ΡΑΕ – ΔΕΣΦΑ: Τι προβλέπει το σχέδιο αντιμετώπισης μιας κρίσης φυσικού αερίου

Τετάρτη, 02/03/2022 - 08:46

Η Αρχή ενέκρινε την εισήγηση του Διαχειριστή που αφορά τη ρύθμιση για την έκτακτη προσφερόμενη δυναμικότητα και κατανομή στα Σημεία Εισόδου στο πλαίσιο υλοποίησης του Σχεδίου Προληπτικής Δράσης

Στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την αντιμετώπιση μιας κρίσης εφοδιασμού με φυσικό αέριο, η ΡΑΕ ενέκρινε την εισήγηση του ΔΕΣΦΑ σχετικά με τη ρύθμιση για την έκτακτη προσφερόμενη δυναμικότητα και κατανομή στα Σημεία Εισόδου, όπως προβλέπεται από το Σχέδιο Προληπτικής Δράσης.

Μπορεί οι διεργασίες γύρω από τον τελικό σχεδιασμό να έγιναν πριν ακόμη την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την τωρινή δραματική κορύφωση της γεωπολιτικής έντασης, με όλες τις γνωστές συνέπειες, ωστόσο το αποτέλεσμα έρχεται να ξεκαθαρίσει το τοπίο στο πιο κατάλληλο timing…

Οι ενέργειες και οι αποφάσεις της ΡΑΕ

Η απόφαση της ΡΑΕ που φέρει ημερομηνία 20 Ιανουαρίου 2022, δηλαδή όταν τα σύννεφα της κρίσης στην Ουκρανία ήδη πύκνωναν, έλαβε υπόψη τις διάφορες παραμέτρους, ενώ η Αρχή προχώρησε σε συγκεκριμένες ενέργειες.

Καταρχάς, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της σχετικά με τα μέτρα κατοχύρωσης της ασφάλειας εφοδιασμού με φυσικό αέριο, βάσει της Μελέτης Εκτίμησης Επικινδυνότητας, ενέκρινε το Σχέδιο Προληπτικής Δράσης στο οποίο καθορίζονται τα μέτρα που απαιτούνται για την εξάλειψη ή τον μετριασμό των κινδύνων που εντοπίστηκαν.

Συγκεκριμένα, στο Σχέδιο Προληπτικής Δράσης προβλέπονται οι δράσεις που κρίθηκαν υλοποιήσιμες και ικανές να υποστηρίξουν τις στρατηγικές που αφορούν:

α) στη βελτίωση του ρυθμιστικού πλαισίου για την αύξηση της χρησιμοποίησης των υφιστάμενων υποδομών ΦΑ (Στρατηγική 1) και

β) στην ενίσχυση διαθεσιμότητας ΥΦΑ σε περιόδους αυξημένης επικινδυνότητας (Στρατηγική 2).

Στον κατάλογο των δράσεων για την υλοποίηση αυτών των στρατηγικών περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, η Δράση 1 («Ρύθμιση για την έκτακτη προσφερόμενη από τον Διαχειριστή δυναμικότητα και κατανομή στα Σημεία Εισόδου») η οποία αναφέρει μεταξύ άλλων:

«Σε περίπτωση κρίσης φυσικού αερίου επιπέδου 2 (κατάσταση επιφυλακής) ή/και 3 (κατάσταση έκτακτης ανάγκης) κατά τις οποίες λαμβάνει χώρα σε ένα τουλάχιστον εκ των Σημείων Εισόδου του ΕΣΜΦΑ σημαντικά μειωμένη παράδοση Ποσοτήτων ΦΑ (σε σχέση με τις Επιβεβαιωμένες Ποσότητες ΦΑ των Χρηστών Μεταφοράς) ή/και πίεση παράδοσης μικρότερη της ελάχιστης πίεσης εισόδου, κρίνεται σκόπιμο να παρέχεται η δυνατότητα στον Διαχειριστή ΕΣΦΑ, λαμβάνοντας υπόψη τις τρέχουσες λειτουργικές συνθήκες, να μεταβάλλει εκτάκτως τις δυναμικότητες των υπολοίπων Σημείων Εισόδου και να τις προσφέρει μέσω μηχανισμών αγοράς και δη μέσω δημοπρασιών με χρήση ηλεκτρονικού βάθρου. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να αξιοποιείται στο μέγιστο η τεχνική δυνατότητα του Συστήματος».

Ο ΔΕΣΦΑ ήδη από τον περασμένο Νοέμβριο υπέβαλε την εισήγησή του επί του θέματος, την οποία η ΡΑΕ έθεσε σε δημόσια διαβούλευση.

Σε αυτή συμμετείχε μόνο η ΔΕΠΑ η οποία πρότεινε «η διατιθέμενη επαυξημένη Δυναμικότητα που διατίθεται σε ένα Σημείο Εισόδου είτε να μην χρεώνεται είτε να προσφέρεται με μεγάλη έκπτωση της τάξης του 95% και άνω, επί του Συντελεστή Χρέωσης Δεσμευμένης Μεταφορικής Ικανότητας ως αντιστάθμισμα της μεγάλης πιθανότητας η προσφερόμενη δυναμικότητα να αντιστοιχεί σε ήδη δεσμευμένη δυναμικότητα σε άλλο Σημείο Εισόδου (πιθανότατα ανταγωνιστική), που λόγω των συνθηκών κρίσης, δεν είναι δυνατό να χρησιμοποιηθεί για την εισαγωγή φυσικού αερίου».

