Η απειλή ενεργειακής κρίσης, με αιχμή την εκτίναξη των τιμών του φυσικού αερίου, σκιάζει την Ευρώπη εν όψει του χειμώνα, με τους ειδικούς της αγοράς να κρούουν συναγερμό και με νοικοκυριά και επιχειρήσεις να αντιμετωπίζουν ήδη τη νέα μεγάλη πρόκληση της πανδημίας.
Οι τιμές του φυσικού αερίου σπάνε το τελευταίο δίμηνο το ένα ρεκόρ μετά το άλλο και ειδικά στην Ευρώπη έχουν ξεπεράσει πλέον τα 15 δολάρια ανά εκατομμύριο Btu εν μέσω σοβαρών ελλείψεων και μειωμένων εισαγωγών από τη Ρωσία. Οι εκρηκτικές αυτές ανατιμήσεις τροφοδοτούν περαιτέρω τον πληθωρισμό και, όπως επισημαίνει το Bloomberg, εγείρουν φόβους ότι πολλές βιομηχανίες με υψηλή ενεργειακή εξάρτηση, από τη χαλυβουργία και τα λιπάσματα έως τους παραγωγούς τροφίμων, θα αναγκαστούν να προχωρήσουν σε μείωση της παραγωγής τους.
«Οι υψηλές τιμές του φυσικού αερίου αποτελούν πρόβλημα για την Ευρώπη» δήλωσε χθες στο Bloomberg ο διευθύνων σύμβουλος της Enel, του ιταλικού ενεργειακού κολοσσού, Φρανσέκσο Σταράτσε.
Η εκτίναξη των τιμών κορυφώθηκε τους καλοκαιρινούς μήνες παρά τη χαμηλή εποχική ζήτηση. Αυτό συνέβη επειδή ο παρατεταμένος και βαρύς χειμώνας των lockdowns εξάντλησε τα αποθέματα, τα οποία βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας και πλέον.
«Δίνουμε μάχη να αναπληρώσουμε το έλλειμμα του καλοκαιριού. Όλα θα εξαρτηθούν από το πόσο βαρύς θα είναι ο φετινός χειμώνας» προειδοποίησε αυτή την εβδομάδα και ο διευθύνων σύμβουλος του αυστριακού ενεργειακού ομίλου OMV.
Η έκρηξη στις τιμές της ενέργειας έχει ήδη εκτοξεύσει τον πληθωρισμό στη Γερμανία στο 3,4% και στο υψηλότερο επίπεδό του από το 2008, ενώ σε αντίστοιχο ρεκόρ έχει ανέβει πανευρωπαϊκά και το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος. Η τιμή του ρεύματος απέχει πλέον μόλις μισό σεντ από ιστορικό ρεκόρ όλων των εποχών.
Οι ρωσικές προτεραιότητες
Η Ευρώπη προσβλέπει στις ρωσικές εισαγωγές για να καλύψει το έλλειμμά της σε φυσικό αέριο, η Μόσχα όμως κλείνει τις στρόφιγγες καθώς αφενός επιχειρεί να καλύψει τις δικές της εσωτερικές ανάγκες και αφετέρου διοχετεύει σημαντικό μέρος της παραγωγής της Βόρειας Θάλασσας προς την Ασία για να καλύψει την εκεί αυξημένη ζήτηση.
Είναι ενδεικτικό ότι με βάση τους υπολογισμούς του Bloomberg, η ρωσική Gazprom προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς για τον χειμώνα πρέπει να «χτίσει» αποθέματα σχεδόν αντίστοιχα με τις ποσότητες που σήμερα στέλνει καθημερινά στη Δυτική Ευρώπη - τον μεγαλύτερο πελάτη της παγκοσμίως.
Ο στόχος που έχουν θέσει η Gazprom και η κυβέρνηση της Μόσχας είναι να υπάρχουν στη ρωσική αγορά αποθέματα 72,6 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου έως την 1η Νοεμβρίου - επίπεδο που αποτελεί ρεκόρ, αλλά θεωρείται απαραίτητο για να καλυφθεί η εγχώρια ζήτηση τον χειμώνα.
Αυτό σημαίνει πως η Gazprom θα πρέπει το επόμενο δίμηνο να αποθηκεύει, για τα ρωσικά αποθέματα, περίπου 280 εκατ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου την ημέρα - ποσότητα που αντιστοιχεί στο 80% των καθημερινών εξαγωγών της προς τη Δυτική Ευρώπη.
«Για να πετύχει αυτόν τον στόχο -που είμαι πεπεισμένος πως θα τον πετύχει- η Gazprom πρέπει να αλλάξει προτεραιότητα και να αποσύρει την αιχμή της παραγωγής της από την Ευρώπη» είπε στο Bloomberg ο αναλυτής της ICIS Τόμας Μάρτσεκ - Μάνσερ.
Η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής της Ευρώπης, ταυτόχρονα όμως είναι και η ίδια μια από τις μεγαλύτερες καταναλώτριες φυσικού αερίου στον κόσμο.
Η παραγωγή της Gazprom βρίσκεται σήμερα σε υψηλό δεκαετίας, αλλά οι ανάγκες της ρωσικής αγοράς έχουν εκτοξευτεί λόγω του σφοδρού και παρατεταμένου ψύχους του περσινού χειμώνα και των κυμάτων καύσωνα του καλοκαιριού. Ταυτόχρονα, στο πρώτο οκτάμηνο του έτους αυξήθηκαν θεαματικά, κατά 19%, και οι εξαγωγές της προς την Κίνα και την Τουρκία.
Πηγή εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ"