Άνευ προηγουμένου είναι το κύμα των επενδύσεων που προκαλούν στην οικονομία μεγάλοι ελληνικοί όμιλοι για την ενεργειακή μετάβαση της χώρας προς την κλιματική ουδετερότητα.
Επενδύσεις σε έργα ΑΠΕ είτε στη στεριά είτε στη θάλασσα, μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο το φυσικό αέριο προς αντικατάσταση των λιγνιτικών σταθμών, συστήματα αποθήκευσης ενέργειας και υποδομές για την παραγωγή και μεταφορά υδρογόνου αλλά και δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρισμού είναι οι κύριες κατηγορίες των projects που σχεδιάζονται και αναπτύσσονται για την επόμενη δεκαετία.
Οι εγχώριοι όμιλοι και κυρίως το πλούσιο αιολικό και ηλιακό δυναμικό της χώρας προσελκύει και ξένες μεγάλες ενεργειακές εταιρίες για επενδύσεις. Μέχρι στιγμής το μοντέλο εισόδου και δραστηριοποίησης είναι η σύσταση κοινοπραξιών για την ανάπτυξη κοινών σχεδίων.
Τα πλάνα της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή
Η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, μέλος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ είναι ο πρώτος μεγάλος όμιλος που πριν από μία εικοσαετία έχτιζε στην «πράσινη» ενέργεια.
Διαθέτει ήδη έργα ΑΠΕ συνολικής ισχύος 2 GW σε λειτουργία ή υπό κατασκευή (εντός κι εκτός συνόρων). και ο άμεσος στόχος είναι τα 3 GW έως το 2025.
Η εισηγμένης ξεκίνησε τη χρονιά τρέχοντας ένας μπαράζ επενδύσεων 1,3 δις. ευρώ σε ΑΠΕ, αποθήκευση και περιβάλλον, ενώ σταδιακά θα θέσει σε λειτουργία αιολικά 400 MW.
Πέραν αυτών όμως, η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή αναμένεται να ξεκινήσει τις εργασίες κατασκευής σημαντικών και εμβληματικών έργων στην «καθαρή» ενέργεια και τη διαχείριση απορριμμάτων.
Με βάση την ετήσια έκθεση των οικονομικών αποτελεσμάτων που δημοσίευσε και τον σχεδιασμό της διοίκησης η εισηγμένη ξεκινά:
1. Τις εργασίες για την ολοκλήρωση της μονάδας με ΣΔΙΤ που αφορά στη διαχείριση των απορριμμάτων της Πελοποννήσου. Πρόκειται για επένδυση της τάξης των 123 εκ. ευρώ και θα τεθεί σε εμπορική λειτουργία εντός του έτους
2. Την κατασκευή του συμπλέγματος των αιολικών πάρκων συνολικής ισχύος 330 MW στον Καφηρέα της Εύβοιας. Το project είναι ύψους 569 εκ. ευρώ και όταν ολοκληρωθεί το 2022 θα πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα, ίσως και το μεγαλύτερο σε ισχύ παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας, αιολικό πάρκο στη χώρα,
3. Σε εμπορική λειτουργία εντός του 2021 αναμένεται να μπει το αιολικό ισχύος 30 MW στην Ταράτσα Βοιωτίας.
4. Για την ίδια χρονιά αναμένεται να συμβεί το ίδιο και για το αιολικό των 67 MW στην Ευρυτανία.
Το συνολικό ύψος των προαναφερόμενων έργων ανέρχεται στα 804 εκ. ευρώ, εκ των οποίων τα 674 εκ. ευρώ έχουν εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, ενώ η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή συμμετέχει με ίδια κεφάλαια της τάξης των 157 εκ. ευρώ.
Το αντλησιοταμιευτικό και η μονάδα φυσικού αερίου
Η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ μόλις την περασμένη Παρασκευή ανακοίνωσε την κοινή επένδυση με τη Motor Oil για την κατασκευή του σύγχρονου σταθμού ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο το φυσικό αέριο στην Κομοτηνή.
Η ισχύς του ανέρχεται στα 877 MW και το ύψος της επένδυσης στα 375 εκ. ευρώ.
Επιπλέον, η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή έχει λάβει την επενδυτική απόφαση για την εκκίνηση του εμβληματικού έργου της αντλησιοταμίευσης στην Αμφιλοχία. Το project είναι ύψους 500 εκ. ευρώ και η διοίκηση της αναμένεται να ξεκινήσει τις εργασίες όταν θα ολοκληρωθεί το θεσμικό πλαίσιο που ετοιμάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τα έργα αποθήκευσης ενέργειας.
