Κατά τη διάρκεια της πρώτης μέρας συζητήθηκαν οι παράμετροι που διαμορφώνουν το νέο γεωπολιτικό τοπίο στην Νοτιοανατολική Ευρώπη: Ιδίως η προώθηση της κοινωνικής συνοχής και της οικονομικής ανάπτυξης, και οι ιδιαίτερες συνθήκες που διαμορφώνουν την προοπτική ένταξης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και οι προκλήσεις που τις συνοδεύουν, καθώς βέβαια και ο ρόλος της Ελλάδας.
Όπως τόνισε η Πρόεδρος του ΣΒΕ κα Λουκία Σαράντη, κατά την εναρκτήρια ομιλία της: «Όλοι μας στην ελληνική βιομηχανία είμαστε έτοιμοι να δώσουμε στη χώρα μας την αναπτυξιακή ώθηση που χρειάζεται. Και μαζί να την οδηγήσουμε στον πρωταγωνιστικό ρόλο που της αξίζει στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Με ιδιαίτερη έμφαση στην καινοτομία και στην εξωστρέφεια.»
Η κυρία Σαράντη επεσήμανε, δε, πως ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδος «πιστεύει σε μια Νοτιοανατολική Ευρώπη που να λειτουργεί ως χώρος οικονομικής συνεργασίας, που να προσφέρει ειρήνη και ευημερία στους λαούς της περιοχής και οραματίζεται μια Ελλάδα που να μπορεί να αντιμετωπίζει με επιτυχία τις διεθνείς οικονομικές αναταράξεις».
Ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αρμόδιος για την προώθηση του Ευρωπαϊκού τρόπου ζωής κ. Μαργαρίτης Σχοινάς υπογράμμισε ότι στην πορεία της ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων και του ευρύτερου περίγυρου την Ευρωπαϊκή
Ένωση υπάρχουν δύο ξεκάθαρες κόκκινες γραμμές:
Η πρώτη είναι ότι όσοι προσβλέπουν να γίνουν μέλη της Ευρωπαϊκής οικογένειας πρέπει να είναι 100% σίγουροι ότι έχουν την ικανότητα να αναλάβουν τον πλήρη σεβασμό της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου, της τήρησης των θεμελιωδών αξιών και του μοντέλου της κοινωνίας στο οποίο βασίζεται η ενωμένη Ευρώπη.
Η δεύτερη κόκκινη γραμμή είναι όσοι προσβλέπουν σε αυτή την ευρωπαϊκή προοπτική πρέπει να δέχονται, χωρίς καμία επιφύλαξη, τoν γεωπολιτικό προσανατολισμό που η Ευρώπη έχει στο σύγχρονο αβέβαιο κόσμο.
Ειδικά αυτή η δεύτερη κόκκινη γραμμή προορίζεται για όσους έχουν ακόμα αυτή την αμφιθυμία. Που πιστεύουν ότι μπορούν να συνδυάσουν δυνάμεις δικές τους εσωτερικές, προσανατολισμούς ιδίου οφέλους με τις ακλόνητες Ευρωπαϊκές αξίες η τήρηση των οποίων θα είναι απαρέγκλιτη.
Στo μεγάλο θέμα της μετανάστευσης και των κοινωνικών, πολιτικών και γεωστρατηγικών ζητημάτων που το συνοδεύουν, αναφέρθηκε ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου κ. Δημήτρης Καιρίδης. Ο κ. Υπουργός ανέλυσε τις λύσεις που προωθεί η Ευρώπη για το πρόβλημα, ούτως ώστε να υπάρξει νόμιμη και όχι παράνομη μετανάστευση, ενώ τόνισε ότι οι κανόνες και οι συνθήκες θα πρέπει να είναι κοινές και ξεκάθαρες για όλους και απολύτως συμβατές με τις ανάγκες της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, αναφέρθηκε στο καλό κλίμα συνεργασίας με την Τουρκία, το οποίο έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη βελτίωση των μεταναστευτικών ροών προς τη χώρα μας. Σχολιάζοντας μάλιστα τη ρευστή διεθνή κατάσταση, τοποθέτησε το μεταναστευτικό ζήτημα ως το κυρίαρχο θέμα πανευρωπαϊκά.
