Στους έξι πρώτους μήνες (Αύγουστος-Ιανουάριος) της οκτάμηνης περιόδου μείωσης της κατανάλωσης ορυκτού αερίου που έθεσε η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ελλάδα βρίσκεται στο -22.6% σε σχέση με τον μέσο όρο πενταετίας, υπερβαίνοντας έτσι τον ευρωπαϊκό στόχο του -15%, και στο -32% σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους.

Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ (ως τον Ιανουάριο 2023):

O μήνας Ιανουάριος

Τον Ιανουάριο του 2023, 6ο μήνα της οκτάμηνης περιόδου όπου η χώρα πρέπει να μειώσει τη χρήση αερίου σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές της υποχρεώσεις, η συνολική εγχώρια κατανάλωση ήταν 3.93 TWh, η χαμηλότερη για τον μήνα Ιανουάριο για τα τελευταία 6 χρόνια τουλάχιστον. Η συνολική μείωση κατά 2.39 TWh τον Ιανουάριο σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2022 προήλθε πρωτίστως από την ηλεκτροπαραγωγή (-1.56 TWh), δευτερευόντως από τα δίκτυα διανομής (-0.79 TWh), και πολύ λιγότερο από τη βιομηχανία (-0.04 TWh) που είχε ήδη αρχίσει να μειώνει τη χρήση αερίου από το 2021.

Αθροιστική επίδοση και ο ευρωπαϊκός στόχος του -15%

Λόγω της πολύ μεγάλης μείωσης στην κατανάλωση τον Ιανουάριο, αθροιστικά στο πρώτο εξάμηνο της οκτάμηνης περιόδου μείωσης που έθεσε η ΕΕ-27, η Ελλάδα με συνολική κατανάλωση 24.34 TWh «έπιασε» και ξεπέρασε τον στόχο μείωσης του -15% όχι μόνο σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους αλλά και σε σχέση με τον μέσο όρο πενταετίας (26.72 TWh).

Πιο συγκεκριμένα, η αθροιστική κατανάλωση του εξαμήνου Αυγούστου-Ιανουαρίου ήταν 7.1 TWh χαμηλότερη από τον μέσο όρο των ίδιων εξαμήνων της προηγούμενης πενταετίας. Σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε ως τον Δεκέμβριο του 2022, τα αθροιστικά δεδομένα ως τον Ιανουάριο του 2023, δείχνουν ότι την κύρια συνεισφορά στη μείωση του εξαμήνου είχε η ηλεκτροπαραγωγή (-3.24 TWh), ξεπερνώντας τη βιομηχανία (-2.6 TWh) και τα δίκτυα διανομής (-1.24 TWh).

Σε όρους ποσοστιαίων μεταβολών, η χώρα το εξάμηνο Αυγούστου 2022-Ιανουαρίου 2023 μείωσε τη συνολική κατανάλωση αερίου κατά 32% συγκριτικά με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, ξεπερνώντας κατά πολύ τον στόχο μείωσης που αντιστοιχεί στην εξαίρεση που πήρε η Ελλάδα στον σχετικό ευρωπαϊκό Κανονισμό, σύμφωνα με την οποία, μπορεί να υπολογίζει την επίδοσή της σε σχέση με το προηγούμενο έτος και όχι με τον μέσο όρο πενταετίας. Για τέταρτο συνεχόμενο μήνα από την έναρξη της περιόδου μείωσης τον Αύγουστο, η Ελλάδα βρίσκεται σε τροχιά επίτευξης του στόχου του -15%, σημειώνοντας αθροιστικά ποσοστιαία μείωση κατά 22.6% σε σχέση με τον μέσο όρο των αντίστοιχων εξαμήνων της προηγούμενης πενταετίας. Αποδεικνύεται συνεπώς ότι η επίκληση της εξαίρεσης δεν είναι αναγκαία προκειμένου η χώρα να εκπληρώσει την ευρωπαϊκή της υποχρέωση.

Επιπλέον, όλες οι τελικές χρήσεις παρουσιάζουν σημαντικές ποσοστιαίες μειώσεις συγκριτικά με την ίδια εξάμηνη περίοδο του προηγούμενου έτους. Πρωτοστατεί η βιομηχανία (-54.7%) και ακολουθούν τα δίκτυα διανομής (-32.3%) και η ηλεκτροπαραγωγή (-29.7%). Oι ποσοστιαίες μειώσεις στις τελικές χρήσεις είναι παρόμοιες και ως προς τον μέσο όρο πενταετίας, με τη βιομηχανία, τα δίκτυα διανομής και την ηλεκτροπαραγωγή να εμφανίζουν μειώσεις κατά 69.8%, 19.9% και 15.1%, αντίστοιχα.

Η κατανάλωση το 2023

Συνεχίζοντας την πτωτική πορεία του 2022, τον Ιανουάριο του 2023, η κατανάλωση ορυκτού αερίου ήταν μειωμένη κατά 37.8% σε σχέση με αυτήν του Ιανουαρίου 2022. Ο Ιανουάριος του 2023 ήταν ο δέκατος συνεχόμενος μήνας όπου παρατηρήθηκε μείωση σε σχέση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους (Απρίλιος 2022-Ιανουάριος 2023).