Η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή επίσης αναμένει και τις εξελίξεις γύρω από την υπόθεση της αξιοποίησης των off shore πλωτών αιολικών προκειμένου με τη συμμετοχή της στην κοινοπραξία Ocean Winds (πορτογαλική EDPR και γαλλική Engie) να εκκινήσουν τις ερευνητικές εργασίες. Για την ακρίβεια περιμένουν τις κυβερνητικές αποφάσεις αναφορικά με το πλαίσιο δραστηριοποίησης των επενδυτών.
Σκοπός των τριών εταιριών είναι η ανάπτυξη πλωτών αιολικών ισχύος 1,5 GW στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο.
Επενδύσεις άνω του 1 δισ. από τη Mytilineos
Με σκοπό τη δημιουργία ενός από τα πιο πλούσια ενεργειακά χαρτοφυλάκια, η Mytilineos τρέχει επενδύσεις για την ενεργειακή μετάβαση άνω του 1 δις. ευρώ.
Η εισηγμένη ήδη χτίζει τον πρώτο ιδιωτικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο το φυσικό αέριο μετά τα σχέδια της ΔΕΗ για το κλείσιμο των λιγνιτικών της μονάδων.
Η Mytilineos βρίσκεται στην τελική φάση της κατασκευής του νέου σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ισχύος 826 MW στη Βοιωτία, ένα από τα πλέον σύγχρονα στην Ευρώπη εργοστάσια με θερμική απόδοση 63%.
Το ύψος της επένδυσης ανέρχεται στα 300 εκ. ευρώ και ο CCGT πρόκειται να έχει ολοκληρωθεί στο τέλος της χρονιάς μπαίνοντας σε δοκιμαστική λειτουργία το πρώτο τρίμηνο του 2022.
Το επόμενο μεγάλο επενδυτικό πλάνο της Mytilineos που πρόκειται να ξεκινήσει να υλοποιείται στο τρίτο τρίμηνο του έτους είναι η κατασκευή ηλιακών πάρκων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Στο πλαίσιο του στρατηγικού της σχεδιασμού για σημαντική διεύρυνση της παρουσίας της σε έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) στην Ελλάδα και παγκοσμίως, ανακοίνωσε τον Φεβρουάριο τη συμφωνία για απόκτηση χαρτοφυλακίου 20 υπό ανάπτυξη φωτοβολταϊκών πάρκων συνολικής ισχύος 1,48GW ιδιοκτησίας της EGNATIA GROUP.
Το σύνολο του χαρτοφυλακίου έχει υπαχθεί στην διαδικασία των Στρατηγικών Επενδύσεων (Fast Track), ενώ εκτιμάται ότι η κατασκευή τους θα έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2023.
Επιπλέον, η Mytilineos έχει αποκτήσει το σύνολο χαρτοφυλακίου 21 υπό ανάπτυξη έργων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας με χρήση συσσωρευτών, καθώς και 4 πρόσθετων υπό ανάπτυξη έργων παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας με χρήση συσσωρευτών, ενεργειακά επικουρούμενων από φωτοβολταϊκούς σταθμούς, επίσης από την EGNATIA GROUP.
Ο προϋπολογισμός των έργων υπολογίζεται κοντά στα 900 εκ. ευρώ.
Η εισηγμένη επίσης σύντομα αναμένεται να ανακοινώσει και το όνομα ευρωπαϊκού ομίλου, με τον οποίο σχεδιάζουν να εισέλθουν στα off shore αιολικά πάρκα των ελληνικών θαλασσών. \
Το «πρασίνισμα» της ΔΕΗ
Ηγετικό ρόλο στην ενεργειακή μετάβαση της χώρας φιλοδοξεί να κατακτήσει και η ΔΕΗ.
Το επενδυτικό της πλάνο για την προσεχή τριετία προβλέπει έργα 3,4 δις. ευρώ για έργα ΑΠΕ αλλά και για την αναβάθμιση και την ψηφιοποίηση του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας.
Στους στόχους της εταιρίας είναι έως το 2024 να έχει θέσει σε λειτουργία συστήματα ΑΠΕ συνολικής ισχύος 1,5 GW. Ήδη έχει ξεκινήσει την κατασκευή του μεγάλου φωτοβολταϊκού 230 MW στην Πτολεμαϊδα και σύντομα αναμένεται και του πρώτου των 50 MW στη Μεγαλόπολη.
