«Με τη μεταφορά της αρμοδιότητας διαχείρισης νερού και απορριμμάτων σε μια ανεξάρτητη ρυθμιστική αρχή, εκτός από την πρόθεση ιδιωτικοποίησης, η κυβέρνηση ΝΔ παραδέχεται ότι απέτυχε πλήρως. Γιατί η δικαιολογία του κ. Σκρέκα είναι ότι «δεν μπορούμε να ελέγξουμε τους φορείς νερού και απορριμμάτων και για το λόγο αυτό αναθέτουμε την εποπτεία σε μια ρυθμιστική αρχή». Όμως αυτό αποτελεί παραδοχή της ανεπάρκειας της κυβέρνησης συνολικά, αλλά και της «δήθεν» αριστείας πλειάδας Υφυπουργών, Γραμματέων και Επιτελικών Στελεχών της ΝΔ. Γιατί, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, όλα τα ανωτέρω είναι αρμοδιότητα της Πολιτείας, και τώρα η κυβέρνηση Μητσοτάκη παραδέχεται ότι δεν ασκείται!», υπογράμμισε ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία και βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης, Σωκράτης Φάμελλος, κατά την κατ’ άρθρο συζήτηση του πολυνομοσχεδίου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής.
Ο Σ.Φάμελλος στάθηκε ιδιαίτερα στην ήδη εκπεφρασμένη άποψη της κυβέρνησης για την ιδιωτικοποίηση των λειτουργιών ύδρευσης-αποχέτευσης. «Από το 2020 έχουμε επισημάνει τις δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών για την πρόθεση συγχώνευσης των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης-Αποχέτευσης και την παραχώρηση των λειτουργιών τους μέσω σχημάτων ΣΔΙΤ. Για τον ίδιο λόγο έχετε προχωρήσει σε ένταξη μελετών στο ΕΣΠΑ για ΣΔΙΤ για τις υποδομές αποχέτευσης, νομοθετική ρύθμιση για την παραχώρηση της λειτουργίας και συντήρησης υποδομών αποχέτευσης στους αναδόχους για τουλάχιστον τρία χρόνια, νέα δήθεν Ρυθμιστική Αρχή Υδάτων και Απορριμμάτων, αλλά και ιδιωτικές μονάδες επεξεργασίας και καύσης στις προτεινόμενες τροποποιήσεις του Εθνικού Σχεδιασμού Απορριμμάτων και στο Ν. 4819/2021. Όλα αυτά αποτελούν έκφραση της βούλησης της κυβέρνησης να ιδιωτικοποιήσετε το πάντα!», επεσήμανε.
Αναφερόμενος στη νέα «Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων», που πρόχειρα περιγράφει η κυβέρνηση στο πολυνομοσχέδιο, ο Σ.Φάμελλος σχολίασε ότι πέρα από την ασάφεια αρμοδιοτήτων, φαίνεται ότι υπάρχει και σημαντική αποδυνάμωση της ίδιας της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ): «Ο ίδιος ο Πρόεδρος της ΡΑΕ, η οποία έχει να διαχειριστεί έναν εξαιρετικά πολύπλοκο τομέα, εν μέσω ενεργειακής κρίσης, δηλώνει ότι πρότεινε ένα διαφορετικό σχήμα στην κυβέρνηση. Παράλληλα, η κυβέρνηση δεν επιλύει κανένα πρόβλημα, καθώς οι απώλειες της ΡΑΕ σε στελεχιακό δυναμικό τα τελευταία χρόνια υπήρξαν ιδιαίτερα σημαντικές, εφόσον έχει χάσει το μισό στελεχιακό δυναμικό!», σημείωσε.
Συνεχίζοντας το σχολιασμό του νομοσχεδίου, στάθηκε ιδιαίτερα τη φιλοσοφία της Ενότητας Β’ που αφορά δύο νέες κατηγορίες ενεργειακών κοινοτήτων, τις «Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας» και τις «Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών», τονίζοντας αρχικά την αναποτελεσματική “αριστεία” και “επιτελικότητα” της κυβέρνησης, η οποία φέρνει διατάξεις για την ενσωμάτωση των ευρωπαϊκών Οδηγιών 2018/2001 και 2019/944 στο «και πέντε», επικαλούμενη «εμπρόθεσμη ενσωμάτωση» όταν η προθεσμία έχει παρέλθει ενάμιση και δύο χρόνια αντίστοιχα.
Ο Σ.Φάμελλος τόνισε ακόμη ότι εδώ και τέσσερα (4) χρόνια, η κυβέρνηση Μητσοτάκη στρέφεται συνεχώς ενάντια στις ενεργειακές κοινότητες: αναίρεση προτεραιότητας στη χορήγηση όρων σύνδεσης, ένταξη σε ανταγωνιστικές διαδικασίες, πάγωμα της χρηματοδότησης που είχε προβλεφθεί επί ΣΥΡΙΖΑ, διευκόλυνση του εταιρικού μετασχηματισμού αντί για ενίσχυση του θεσμού, έλλειψη ηλεκτρικού χώρου. «Σήμερα έρχεστε και με νέες αλλαγές, αφήνετε τις ενεργειακές κοινότητες πρακτικά στον αέρα, δημιουργώντας απόλυτη σύγχυση και πολλά ερωτηματικά για το μέλλον, χωρίς να προβλέπετε ενίσχυση και βάζοντας μη αιτιολογημένα κριτήρια συμμετοχής 60 φυσικών προσώπων για τις κοινότητες ανανεώσιμης ενέργειας. Από την άλλη, τις ενεργειακές κοινότητες πολιτών φαίνεται ότι τις βλέπετε ως όχημα για τη συμμετοχή επιχειρήσεων στον ενεργειακό συμψηφισμό. Το κρίσιμο ζήτημα του ηλεκτρικού χώρου δεν επιλύεται. Αντίστοιχα και σε ό,τι αφορά την αυτοκατανάλωση έχουμε ανεξήγητα εμπόδια χωρίς τεκμηρίωση, όπως το όριο του 8% συνολικής εγκατεστημένης ισχύος πέρα από το οποίο θα υπάρχουν χρεώσεις, αλλά και τα όρια των 10kW/παροχή στα νοικοκυριά και 100 kW/παροχή στους υπόλοιπους στον ενεργειακό συμψηφισμό».
Όσον αφορά στην 3η Ενότητα του πολυνομοσχεδίου, ο Σ.Φάμελλος επεσήμανε ότι εκτός από φωτογραφικές ρυθμίσεις και ρουσφέτια, η κυβέρνηση φέρνει για νομοθέτηση δεκάδες άρθρα που διορθώνουν δική της νομοθέτηση. «Προσπαθείτε να διορθώστε το μπάχαλο στις βεβαιώσεων ΑΠΕ του Ν.4685/2020, για έργα που δεν θα υλοποιηθούν ποτέ, όπως και να διορθώσετε παραλείψεις και λάθη του Ν. 4951/2022, όπως π.χ. με τη βεβαίωση καταχώρισης πολυγώνων και τις του άρθρου 133. Ειδική μνεία έκανε στο άρθρο 159 (τροποποιεί τον Ν.4951/2022) που επεκτείνει το χρονικό διάστημα αποζημίωσης για τη μη παράδοση έκτακτων φορτίων υγροποιημένου φυσικού αερίου από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, αφαιρώντας όμως τη σχετική γνωμοδότηση της ΡΑΕ: «Δηλαδή ο Υπουργός αποφασίζει μόνος του και πιθανά λάθη και παραλείψεις και μη παράδοση έκτακτων φορτίων φυσικού αερίου θα τα πληρώσουν οι πολίτες; Και τι θέλετε να κρύψετε και παρακάμπτετε τη ΡΑΕ;» σχολίασε.
Αναφέρθηκε επίσης και στο άρθρο 160, το οποίο τροποποιεί επίσης διατάξεις του Ν. 4951/2022 απαγορεύοντας, 8 μήνες μετά, την έκδοση νέων αδειών για μονάδες φυσικού αερίου. «Αποδεικνύεται αφενός ότι η κυβέρνηση δεν έχει στοιχειώδη ενεργειακό σχεδιασμό, αφετέρου ότι εξυπηρετούνται συμφέροντα, αφού φέρνετε την αλλαγή 8 μήνες μετά, παρότι εμείς σας το προτείναμε τον Ιούλιο! Τι όμως θέλατε να εξυπηρετήσετε;».
Σχετικά με το άρθρο 162 που αφορά στην ακύρωση της υποχρέωσης μετεγκατάστασης της Ακρινής στη Δυτ. Μακεδονία είπε: «Διακρίνουμε μια ιδιαίτερα εκδικητική στάση της ΝΔ απέναντι στην τοπική κοινωνία. Αγνοείτε και την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που δικαίωσε τους κατοίκους, και το τοπικό δημοψήφισμα, και φέρνετε διάταξη για να τα παρακάμψετε όλα αυτά, καταργώντας την αρχική υποχρέωση της Πολιτείας. Τι είδους στάση είναι αυτή απέναντι στις αποφάσεις των Δικαστηρίων, αλλά και απέναντι στην ασφάλεια δικαίου και το σεβασμό απέναντι στους κατοίκους;»
Σχολιάζοντας το άρθρο 164, ο Σ.Φάμελλος σημείωσε ότι η θέσπιση των Περιοχών Πρώτης Επιλογής για ΑΠΕ, στη βάση του Επείγοντος Ευρωπαϊκού Κανονισμού, είναι ατελής, καθώς δεν ενσωματώνει τα επιπλέον κριτήρια και δικλείδες ασφαλείας που θέτει ο Κανονισμός, και γίνεται πρακτικά για να διευκολυνθεί το Πιλοτικό Θαλάσσιο Αιολικό στον Έβρο, που «φωτογραφήθηκε» με το άρθρο 174 του Ν. 4964/2022, για το οποίο γίνονται και περαιτέρω διευκολύνσεις και by-pass. «Ακόμα και αν εξαιρείτε τις περιοχές του δικτύου Natura 2000, που στοιχειωδώς επιβάλλεται εφόσον με δική σας υπαιτιότητα δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμη οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες και τα Προεδρικά Διατάγματα για τις περιοχές αυτές, και πάλι υπάρχουν προβλέψεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, όπως αυτές για τη δέουσα εκτίμηση, που δεν ενσωματώνετε».