Σειρά μέτρων για την ενέργεια, σε συνδυασμό με το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, περιλαμβάνει το προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, που εγκρίνεται την Κυριακή από την Κεντρική Επιτροπή του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Το iEnergeia.gr παρουσιάζει κατ΄ αποκλειστικότητα το σχετικό μέρος του προγράμματος.

Περιβάλλον και κλιματική κρίση

• Η προστασία του περιβάλλοντος και η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης αποτελεί κεντρικό στοιχείο της προγραμματικής πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ και οι συναφείς δημόσιες πολιτικές διατρέχουν οριζόντια την προτεινόμενη κυβερνητική πολιτική. Καταστατική αρχή μας είναι ότι δεν μπορεί να νοηθεί βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς συγκροτημένη πολιτική για το περιβάλλον και χωρίς ισότητα στην εφαρμογή των κανόνων.
• Η Πολιτεία, μέσω του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακτά το συντονισμό και την υλοποίηση της περιβαλλοντικής και κλιματικής πολιτικής, ιδίως σε θέματα χωροταξίας/πολεοδομίας, προστασίας της βιοποικιλότητας, περιβαλλοντικής αδειοδότησης, επιθεώρησης και ελέγχου και Κλιματικής Ανθεκτικότητας και Προσαρμογής.
• Κατοχυρώνουμε τον δημόσιο χαρακτήρα όλων των υπηρεσιών νερού, την διαχείριση υδατικών πόρων και τη διαχείριση απορριμμάτων.
• Καταργούμε τον αντιπεριβαλλοντικό Νόμου 4685/2020 και όλες τις ρυθμίσεων που κατακερματίζουν το καθεστώς προστασίας προστατευόμενων περιοχών (π.χ. άρθρο 218 Ν. 4782/2021). Επανασύστηνουμε τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών με μόνιμο προσωπικό, πόρους, συμμετοχική διακυβέρνηση.
• Ολοκληρώνουμε τους Δασικούς Χάρτες, το Κτηματολογίου και τα Προεδρικά Διατάγματα των περιοχών Natura 2000, χωρίς κενά και εξαιρέσεις, για να ισχύουν και να εφαρμόζονται οι ίδιοι κανόνες για όλους.
• Επεκτείνουμε το Εθνικό Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών, ώστε τουλάχιστον και το 30% της θαλάσσιας έκτασης να εντάσσεται σε καθεστώς προστασίας. Τουλάχιστον 10% των χερσαίων και 10% των θαλάσσιων εκτάσεων εντάσσονται σε καθεστώς αυστηρής προστασίας.
• Εκπονούμε Πρόγραμμα αποκατάστασης οικοσυστημάτων με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ για την προστασία της βιοποικιλότητας και την ενίσχυση της κλιματικής ανθεκτικότητας.
• Ολοκληρώνουμε τα χωροταξικά και πολεοδομικά σχέδια σε όλη τη χώρα σε επίπεδο ΟΤΑ, με αποτύπωση του σχεδίου παραγωγικής ανασυγκρότησης και αποκλεισμό εξαιρέσεων και αποσπασματικών εξυπηρετήσεων.
• Κωδικοποιούμε την Πολεοδομικής Νομοθεσίας, και συστήνουμε παρατηρητήρια δόμησης με ψηφιακές υποδομές ώστε να ααποκλείεται κάθε αυθαιρεσία
• Ολοκληρώνουμε τον θαλάσσιο χωροταξικού σχεδιασμού
• Προωθούμε την Κυκλική Οικονομία, τη διαχείριση απορριμμάτων και την ανακύκλωση, με ενίσχυση του ρόλου και της ευθύνης των ΟΤΑ, διαφανή τιμολογιακή πολιτική, κινητροδότηση της υποχρεωτικής πλήρους διαλογής στην πηγή, κατάργηση του τέλους ταφής, ενίσχυση πολιτικών πρόληψης. Αναθεωρούμε τον Εθνικού Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων και ακυρώνουμε τη στρατηγικής καύσης και τα ΣΔΙΤ