Στο οπλοστάσιο της ΔΕΗ είναι και η συνεργασία με τον γερμανικό όμιλο RWE. Οι δύο εταιρίες με κοινό σχήμα αναμένεται να τρέξουν επενδύσεις 1 δις. ευρώ για ΑΠΕ συνολικής ισχύος 2 GW.
Η διοίκηση της δημόσιας εταιρίας προχωρά επίσης και στην μετατροπή έως το 2025 της Πτολεμαϊδας 5 από λιγνιτική σε μονάδα φυσικού αερίου συνολικής ισχύος 1 GW. Το κόστος ανέρχεται στα 250 εκ. ευρώ.
Το στοίχημα των ΕΛΠΕ
Ένα μεγάλο στοίχημα έχει θέσει ο πετρελαϊκός όμιλος των Ελληνικών Πετρελαίων προκειμένου να μείνει ζωντανός στην επόμενη δεκαετία και εικοσαετία της «πράσινης» και βιώσιμης ανάπτυξης.
Αυτό αφορά στη μείωση των εκπομπών αέριων ρύπων κατά 30% έως το 2030. Το στρατηγικό σχέδιο του ενεργειακού μετασχηματισμού φέρει την ονομασία “Vision 2025» και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων επενδύσεις ύψους 2 δις. ευρώ σε έργα ΑΠΕ συνολικής ισχύος 2 GW έως το 2030.
Τα ΕΛ.ΠΕ εξετάζουν επίσης τη δραστηριοποίηση τους στα off shore αιολικά, την αποθήκευση ενέργειας αλλά και το υδρογόνο.
Ο όμιλος ήδη κατασκευάζει το μεγάλο φωτοβολταϊκό των 204 MW στην Κοζάνη.
Παράλληλα, η Elpedison, όπου μετέχουν τα ΕΛ.ΠΕ βρίσκονται λίγο πριν τη λήψη της επενδυτικής απόφασης για την κατασκευή της νέας μονάδας ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο το φυσικό αέριο στη Θεσσαλονίκη. Η ισχύς της είναι στα 826 MW και το ύψος της επένδυσης πλησιάζει τα 400 εκ. ευρώ.
Η κοινοπραξία Ελλάκτωρ – EDPR
Στις ΑΠΕ μπαίνει ακόμη πιο δυναμικά και η Ελλάκτωρ.
Ο κατασκευαστικός όμιλος έχει ανακοινώσει από πέρυσι τη συνεργασία με τον πορτογαλικό γίγαντα στις ΑΠΕ EDPR την ανάπτυξη έργων 900 MW συνολικού ύψους 1 δις. ευρώ.
Οι δύο εταιρίες ήδη αδειοδοτούν μέρος του συνολικού project στην Εύβοια. Πρόκειται για οκτώ αιολικά πάρκα ισχύος 470,4 MW με το ύψος της επένδυσης να ανέρχεται στα 489 εκ. ευρώ.
Οι συμμαχίες Κοπελούζου στο FSRU Αλεξανδρούπολης
Στα εμβληματικά έργα της ενεργειακής μετάβασης είναι και ο πλωτός σταθμός αποθήκευσης LNG και επαναεριοποίησης ανοικτά της Αλεξανδρούπολης.
Το έργο αγγίζει τα 400 εκ. ευρώ και είναι ενταγμένο στα έργα κοινού ενδιαφέροντος της Ε.Ε. Η εταιρία Gastrade στην οποία συμμετέχουν μετοχικά οι Gaslog, ΔΕΣΦΑ, ΔΕΠΑ, Bulgartransgaz και ενδεχομένως και κρατική εταιρία της Βόρειας Μακεδονίας, βρίσκεται κοντά στη λήψη της επενδυτικής απόφασης για την εκκίνηση του έργου. Αποσκοπεί στη μεταφορά φυσικού αερίου στο εθνικό σύστημα φυσικού αερίου αλλά και σε βαλκανικά κράτη.
Ο όμιλος Κοπελούζου επίσης τρέχει και το επενδυτικό σχέδιο της κατασκευής μονάδας ηλεκτροπαραγωγής φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη ισχύος 662 MW και προϋπολογισμού 300 εκ ευρώ.
Επιπλέον, στον τομέα των ΑΠΕ σχεδιάζει την είσοδο του στα off shore αιολικά διαθέτοντας άδεια παραγωγής.