Σε ό,τι αφορά την κατανομή της κατανάλωσης αερίου στις τελικές χρήσεις τον Ιανουάριο 2023, η μεγάλη μείωση της χρήσης αερίου για ηλεκτροπαραγωγή αυτόν τον μήνα περιόρισε και το μερίδιο της ηλεκτροπαραγωγής στις τελικές χρήσεις στο 53% από 73.5% κατά τη διάρκεια του 2022. Αντίθετα, τα δίκτυα διανομής αύξησαν το μερίδιο τους σχεδόν στο 41% τον Ιανουάριο του 2023 (21.5% το 2022), ενώ η βιομηχανία παρέμεινε σε πολύ χαμηλά επίπεδα με 6% (5% το 2022).

Οι εισαγωγές το 2023

Σε ό,τι αφορά τις φυσικές ροές αερίου από τις 4 πύλες εισόδου της χώρας, τον Ιανουάριο του 2023, οι εισαγωγές αερίου από τη Ρωσία που καλύπτουν εγχώρια κατανάλωση ήταν μηδενικές, για πρώτη φορά από την έναρξη των εισαγωγών ρωσικού αερίου στην Ελλάδα μέσω της πύλης Σιδηροκάστρου. Στον αντίποδα, συνεχίστηκε η αύξηση των εισαγωγών υγροποιημένου ορυκτού αερίου (LNG) μέσω της πύλης της Αγίας Τριάδας. Οι ποσότητες LNG που εισήγαγε η χώρα τον Ιανουάριο του 2023 ήταν 3.9% μεγαλύτερες συγκριτικά με τον Ιανουάριο του 2022. Το LNG αποτέλεσε με διαφορά την κύρια πηγή αερίου για τη χώρα τον ίδιο μήνα με 3.9 TWh, ποσότητα πρακτικά ίση με τη συνολική εγχώρια κατανάλωση, και μερίδιο 77.2% των συνολικών φυσικών ροών αερίου που εισήγαγε η Ελλάδα. Μείωση σημείωσαν οι εισαγωγές από τον ΤΑΡ μέσω Νέας Μεσημβρίας συγκριτικά με τον Ιανουάριο του 2022 (-18.4%) συνεισφέροντας 1.09 ΤWh και καταλαμβάνοντας μερίδιο 21.5%, ενώ πολύ χαμηλή ήταν η ποσότητα που εισήχθη από την Τουρκία μέσω Κήπων (0.07 ΤWh και μερίδιο 1.3%).

Φυσικές ροές εισαγωγών αερίου από τις 4 πύλες εισόδου

Σύγκριση με την Ευρωπαϊκή Ένωση

Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα δεδομένα της Eurostat για τη μηνιαία κατανάλωση αερίου στα κράτη μέλη της ΕΕ-27 από τον Ιανουάριο ως τον Νοέμβριο του 2022, η Ελλάδα μείωσε την κατανάλωσή της κατά 18.7% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2021 και ανέβηκε δύο θέσεις στη σχετική κατάταξη σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, για να βρεθεί στη 11ηθέση, 6 θέσεις πιο ψηλά από τον μέσο όρο της ΕΕ-27 (-12.8%). Βελτίωση σημειώθηκε και σε σχέση με τον μέσο όρο της 5ετίας όπου η Ελλάδα τον Νοέμβριο εμφάνισε για πρώτη φορά μέσα στο 2022 μειωμένη κατανάλωση (-3.2%). Η επίδοση αυτή ωστόσο εξακολουθεί να είναι μία από τις χειρότερες στην ΕΕ-27 (5ηαπό το τέλος πίσω από Σλοβακία, Μάλτα, Ισπανία και Ιρλανδία).

Μεταβολές στην κατανάλωση αερίου το πρώτο 11μηνο του 2022

Λιγότερο εξαρτημένη από το ρωσικό αέριο είναι η Ελλάδα για το πρώτο εντεκάμηνο του 2022 συγκριτικά με τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κάθε μήνα του 2022 κατόρθωνε να μειώνει τις εισαγωγές ρωσικού αερίου που χρησιμοποιήθηκαν για κάλυψη της εγχώριας κατανάλωσης σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2021, πολύ περισσότερο από τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό μέσο όρο. Έτσι αθροιστικά μέχρι και τον Νοέμβριο, η Ελλάδα μείωσε τις εισαγωγές ρωσικού αερίου κατά 68,4% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2021, ενώ ο αντίστοιχος μέσος όρος της ΕΕ-27 ήταν 28.6%.

Ρυθμός απεξάρτησης από το Ρωσικό αέριο

% μεταβολή στις καθαρές εισαγωγές ρωσικού αερίου 2022 vs 2021

Διαβάστε τις αναλύσεις των υπόλοιπων μηνώνεδώ.