Πώς θα λειτουργήσει η αγορά

Πρόταση που δεν έγινε αποδεκτή από τη ΡΑΕ η οποία και προχώρησε στις ακόλουθες ρυθμιστικές διευκρινίσεις:

Η Πρόσθετη Μεταφορική Ικανότητα (ΜΙ) Παράδοσης είναι δυνατόν να δεσμευθεί από οποιονδήποτε Χρήστη Μεταφοράς και όχι μόνον από τους Χρήστες Μεταφοράς οι οποίοι δέσμευαν ΜΙ Παράδοσης στο Σημείο Εισόδου που επηρεάστηκε από την Κατάσταση Συναγερμού.
Η Πρόσθετη ΜΙ Παράδοσης διατίθεται σε Σημείο Εισόδου επιπλέον της Μεταφορικής Ικανότητας Παράδοσης του Σημείου αυτού (ήτοι επιπλέον της τεχνικής δυναμικότητας του Σημείου, βάσει της οποίας έχει υπολογισθεί το σχετικό τιμολόγιο πρόσβασης στο Σημείο αυτό).
Κατά τη διαδικασία επαναγοράς εφαρμόζεται ενιαία τιμή εκκίνησης της δημοπρασίας ίση με τον ΣΔΜi, η οποία είναι 20 φορές υψηλότερη της προτεινόμενης από τη ΔΕΠΑ τιμής διάθεσης της Πρόσθετης ΜΙ Παράδοσης για τους σκοπούς της Δράσης Δ1.
Το σύνολο του εσόδου από τη διάθεση Πρόσθετης ΜΙ Παράδοσης λογίζεται ως έσοδο της βασικής Yπηρεσίας Mεταφοράς, συμβάλλοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο στη μείωση των τιμολογίων μεταφοράς.

Επιπλέον, αναφέρεται ότι η διάθεση Πρόσθετης ΜΙ Παράδοσης για σκοπούς της Δράσης Δ1 με έκπτωση, προϋποθέτει αναθεώρηση του Κανονισμού Τιμολόγησης του ΕΣΦΑ και σχετική αναβάθμιση του Ηλεκτρονικού Πληροφοριακού Συστήματος. Επίσης, διευκρινίζεται ότι σύμφωνα με τον Κώδικα «δεν αναστέλλονται οι οικονομικές υποχρεώσεις των Χρηστών, σύμφωνα με τους όρους των Συμβάσεων Μεταφοράς ή των Συμβάσεων ΥΦΑ που έχουν συνάψει με τον Διαχειριστή» κατά την διάρκεια κατάστασης επιφυλακής ή έκτακτης ανάγκης.

Με βάση τα παραπάνω η ΡΑΕ ενέκρινε την εισήγηση του ΔΕΣΦΑ σχετικά με τα μέτρα κατοχύρωσης της ασφάλειας εφοδιασμού με φυσικό αέριο και συγκεκριμένα περί της δυνατότητας του σε περίπτωση κρίσης φυσικού αερίου επιπέδου 2 ή 3 να μεταβάλλει εκτάκτως τις δυναμικότητες των υπολοίπων Σημείων Εισόδου και να τις προσφέρει μέσω μηχανισμών αγοράς και δη μέσω δημοπρασιών με χρήση ηλεκτρονικού βάθρου καθώς στόχος της Δράσης Δ1 είναι η αύξηση της χρησιμοποίησης των υφιστάμενων υποδομών ΦΑ και εν τέλει η αύξηση της τροφοδοσίας φυσικού αερίου της χώρας από τα λοιπά διαθέσιμα Σημεία Εισόδου με μηχανισμούς αγοράς οι οποίες παρέχουν ίσες ευκαιρίες στο σύνολο των Προμηθευτών ΦΑ.

Όπως τονίζεται μάλιστα, προφανώς υπό το βάρος των εξελίξεων, η υλοποίηση της Δράσης Δ1 κρίνεται άμεσης προτεραιότητας για την ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού σε περιπτώσεις κρίσης Φυσικού Αερίου.

Η διαδρομή, η κατανάλωση και τα Σημεία Εισόδου

Σημειώνεται, πάντως, ότι χθες ο ΔΕΣΦΑ έδωσε στη δημοσιότητα έναν επεξηγηματικό χάρτη με το σύστημα τροφοδοσίας της χώρας με φυσικό αέριο. Όπως αποτυπώνεται στο χάρτη, το φυσικό αέριο που έρχεται στην Ελλάδα περνάει μέσω του Turkish Stream, χωρίς να διέρχεται από την Ουκρανία.

Με βάση τα στοιχεία του Διαχειριστή, η εγχώρια κατανάλωση φυσικού αερίου κατά το 2021 διαμορφώθηκε σε 69,96 TWh, με τις εισαγωγές να φτάνουν σε 77,73 TWh και τις εξαγωγές (από το Σημείο Εισόδου-Εξόδου Σιδηροκάστρου) σε 7,60 TWh.

Οι εισαγωγές ανά Σημείο Εισόδου κατανέμονται ως εξής: