Συνολικά τους πρώτους τρεις μήνες του έτους εκτιμάται ότι εκπέμφθηκαν 3.54 εκατ. τόνοι CO₂ για την παραγωγή ηλεκτρισμού. Οι εκπομπές των μονάδων ορυκτού αερίου (1.58 εκατ. τόνοι ή 44.5%) ξεπέρασαν τις αντίστοιχες των λιγνιτικών μονάδων (1.49 εκατ. τόνοι ή 42%). Πολύ μικρότερο ήταν το μερίδιο των πετρελαϊκών μονάδων (0.48 εκατ. τόνοι ή 13.5%).

Οι εκπομπές του τομέα ηλεκτροπαραγωγής μειώθηκαν κατά 0.29 εκατ. τόνους ή -7.7% το πρώτο τρίμηνο του 2024 σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2023. Αυτό οφείλεται κυρίως στη μείωση των εκπομπών του λιγνίτη (-0.62 εκατ. τόνους ή -29.4%) λόγω της μειωμένης ηλεκτροπαραγωγής από λιγνιτικές μονάδες κατά 27.3%. Αντίθετα, στις εκπομπές των μονάδων ορυκτού αερίου παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση (+0.37 εκατ. τόνοι ή +30.5%) λόγω της αντίστοιχης αύξησης της ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτό αέριο κατά 42.6%. Τέλος, μειωμένες εμφανίστηκαν οι εκπομπές από τις μονάδες πετρελαίου (-0.04 εκατ. τόνοι ή -8.6%).

Μεγαλύτερη μείωση κατά 2.09 εκατ. τόνους σημειώθηκε στις συνολικές εκπομπές του πρώτου τριμήνου του 2024, συγκριτικά με τον μέσο όρο της πενταετίας (-37.1%). Η μείωση προήλθε και από τα τρία καύσιμα, με μεγαλύτερη αυτή από τον λιγνίτη (-1.79 εκατ. τόνοι ή -54.6%). Είναι χαρακτηριστικό ότι στην αρχή της πενταετίας (2019) οι εκπομπές από τις λιγνιτικές μονάδες (5.92 εκατ. τόνοι) ήταν παραπάνω από τρεις φορές περισσότερες από αυτές του πρώτου τριμήνου του 2024. Ακολούθησε σε μείωση το πετρέλαιο (-0.2 εκατ. τόνοι ή -23.2%) και έπειτα το ορυκτό αέριο (-0.1 εκατ. τόνοι ή -6.1%).

Οι εκπομπές ανά σταθμό ηλεκτροπαραγωγής

Σε ό,τι αφορά τον επιμερισμό των εκπομπών στους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, ο λιγνιτικός ατμοηλεκτρικός σταθμός (ΑΗΣ) του Αγίου Δημητρίου διατήρησε την 1^η θέση και κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024 με εκπομπές 1.14 εκατ. τόνους (76.5% των εκπομπών από τις λιγνιτικές μονάδες), λειτουργώντας τις τρεις από τις πέντε μονάδες του (III-V).

Στη δεύτερη θέση βρέθηκε για πρώτη φορά ο νέος σταθμός ορυκτού αερίου Άγιος Νικόλαος ΙΙ με 0.36 εκατ. τόνους, ο οποίος τον Μάρτιο είχε τη δεύτερη υψηλότερη μηνιαία παραγωγή (384.5 GWh) από την έναρξη της δοκιμαστικής του λειτουργίας, με ελάχιστη διαφορά (~2 GWh) από την υψηλότερη τον Σεπτέμβριο 2023.

Ο σταθμός Αγίου Νικολάου ΙΙ εκτόπισε στην τρίτη θέση την Πτολεμαΐδα 5 (0.31 εκατ. τόνοι), η οποία τον Μάρτιο είχε την χαμηλότερη ηλεκτροπαραγωγή (54.5 GWh) από τον Ιούνιο 2023. Ο τρίτος λιγνιτικός σταθμός, δηλαδή ο ΑΗΣ Μελίτη Ι που λειτουργεί από την αρχή του έτους, είχε μηδενική παραγωγή τον Μάρτιο και βρέθηκε στην 17^η θέση με 0.04 εκατ. tόνους.

Την 4^η θέση της κατάταξης των μεγαλύτερων ρυπαντών στην ηλεκτροπαραγωγή κατέλαβε η Μεγαλόπολη V που εξέπεμψε 0.28 εκατ. τόνους. Ακολούθησαν στην κατάταξη άλλοι 6 σταθμοί ορυκτού αερίου, ενώ συνολικά οι μονάδες με καύσιμο το ορυκτό αέριο ξεπέρασαν το 50% (51.5%) των εκπομπών από τις θερμικές μονάδες του διασυνδεδεμένου δικτύου της χώρας (λιγνίτης και ορυκτό αέριο μαζί).