Ενεργειακή δημοκρατία και δίκαιη πράσινη μετάβαση

• Εκτός από τα άμεσα μέτρα που αναφέρονται στο πρόγραμμα των 50 ημέρων για την αντιμετώπιση της ακρίβειας και την ανάσχεση της ενεργειακής φτώχειας ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ προτείνει μια συνολικά διαφορετική ενεργειακή και κλιματική πολιτική από την σήμερα εφαρμοζόμενη.
• Η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ έχει στόχο την εξασφάλιση της πρόσβασης σε καθαρή ενέργεια για όλες/όλους, τη μείωση της ενεργειακής φτώχειας την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας αλλά και την επιτάχυνση της πορείας προς την κλιματική ουδετερότητα, με την Πολιτεία να αναλαμβάνει την ευθύνη για την πράσινη ενεργειακή μετάβαση χωρίς αποκλεισμούς.
• Ανακτούμε το δημόσιο έλεγχο σε υποδομές που αποτελούν φυσικά μονοπώλια (δίκτυα ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου)
• Ανακτούμε τον δημόσιο έλεγχο στη ΔΕΗ και την αξιοποιούμε για τη μείωση του κόστους ρεύματος, την αλλαγή ενεργειακού μείγματος και το σπάσιμο του καρτέλ ενέργειας.
• Αναθεωρούμε τη λειτουργία των αγορών του targetmodel για πλήρη αποσύνδεση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας από τις τιμές φυσικού αερίου, μείωση ρυθμιζόμενων χρεώσεων τιμολογίων ηλεκτρικού ρεύματος και προβλέπουμε δεσμευτικό ποσοστό για διμερή και προθεσμιακά συμβόλαια.
• Εφαρμόζουμε αυστηρούς ελέγχους στη λιανική αγορά ηλεκτρισμού, και αυστηροποιούμε τις κυρώσεις για έλλειψη διαφάνειας και ορθής ενημέρωσης των καταναλωτών.
• Αναθεωρούμε τον Κλιματικό Νόμο, με νέο στόχο κλιματικής ουδετερότητας έως το 2045, την καθιέρωση συμμετοχικής διακυβέρνησης και διεπιστημονικής αξιολόγησης προόδου και πρότασης μέτρων καθώς και με ειδικές προβλέψεις για την εργασιακή μετάβαση πληττόμενων κλάδων και την πρόσβαση σε καθαρή και προσιτή ενέργεια.
• Εκπονούμε Νέο εθνικό σχεδιασμό για την Ενέργεια και το Κλίμα με στόχο την ομαλή απεξάρτηση της χώρας από όλα τα ορυκτά καύσιμα (και από το φυσικό αέριο) με ενεργειακή ασφάλεια και όχι με μονομερή παύση του λιγνίτη. Έμφαση στα έξυπνα δίκτυα, σε νέες τεχνολογίες, αποθήκευση ενέργειας, ηλεκτροκίνηση για τις δημόσιες μεταφορές, τους εμπορικούς στόλους, και τα νοικοκυριά.
• Κατοχυρώνουμε την Απεμπλοκή από την πολιτική εξόρυξης υδρογονανθράκων με μη ανανέωση αδειών έρευνας και εκμετάλλευσης, και μη παραχώρηση νέων περιοχών.
• Ολοκληρώνουμε το Ειδικό Χωροταξικό Πλαισίο για τις ΑΠΕ, με ενισχυμένα κριτήρια για την προστασία της βιοποικιλότητας, με ελάχιστες ζώνες αποκλεισμού με βάση τις περιοχές του δικτύου Natura 2000 (πλην της αυτοπαραγωγής και των ΕΝΚΟΙΝ για Β Ζώνη) τις περιοχές που ικανοποιούν τα κριτήρια των «Περιοχών Άνευ Δρόμων», τα τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Καθορισμός περιοχών προτεραιότητας για την ανάπτυξη των ΑΠΕ, με κριτήριο και το κόστος ανάπτυξης δικτύων και υποδομών αποθήκευσης.
• Για τις λιγνιτικές περιοχές δεσμευόμαστε για τον καταλυτικό ρόλο της πολιτείας που θα εγγυάται τη δίκαιη μετάβαση, συμμετοχικές διαδικασίες, αύξηση των διαθέσιμων πόρων, επαναπόδοση των εκτάσεων, εκτεταμένο πρόγραμμα δημοσιών έργων και εξοικονόμησης ενέργειας, στήριξη των ανέργων και των ΜμΕ, υλοποίηση επενδυτικών προτάσεων που αφορούν στην παραγωγική βάση της περιοχής με έμφαση στον α΄γενη τομέα.
• Προωθούμε τις ενεργειακές κοινότητες και την αυτοπαραγωγή με στόχο τουλάχιστον το 50% των νέων αδειών να αφορά ενεργειακές κοινότητες και αυτοπαραγωγή.
• Προωθούμε Εμβληματικές παρεμβάσεις για την εξοικονόμηση ενέργειας σε κατοικίες, δημόσια κτίρια, μικρομεσαίες επιχειρήσεις, επαγγελματική στέγη, τουρισμό με προϋπολογισμό τουλάχιστον 1,5 δισεκατομμυρίων ευρώ το χρόνο.