Όπως είναι γνωστό η ΕΕ συμφώνησε τον περασμένο μήνα να γεμίσει τους αποθηκευτικούς χώρους ώστε να υπάρχει ένα «μαξιλάρι» ασφαλείας. Η Ελλάδα δεν διαθέτει τέτοιους χώρους για το φυσικό αέριο και θα χρειαστεί να στραφεί σε άλλες χώρες προκειμένου να καλύψει το 15% της ετήσιας κατανάλωσης, όπως προβλέπει η σχετική ευρωπαϊκή οδηγία.
Εκτός η Βουλγαρία, στο επίκεντρο η Ιταλία
Το swap φυσικού αερίου με την Ιταλία είναι μεταξύ των σεναρίων που εξετάζεται κατά κύριο λόγο με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι το σενάριο τήρησης αποθεμάτων αερίου στην Βουλγαρία έχει αποκλειστεί. Και αυτό γιατί η αποθήκη που διαθέτει η γειτονική χώρα είναι μικρή, ενώ λόγω της διακοπής της τροφοδοσίας της από τη Ρωσία, επί της ουσίας τροφοδοτείται μέσω Ελλάδος.
Ετσι, το να στέλνεται αέριο στη Βουλγαρία για να επιστρέψει στο ελληνικό σύστημα, απλώς αυξάνει το κόστος χωρίς πρακτικό αποτέλεσμα όσον αφορά την ασφάλεια εφοδιασμού.
Οι συζητήσεις λοιπόν, αφορούν τους αποθηκευτικούς χώρους της Ιταλίας, που θα φέρει μεγάλες επιβαρύνσεις στην τιμή του φυσικού αερίου. Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά το κόστος, πρέπει να σημειωθεί ότι τα επιπλέον 3 ευρώ/MWh, που σύμφωνα με αρχικές εκτιμήσεις θα πρέπει να προστεθούν στην τιμή του καυσίμου που αγοράζουν οι Έλληνες προμηθευτές, αφορούν μόνο τη δέσμευση δυναμικού στις αποθήκες χωρίς να συνυπολογίζεται το ίδιο το κόστος του φυσικού αερίου σε μια περίοδο εξαιρετικά υψηλών τιμών και τα κόστη των δικτύων της Snam στην Ιταλία, του TAP και του ΔΕΣΦΑ.
Δεν υπάρχει σχέδιο έκτακτης ανάγκης
Η αγορά της Ιταλίας είναι δεκαπλάσια σε σχέση με την ελληνική, αφού έχει ετήσια κατανάλωση της τάξης των 70 bcm. Το γεγονός αυτό δημιουργεί ανησυχίες ότι η τήρηση αποθεμάτων στις ιταλικές αποθήκες απλώς θα σημάνει σημαντικό επιπλέον κόστος, χωρίς να διασφαλίζεται από τις ευρωπαϊκές οδηγίες τι θα συμβεί σε περίπτωση κρίσης.
Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά παράγοντες της αγοράς δεν υπάρχει σχέδιο έκτακτης ανάγκης που να προσδιορίζει τις κινήσεις και τον τρόπο απορρόφησης του αποθηκευμένου φυσικού αερίου από την ενδιαφερόμενη χώρα σε περίπτωση που διακοπούν οι ροές ρωσικού αερίου.
Το ενδεχόμενο της εξαίρεσης
Έτσι μεταξύ των προτάσεων που έχουν πέσει στο τραπέζι όπως άφησε άλλωστε να εννοηθεί και ο πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, Αθανάσιος Δαγούμας, είναι να ζητηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξαίρεση από την υποχρέωση τήρησης αποθεμάτων, αν και όπως σημειώνεται πρόκειται για ζήτημα πολιτικής απόφασης.
Αξίζει να αναφερθεί ότι εξαίρεση από την υποχρέωση τήρησης αποθεμάτων έχουν λάβει μέχρι στιγμής η Κύπρος, η Ιρλανδία και η Μάλτα, ενώ οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν διαθέτουν αποθήκες εκτός από την Ελλάδα, είναι η Φινλανδία, η Εσθονία, το Λουξεμβούργο, η Λιθουανία και η Σλοβενία.
Ως τα μέσα Ιούλιου το FSU στη Ρεβυθούσα
Πάντως για τη διασφάλιση της επάρκειας τροφοδοσίας της χώρας έχει προβλεφθεί η ενοικίαση από τον ΔΕΣΦΑ ενός FSU, που προβλέπεται να είναι έτοιμο να λειτουργήσει έως τα μέσα Ιουλίου. Σύμφωνα με πληροφορίες το καράβι του έχει ενοικιάσει ο ΔΕΣΦΑ από την Gaslog για ένα χρόνο βρίσκεται ήδη στη Μεσόγειο και σύντομα αναμένεται να δέσει στο λιμάνι της Ρεβυθούσας. Παράλληλα αυτή την περίοδο γίνεται λειτουργική προετοιμασία του συστήματος για να υποδεχθεί το FSU, ενώ η ΡΑΕ έως το τέλος Ιουνίου αναμένεται να εκδώσει απόφαση για τα τέλη χρήσης της Ρεβυθούσας με δεδομένη την ύπαρξη του FSU, προκειμένου να υπάρχει ενιαία αντιμετώπιση του αποθηκευτικού συγκροτήματος.
Άλλωστε στόχος του ΔΕΣΦΑ είναι σε δεύτερη φάση να προχωρήσει στην αγορά του FSU προκειμένου να υπάρχει μόνιμα διαθέσιμος αποθηκευτικός χώρος.
Η απόφαση για την αποθήκη στην Καβάλα
Στο μεταξύ, αρχές Ιουλίου θα βγει η απόφαση για την υπόγεια αποθήκη στη Νότια Καβάλα σύμφωνα με τα όσα είπε ο κ. Δαγούμας.
Ουσιαστικά η ΡΑΕ θα αποφανθεί για τον ποσοστό κοινωνικοποίησης του κόστους αλλά και τον κανονισμό τιμολόγησης ώστε να προχωρήσει ο σχετικός διαγωνισμός και να υλοποιηθεί το έργο.
Ωστόσο, εκτιμάται ότι η απόφαση δεν θα διαφέρει από τις προηγούμενες με αποτέλεσμα να είναι αμφίβολο εάν θα προχωρήσει το έργο.