Πάρα ταύτα, ο κ. Υπουργός υπογράμμισε το πραγματικό πρόβλημα για τη χώρα είναι η νόμιμη μετανάστευση, με την πολλή γραφειοκρατία και τις αναίτιες καθυστερήσεις. Στο πλαίσιο αυτό, η μεταρρύθμιση που αφορά τη διεκπεραίωση των διαδικασιών νόμιμης μετανάστευσης αποτελεί κορυφαία επιδίωξη της Κυβέρνησης και του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου. Μάλιστα ο κ. Υπουργός χαρακτήρισε ως «χάος» την κατάσταση των συναρμοδιοτήτων για τη νόμιμη μετανάστευση, η οποία αναμένεται να αναμορφωθεί τα επόμενα χρόνια.
Αναφορικά με τα θέματα των υποδομών και των δυνατοτήτων χρηματοδότησης των σχετικών έργων, ο Υπουργός Υποδομών κ. Χρήστος Σταϊκούρας περιέγραψε τις επτά χρηματοδοτικές πηγές που αξιοποιεί σήμερα το Υπουργείο σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, για την αναβάθμιση των υποδομών και των μεταφορών στη χώρα μας. Αυτές είναι:
- Οι πόροι, από το εθνικό και συγχρηματοδοτούμενο σκέλος, της νέας προγραμματικής περιόδου.
- Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, μέσα από την υφιστάμενη κατανομή πόρων και την ανακατανομή ποσών.
- Το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την αποκατάσταση ζημιών που υπέστησαν οι πληγείσες περιοχές των Περιφερειών Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας.
- Η δανειοδότηση – με καλούς όρους – από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και από την Αναπτυξιακή Τράπεζα του Συμβουλίου της Ευρώπης.
- Η χρηματοδότηση των έργων μέσα από ένα πιο υγιές και σταθερό – σήμερα – τραπεζικό σύστημα.
- Η αξιοποίηση πόρων μέσα από τον υφιστάμενο και τον μελλοντικό Μηχανισμό υπό τον τίτλο «Συνδέοντας την Ευρώπη» (Connecting Europe Facility).
- Και φυσικά, η άντληση πόρων από τον ίδιο τον Κρατικό Προϋπολογισμό, μέσα από την αξιοποίηση δημοσιονομικού χώρου, που σταθερά δημιουργείται τα τελευταία χρόνια.
Το μεγάλο θέμα της ενεργειακής επάρκειας και της μετάβασης σ΄ ένα νέο ενεργειακό μοντέλο, συσχετίστηκε με τα θέματα των γεωπολιτικών αναταράξεων από τον τέως Πρέσβη των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ελλάδα κ. Geoffrey R. Pyatt, ο οποίος σήμερα υπηρετεί ως Assistant Secretary, Bureau of Energy Resources, U.S. Department of State. Ο κ. Pyatt τοποθετήθηκε διαδικτυακά στο 7ο Thessaloniki Summit αναφορικά με τις τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις και την ενεργειακή μετάβαση. Ο κ. Pyatt τόνισε τη σημασία του αγωγού South Stream, καθώς μπορεί να «διασπάσει» το ενεργειακό μονοπώλιο της Gazpon και κατ΄επέκταση την εργαλειοποίηση της ενέργειας από τη Ρωσία. Επίσης αναφέρθηκε στην «Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών» και τη μεγάλη συμβολή της στην ενεργειακή μετάβαση των κρατών της Βαλκανικής.
Η πρώτη μέρα του συνεδρίου ολοκληρώθηκε με την παράθεση επίσημου δείπνου, στο οποίο επίσημος ομιλητής ήταν ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου κ. Δημήτρης Καιρίδης.