Η είσοδος της Lightsource BP
Στην ελληνική αγορά μπήκε λίαν προσφάτως και η εταιρία Lightsource BP. Πρόκειται για την εταιρία όχημα του πολυεθνικού πετρελαϊκού ομίλου που επενδύει στις ΑΠΕ
Η εταιρία κατοχύρωσε 140MW στην πρόσφατη Κοινή Ανταγωνιστική Διαδικασία δηλαδή 40% της συνολικής δημοπρατημένης ισχύος, «κλειδώνοντας» σε μία μέση τιμή των 38.5 ευρώ ανά MW. Τα συγκεκριμένα έργα αποτελούν ένα μέρος από τα 640ΜW έργων που θα εξαγοράσει η Lightsource bp από την Kiefer TEK, κάτι που την καθιστά έναν από τους μεγαλύτερους διαχειριστές και επενδυτές ηλιακής ενέργειας στη χώρα.
Η Lightsource BP ξεκινά με επενδύσεις 160 εκ. ευρώ και στοχεύει σε 500 εκ. ευρώ.
Το «πράσινο» άνοιγμα της Motor Oil
Ο όμιλος της Motor Oil σε διάστημα 18 μηνών έχει καταφέρει να φτιάξει ένα pipeline έργων για την παραγωγή καθαρής ενέργειας συνολικής ισχύος 1 GW.
Τελευταίο επίτευγμα του είναι η απόκτηση χαρτοφυλακίου έναντι 132,5 εκ. ευρώ 11 εν λειτουργία αιολικών πάρκων συνολικής δυναμικότητας 220 MW και ενός επιπλέον υπό κατασκευή αιολικού πάρκου δυναμικότητας 20 MW. Τα εν λόγω αιολικά πάρκα, τα περισσότερα εκ των οποίων βρίσκονται στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα (Στερεά Ελλάδα, Μακεδονία, Κεφαλλονιά) αποτελούν περιουσιακό στοιχείο έξι υπό εξαγορά εταιρειών. Οι τελευταίες διαθέτουν, εκτός από τα δώδεκα αιολικά πάρκα, χαρτοφυλάκιο αδειών προς ανάπτυξη συνολικής ισχύος 650 MW.
Είχαν προηγηθεί από εταιρίες του ομίλου της Motor Oil κατά το διάστημα Οκτωβρίου 2019 – Οκτωβρίου 2020 εξαγορές χαρτοφυλακίων και συμμετοχές σε εταιρίες με ΑΠΕ συνολικής ισχύος 124 MW.
Τα πλάνα του πετρελαϊκού ομίλου για την ενεργειακή μετάβαση δεν σταματούν εδώ. Περιλαμβάνουν και σχέδια για υδρογόνο και αποθήκευση ενέργειας.
Οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις των νησιών
Στα μεγάλα έργα των εταιριών είναι και αυτά του ΑΔΜΗΕ για τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα.
Το επενδυτικό πλάνο του Διαχειριστή ανέρχεται στα 5 δις. ευρώ και αφορά στην ανάπτυξη υποβρύχιων καλωδίων για τις διασυνδέσεις των νησιών του Αιγαίου (Κρήτη, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, Νησιά Βορείου Αιγαίου) με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας.
Οι διασυνδέσεις θα δημιουργήσουν ζωτικό χώρο για την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ στα νησιά.
Το project White Dragon
Δέκα εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα ανακοίνωσαν επίσης το σχέδιο τους για την είσοδο του υδρογόνου στο ενεργειακό σύστημα. Η ΔΕΠΑ Εμπορίας ως συντονιστής του έργου, σε συνεργασία με την Advent Technologies, την Damco Energy (Όμιλος Κοπελούζου), τη ΔΕΗ, τον ΔΕΣΦΑ, τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, την Motor Oil, την Σωληνουργεία Κορίνθου, τον TAP και την ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ υπέβαλαν, προς την Ελληνική Κυβέρνηση και την Ε.Ε., την επενδυτική πρότασή τους, συνολικού ύψους άνω των 8 δισ. Ευρώ, για την ανάπτυξη ενός καινοτόμου, ολοκληρωμένου έργου πράσινου υδρογόνου στην Ελληνική επικράτεια, που καλύπτει ολόκληρη την αλυσίδα αξίας του υδρογόνου.
Χρ. Κολώνας / Το Βήμα