Τόσο η ιδιαίτερα ανταγωνιστική πολιτική που ακολουθεί η Gazprom τους τελευταίους μήνες σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες -μηδέ της Ελλάδας εξαιρουμένης, όσο και οι πρόσφατες εξελίξεις στην ενεργειακή αγορά της ΝΑ Ασίας έχουν επηρεάσει καταλυτικά τις τιμές αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά, με αυτές να σημειώνουν νέα χαμηλά.
Ο μάλλον ήπιος χειμώνας που χαρακτήρισε τις περισσότερες περιοχές της Ασίας, σε συνδυασμό με την επαναλειτουργία αρκετών πυρηνικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ιαπωνία, είχαν ως αποτέλεσμα την μείωση της ζήτησης LNG που προορίζετο για τις ασιατικές αγορές.
Σαν να μην έφθανε η ανωτέρω αρνητική για τη διεθνή αγορά LNG συγκυρία, οι τεταμένες εμπορικές σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας τους τελευταίους μήνες επηρέασαν αρνητικά τις αμερικανικές εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου προς την Κίνα με την Chenierre και άλλους παραγωγούς να ψάχνουν εναγωνίως για αγοραστές στην Ευρώπη. Με τη Γηραιά Ήπειρο να ευρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των παραγωγών LNG, οι οποίοι, αδυνατώντας να διοχετεύσουν τις ποσότητές τους στη λεκάνη του Ειρηνικού, στράφηκαν υποχρεωτικά στις ευρωπαϊκές αγορές οι οποίες, στην πλειονότητά τους, διαθέτουν μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους που φθάνουν συνολικά τα 228 δισ. κυβικά μέτρα στα 25 τέρμιναλς που λειτουργούν σήμερα διάσπαρτα στις διάφορες χώρες. Λόγω δε της σχετικά μικρής ανάπτυξης της ευρωπαϊκής αγοράς αερίου, τα τελευταία χρόνια τα περισσότερα από τα ανωτέρω LNG τέρμιναλς λειτουργούν στο 50% της αποθηκευτικής τους δυναμικότητας.
Με την παροχή αερίου προς την Ευρώπη από τη Ρωσία να παραμένει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα (το 2108 ξεπέρασε τα 202 δισ. κυβικά μετρα) και τη Νορβηγία να προσπαθεί εναγωνίως να κρατήσει το μερίδιό της, ήταν αναμενόμενο οι αυξανόμενες εισαγωγές αερίου LNG στην Ευρώπη, κυρίως από αδιάθετες ποσότητες που προορίζοντο προς την Ασία, να ασκήσουν μεγάλες πιέσεις στις τιμές, οι οποίες κυριολεκτικά κατρακύλησαν τις τελευταίες εβδομάδες. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Ηνωμένου Βασιλείου, όπου οι τιμές για παραδόσεις αυριανής ημέρας (day ahead gas price) στις αρχές της εβδομάδας είχαν διαμορφωθεί στις 31 πέννες ανά therm, η χαμηλότερη εποχιακή τιμή από το 2016 και αρκετά κάτω του 5ετους μέσου όρου που υπολογίζεται στις 46 πέννες ανά therm. Αλλά και στην ηπειρωτική Ευρώπη, οι τιμές τείνουν να διαμορφωθούν σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα, κάτω από τα 25 Eur/ MWh ( στα TTF, VTP, PSV).
Όπως σημειώνουν παράγοντες της ευρωπαϊκής ενεργειακής αγοράς, αυτό που παρατηρούμε τις τελευταίες εβδομάδες στον τομέα των τιμών του φυσικού αερίου είναι ενδεικτικό των τάσεων που διαμορφώνονται αυτήν την περίοδο, και μάλλον θα επικρατήσουν, ιδιαίτερα στον χώρο του LNG, όπου οι αγορές φυσικού αερίου τείνουν να ενοποιηθούν, καθώς οι όροι αγοράς - πώλησης φορτίων φυσικού αερίου -ολοένα και περισσότερο- δε φαίνεται να συμμορφώνονται με τις μέχρι πρότινος δεσμεύσεις των συμβολαίων. Δηλαδή, στους όρους που αναφέρονται σε συγκεκριμένες τιμές και προκαθορισμένους προορισμούς (rigid contracts with fixed destinations).
Του Κ.Ν. Σταμπολή
