Τις θέσεις της ΕΒΙΚΕΝ αναφορικά με τη δημόσια διαβούλευση της ΡΑΕ με θέμα την εξέταση των αναγκαίων νομοθετικών και κανονιστικών ρυθμίσεων προκειμένου για την εναρμόνιση του εθνικού πλαισίου προς την Οδηγία 2019/944, σε ό,τι ειδικότερα αφορά την ενδυνάμωση των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας και την προώθηση του υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των Προμηθευτών περιγράφει επιστολή που εστάλει στον Πρόεδρο της ΡΑΕ. Αναλυτικά:
Κύριε Πρόεδρε,
Με τις από 21 Μαΐου και 14 Ιουλίου επιστολές μας, έγκαιρα ζητήσαμε την αποφασιστική παρέμβαση της Αρχής σας στην αγορά προμήθειας, η λειτουργία της οποίας, ελλείψει συνθηκών στοιχειώδους ανταγωνισμού, με κύρια ευθύνη των καθετοποιημένων προμηθευτών, κυρίως των ιδιωτών, χαρακτηρίζεται από εναρμονισμένες πρακτικές που κατατείνουν στην παγίωση της μεταφοράς στα τιμολόγια του 100% του ρίσκου των τιμών της αγοράς επόμενης ημέρας και των χρεώσεων της αγοράς εξισορρόπησης στους πελάτες τους.
Το κύριο επιχείρημα των ιδιωτών καθετοποιημένων προμηθευτών, ότι η προμήθεια αποτελεί εντελώς ξέχωρη δραστηριότητα από εκείνη της παραγωγής χωρίς τη δυνατότητα να αντισταθμιστεί ο κίνδυνος από την μεταβολή των τιμών στη χονδρεμπορική αγορά, προφανώς δεν ευσταθεί.
Οι καθετοποιημένοι προμηθευτές διαθέτουν μια ετήσια παραγωγή που υπερβαίνει τις ποσότητες ενέργειας που προμηθεύουν στην λιανική, με διασφαλισμένη πλέον τη λειτουργία τους και επιπλέον σημαντικά έσοδα από τη συμμετοχή τους στην αγορά εξισορρόπησης.
Μετά την αλλαγή πολιτικής στα τιμολόγια των καθετοποιημένων προμηθευτών, που σημειώθηκε μετά το πρώτο τρίμηνο, τους 2 τελευταίους μήνες ακολούθησε εκτόξευση των τιμών στην αγορά επόμενης ημέρας έως και 185 Ευρώ/Μwh, επιβάρυνση, η οποία έχει μετακυλιστεί, στο σύνολό της, στους καταναλωτές της ΜΤ και ΥΤ.
Είναι προφανές ότι εάν η κατάσταση αυτή συνεχιστεί ανακύπτει αυτομάτως θέμα αδόκητων κερδών των παραγωγών. Στο πλαίσιο αυτό για την εξαγωγή συμπερασμάτων αναφορικά με την τακτική προσφορών που ακολουθούν οι βασικοί παίκτες στην αγορά, θεωρούμε ότι η Αρχή σας θα πρέπει να διερευνήσει από ποιες τεχνολογίες ηλεκτροπαραγωγής καθορίστηκαν οι τιμές στην αγορά επόμενης ημέρας (λιγνίτης, φ.α, Υ/Η και εισαγωγές).
Για τους ανωτέρω λόγους θεωρούμε ότι η παρούσα διαβούλευση δεν περιορίζεται μόνο στα τιμολόγια ΧΤ, αλλά επεκτείνεται και στα τιμολόγια ΜΤ και ΥΤ, για τα οποία πλέον η προβλεπόμενη από τον Κώδικα διαπραγμάτευση μεταξύ των μερών βάσει της καμπύλης φορτίου του πελάτη, έχει καταστεί μια απλή προσχηματική διαδικασία, λόγω της άρνησης των καθετοποιημένων προμηθευτών να συμπεριλαμβάνουν στις προσφορές τους εναλλακτικούς δείκτες, πέραν αυτού του κόστους της αγοράς.
Επιπρόσθετα επισημαίνουμε ότι η ανταγωνιστικότητα των μη καθετοποιημένων προμηθευτών, εξαρτάται απόλυτα από τις τιμές στην χονδρεμπορική αγορά καθώς δεν υπάρχει ρευστότητα στην προθεσμιακή αγορά σε προϊόντα αντιστάθμισης του κινδύνου του συνολικού κόστους της αγοράς. Υπό τις υφιστάμενες συνθήκες αγοράς, οι καθετοποιημένοι προμηθευτές δεν επιδιώκουν να αυξήσουν το μερίδιο τους στη λιανική, αλλά να κατοχυρώσουν τα κέρδη τους από την χονδρεμπορική αγορά και να παραμείνουν στη λιανική με το όποιο μειωμένο μερίδιο, με μηδενικό ρίσκο, καθώς οι τιμές που διαμορφώνονται υπερκαλύπτουν το μεταβλητό κόστος των μονάδων CCGT.
Τα ανωτέρω προσιδιάζουν σε μια ουδόλως ανταγωνιστική αγορά προμήθειας με χαρακτηριστικά
ολιγοπωλίου. Επίσης έχουμε επανειλημμένα επισημάνει ότι η έλλειψη προθεσμιακής αγοράς ενεργειακών προϊόντων με φυσική παράδοση, επιτείνει το έλλειμμα ανταγωνισμού στην αγορά προμήθειας. Θεωρούμε επομένως επιβεβλημένο οι προσφορές των καθετοποιημένων προμηθευτών προς τους πελάτες τους στην ΜΤ και ΥΤ, εφόσον αυτό τους ζητηθεί, να συμπεριλαμβάνουν εναλλακτικά ρήτρα αναπροσαρμογής με δείκτη αναφοράς αφενός την τιμή ΤΤF, καλύπτοντας το ρίσκο της τιμής του φ.α, καυσίμου των κυρίαρχων μονάδων παραγωγής, που κατά κανόνα θα καθορίζουν την ΟΤΣ και αφετέρου την τιμή ΕUA, καλύπτοντας το ρίσκο της τιμής των CO2.
Επίσης συμφωνούμε με την πρόταση σας όταν επιλεγεί τιμολόγιο με σταθερή τιμή σε συσχέτιση με την ΟΤΣ, να τίθεται όριο μεταβολής της ρήτρας αναπροσαρμογής κατά μέγιστο +/-30%. Θα θέλαμε επίσης να επισημάνουμε στην Αρχή σας ότι στις προσφορές όλων των προμηθευτών δεν υπάρχουν εκπτώσεις για μετατόπιση φορτίου εκτός της ζώνης αιχμής (18.00-23.00) ή γενικότερα αμοιβής παροχής υπηρεσιών ζήτησης φορτίου στην αγορά επόμενης ημέρας είτε στην ενδοημερήσια αγορά, γεγονός το οποίο ενισχύει τη διαπίστωση μας για την έλλειψη ενδιαφέροντος για την ανάπτυξη ανταγωνισμού στην αγορά, λόγω αντικρουόμενων συμφερόντων.