Στα Μη Διασυνδεμένα Νησιά, τις πρώτες δύο θέσεις σε εκπομπές κατέλαβαν δύο από τους τρεις πετρελαϊκούς σταθμούς που βρίσκονται στην Κρήτη, Αθερινόλακκος και Λινοπεράματα, με εκπομπές 0.1 και 0.08 εκατ. τόνους, αντίστοιχα το πρώτο τρίμηνο του 2024. Ακολούθησε ο σταθμός της Σορωνής στη Ρόδο (0.04 εκατ. τόνοι). Οι τρεις αυτοί σταθμοί, που είναι αθροιστικά υπεύθυνοι για το 46.2% των συνολικών εκπομπών στα μη διασυνδεδεμένα νησιά, βρέθηκαν στην 11η, 12η και 14^η θέση αντίστοιχα στη γενική κατάταξη όλων των θερμικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής της χώρας ως προς τις εκπομπές του.

Οι εκπομπές των θερμικών μονάδων της ΔΕΗ

Η ΔΕΗ πραγματοποίησε μεγάλη πρόοδο τα τελευταία δύο χρόνια σε ό,τι αφορά τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τις θερμικές της μονάδες. Συγκεκριμένα, το 2022 κατόρθωσε να περιορίσει τις εκπομπές της στους 14.94 εκατ. τόνους, 35% λιγότερους από τα αντίστοιχα επίπεδα του 2019 (23.09 εκατ. τόνους). Παράλληλα, το 2023 η μείωση σε σχέση με το 2019 ξεπέρασε το 50% (-50.3%), καθώς αθροιστικά όλες οι θερμικές μονάδες της ΔΕΗ εκτιμάται ότι εξέπεμψαν 11.47 εκατ. τόνους*.

Παρά το γεγονός ότι έχασε για λίγο τους στόχους που αποτυπώνονται στα τρία ομολογιακά δάνεια που σύναψε το 2021 για μείωση των εκπομπών των θερμικών της μονάδων κατά 40% το 2022 και κατά 57% το 2023 σε σχέση με τα επίπεδα του 2019, η ΔΕΗ δείχνει να παραμένει προσηλωμένη στη δραστική μείωση του ανθρακικού της αποτυπώματος. Συγκεκριμένα, στο νέο στρατηγικό επιχειρησιακό της σχέδιο για την τριετία 2024 – 2026, το οποίο παρουσίασε τον Ιανουάριο του 2024 στο Capital Markets Day στο Λονδίνο, δεσμεύτηκε να περιορίσει το 2026 τις εκπομπές από τις θερμικές της μονάδες στους 5.9 εκατ. τόνους, μια μείωση της τάξης του 75% σε σχέση με τα επίπεδα του 2019.

Θεωρώντας ότι η μείωση των εκπομπών από τους 11.47 εκατ. τόνους το 2023 στους 5.9 εκατ. τόνους το 2026 θα είναι γραμμική, μπορεί να γίνει εκτίμηση των ετήσιων προϋπολογισμών άνθρακα της ΔΕΗ για κάθε έτος της τριετίας 2024-2026. Με αυτόν τον τρόπο ο διαθέσιμος προϋπολογισμός για το 2024 εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 9.61 εκατ. τόνους.

Κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους, οι θερμικές μονάδες της ΔΕΗ εξέπεμψαν 2.49 εκατ. τόνους, καταγράφοντας μείωση 19.5% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2023, η οποία είναι αρκετά μεγαλύτερη από την αντίστοιχη μείωση που σημειώθηκε στις εκπομπές όλων των θερμικών μονάδων της χώρας (-7.7%). Συνεπώς, με βάση τα παραπάνω, ο εναπομένων προϋπολογισμός άνθρακα της ΔΕΗ για τους υπόλοιπους 9 μήνες του 2024 είναι 7.12 εκατ. τόνοι, το 74.1% δηλαδή του συνολικού προϋπολογισμού άνθρακα του έτους. Με βάση τις κλιματικές επιδόσεις του πρώτου τριμήνου, η ΔΕΗ βρίσκεται οριακά εκτός της τροχιάς επίτευξης του στόχου.

Μπορείτε να δείτε την εξέλιξη των εκπομπών του τομέα της ηλεκτροπαραγωγής από το 2013 ως σήμερα και να διαβάσετε τις αναλύσεις προηγούμενων μηνών εδώ.

* Στην τιμή αυτή περιλαμβάνονται οι εκπομπές όλων των θερμικών μονάδων της ΔΕΗ που καταγράφονται στο ΣΕΔΕ το 2023 (9.73 εκατ. τόνοι) και μια εκτίμηση των εκπομπών της Πτολεμαΐδας 5 (1.735 εκατ. τόνοι) οι οποίες θα καταγραφούν επισήμως στο ΣΕΔΕ τα επόμενα χρόνια.