Στο νέο τοπίο της αγοράς ηλεκτρισμού ο ρόλος των ΑΠΕ είναι απόλυτα κρίσιμος, ενώ η πράσινη ενέργεια θα μεταμορφώσει το σύστημα δίχως εκπομπές ρύπων, όπως εκτιμά ο πρόεδρος του ΔΑΠΕΕΠ, Γιάννης Γιαρέντης.
Χαρακτηριστικό είναι ότι στη χώρα μας ο ΔΑΠΕΕΠ εκπροσωπεί σχεδόν 15.000 παραγωγούς στην αγορά και ταυτόχρονα λειτουργεί τις κρίσιμες υπηρεσίες όπως ο ΕΛΑΠΕ. Η απανθρακοποίηση είναι στο επίκεντρο της πολιτικής της Ελλάδας και της Ευρώπης και ο νέος στόχος που τέθηκε μεταφράζεται σε 14 γιγαβάτ νέων ΑΠΕ ως το 2030, όπως τόνισε ο κ. Γιαρέντης στο All Things Energy Forum .
Με βάση τις αιτήσεις στη ΡΑΕ, το επενδυτικό ενδιαφέρον είναι έντονο και ξεπερνούν το στόχο, όμως βασική προϋπόθεση για αύξηση των ΑΠΕ είναι η επενδυτική ασφάλεια. Ο ρόλος του ΔΑΠΕΕΠ είναι κρίσιμος εδώ διότι διαφυλάττει την ευρωστία του ΕΛΑΠΕ.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του λειτουργού, στο παρελθόν ο ΕΛΑΠΕ αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα που δημιούργησαν έλλειμμα και καθυστερήσεις πληρωμών μέχρι εννέα μήνες. Αν και το έλλειμμα αντιμετωπίστηκε, η αύξηση νέων ΑΠΕ μαζί με την πανδημία έφεραν το πρόβλημα ξανά στο προσκήνιο. Εν συνεχεία, η κυβέρνηση πήρε σοβαρά μέτρα που έκαναν τον ΕΛΑΠΕ πλεονασματικό.
Πάντως, η εκτίμηση του ΔΑΠΕΕΠ είναι ότι το θέμα είναι δομικό και οφείλεται στο ότι οι εκροές αυξάνονται παράλληλα με τα πράσινα μεγαβάτ στο σύστημα. Το θετικό είναι ότι σταδιακά, καθώς η τιμή υποχωρεί στους διαγωνισμούς, δημιουργείται ένα νέο περιβάλλον όπου οι μελλοντικές ΑΠΕ θα επιδοτούν τον ΕΛΑΠΕ. "Είχαμε τιμές το Μάιο κοντά στα 30 ευρώ ενώ η τιμή στο σύστημα ήταν 60 ευρώ, άρα τα νέα έργα θα συμβάλλουν ιδιαίτερα στη μείωση του κόστους ηλεκτρισμού", σχολίασε ο κ. Γιαρέντης.
Παράλληλα, υπάρχει το νέο σύστημα εμπορίας ρύπων (ETS) όπου οι τιμές βρίσκονται στα 55 ευρώ και οι προβλέψεις μιλούν για σχεδόν 90 στα τέλη του έτους. Μαζί με την απόφαση για 78% των εσόδων αυτών να συμβάλουν στον ΕΛΑΠΕ, επιτρέπει στον ΔΑΠΕΕΠ να αισιοδοξεί.
Πάντως, ο κ. Γιαρέντης παρατήρησε ότι τα νέα δεδομένα για τον ΕΛΑΠΕ πρέπει να επιθεωρούνται στα πλαίσια μιας μελέτης που θα απαντήσει στο βασικό πρόβλημα.
Από εκεί και πέρα, τονίστηκε ότι καθώς η αγορά μεταμορφώνεται και μέσω του target model, θα δημιουργηθούν οι συνθήκες για δίκαιη συμμετοχή των ΑΠΕ. Μέχρι στιγμής, υπήρχαν προβλήματα με μικρή ρευστότητα στην ενδοημερήσια αγορά που δεν παρέχει τη δυνατότητα διόρθωσης των θέσεων, δηλαδή υπάρχει μη ανταγωνιστική λειτουργία στην αγορά αυτή. Το δεύτερο πρόβλημα είναι το κόστος εξισορρόπησης που πρέπει να ρυθμιστεί καθώς δημιουργεί πρόσθετο βάρος για τον ΕΛΑΠΕ. Ακόμη ένα θέμα είναι ο σχεδιασμός του συστήματος εγγυήσεων όπου παρόλο που ο ΔΑΠΕΕΠ είναι δημόσια εταιρεία, επιβαρύνεται με τις εγγυήσεις. Ο κ. Γιαρέντης υπογράμμισε ότι δεν υπάρχει λόγος για αυτό, ενώ ζητήθηκε ο ΔΑΠΕΕΠ να καταβάλει σχεδόν 30 εκατ. ευρώ και είναι ένα ποσό που αφαιρείται από τη ρευστότητα και πρέπει να καταλήξει στους παραγωγούς. Κατ' επέκταση, προκειμένου ο ΔΑΠΕΕΠ να καλύψει τις προσδοκίες χρειάζεται να μεταμορφωθεί σε μια σύγχρονη εταιρεία με περισσότερη ελευθερία και ευελιξία χωρίς τα βάρη μιας δημόσιας επιχείρησης.
