εθνικών πολιτικών για τα επόμενα 8 χρόνια, και είναι ευθύνη όλων μας, και ιδίως πλέον της Κυβέρνησης ΝΔ, να πιάσουν τόπο, δεδομένου ότι πρόκειται για καινοτόμα ευρωπαϊκά έργα που μπορούν να γίνουν η βάση για μια πιο ουσιαστική, καινοτόμο και αποτελεσματική περιβαλλοντική πολιτική”.
