Συνέντευξη του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργεια, στην εφημερίδα «Τα Νέα Σαββατοκύριακο» και τον δημοσιογράφο Χρήστο Κολώνα
Κύριε υπουργέ, σύντομα πρόκειται να ανακοινώσετε νέο γύρο επιδοτήσεων για τους λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου για τα νοικοκυριά. Με βάση την πορεία των τιμών στις αγορές, θα είναι στα ίδια επίπεδα με εκείνα του Ιανουαρίου;
Από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε αυτή η πρωτόγνωρη διεθνής ενεργειακή κρίση, η κυβέρνηση έδειξε άμεσα αντανακλαστικά με τη λήψη μέτρων για τη στήριξη της κοινωνίας. Είμαστε η μοναδική χώρα που παρακολουθούμε σε μηνιαία βάση τη διακύμανση των τιμών στις διεθνείς αγορές και προσαρμόζουμε τα μέτρα προστασίας. Όπως έχουμε δεσμευθεί, θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις για όσο χρειαστεί. Μάλιστα, με τις παρεμβάσεις που θα ανακοινώσουμε τις επόμενες ημέρες για τον Φεβρουάριο, το συνολικό πακέτο στήριξης από τον περασμένο Σεπτέμβριο θα υπερβεί τα 2 δισ. ευρώ. Διαμορφώνουμε το ύψος των επιδοτήσεων στην ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο ανάλογα με την πορεία των τιμών στις διεθνείς αγορές. Τον Ιανουάριο σημειώθηκε μια μικρή αποκλιμάκωση, ωστόσο παρατηρούμε ακόμα έντονη μεταβλητότητα λόγω της ανησυχίας που προκαλεί το ενδεχόμενο θερμού επεισοδίου στην Ουκρανία, η οποία θα διαταράξει την απρόσκοπτη ροή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.
Είχατε αναγγείλει τη χορήγηση ενίσχυσης στους λογαριασμούς ρεύματος των επιχειρήσεων σύμφωνα με κριτήρια. Αυτά θα ισχύσουν από τον Φεβρουάριο και ποια θα είναι τα κριτήρια;
Με την οριζόντια επιδότηση σε όλα τα μη οικιακά τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας τον Ιανουάριο, η οποία θα συνεχιστεί και τον Φεβρουάριο, καλύπτουμε σε ποσοστό 50% το αυξημένο κόστος για όλες τις επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους και επιπέδου τάσης. Παράλληλα, έχουμε αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες για τη μείωση του ενεργειακού κόστους σε σταθερή βάση. Όπως το πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης επιχειρήσεων, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με 450 εκατ. ευρώ. Συνολικά θα κινητοποιηθούν κεφάλαια πάνω από 950 εκατ. ευρώ για την ενεργειακή αναβάθμιση χιλιάδων επιχειρήσεων, με έμφαση στις μικρομεσαίες. Το νέο πρόγραμμα θα περιλαμβάνει ξεχωριστό προϋπολογισμό ύψους 100 εκατ. ευρώ για την εξοικονόμηση ενέργειας στον τουριστικό κλάδο. Η δράση θα προβλέπει και την επιδότηση για την αντικατάσταση παλιών ενεργοβόρων συσκευών.
Εξαγγείλατε επίσης πρόγραμμα επιχορήγησης αντικατάστασης ενεργοβόρων οικιακών συσκευών. Ποιο θα είναι το ύψος της δράσης και ποιους θα αφορά;
Με το νέο πρόγραμμα θέλουμε να βοηθήσουμε τα νοικοκυριά να περιορίσουν το ενεργειακό τους κόστος, το οποίο λόγω της πρωτοφανούς κρίσης έχει αυξηθεί αισθητά τους τελευταίους έξι μήνες. Σκοπεύουμε να χρηματοδοτήσουμε την πρωτοβουλία αυτή με 100 εκατ. ευρώ, προκειμένου να δώσουμε τη δυνατότητα σε 200.000 νοικοκυριά να αντικαταστήσουν έως και 3 ηλεκτρικές συσκευές, κλιματιστικά και ψυγεία. Υπολογίζουμε ότι το ετήσιο όφελος για τους δικαιούχους θα ανέλθει σε πάνω από 27 εκατ. ευρώ. Η διαδικασία θα ολοκληρώνεται εύκολα και γρήγορα με τη χρήση ψηφιακής πλατφόρμας, στην οποία οι ενδιαφερόμενοι πολίτες θα υποβάλουν τις αιτήσεις τους και θα ενημερώνονται για τις αγορές και την επιδότηση που δικαιούνται. Για την αξιολόγηση των αιτήσεων θα ισχύσουν εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια. Το πρόγραμμα θα έχει και σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη, καθώς εκτιμάται ότι θα επιφέρει μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα έως και 126.000 τόνους ετησίως.
Σε τι στάδιο βρίσκονται οι ενεργειακές συμφωνίες για το φυσικό αέριο και την ηλεκτρική διασύνδεση με την Αίγυπτο; Ποιες άλλες κινήσεις δρομολογείτε για την εξέλιξη της χώρας ως ενεργειακό hub της περιοχής της ΝΑ Μεσογείου;
Η ηλεκτρική διασύνδεση με την Αίγυπτο θα μας επιτρέψει να μεταφέρουμε μεγάλες ποσότητες πράσινης ενέργειας στη χώρα μας και κατ’ επέκταση σε ολόκληρη την Ευρώπη. Την περασμένη Τετάρτη είχα τηλεδιάσκεψη με τον ομόλογό μου, τον Υπουργό Ηλεκτρισμού και ΑΠΕ της Αιγύπτου, MohamedShaker, στην οποία συμφωνήσαμε να προχωρήσουμε στη σύσταση ομάδας παρακολούθησης του έργου με στελέχη των δύο υπουργείων. Παράλληλα, προωθούμε την επέκταση της διμερούς συνεργασίας στην εμπορία LNG, την έρευνα και παραγωγή φυσικού αερίου και την προοπτική κατασκευής υποθαλάσσιου αγωγού για τη διασύνδεση των συστημάτων των δύο χωρών. Στρατηγικής σημασίας είναι και το έργο EuroAsiaInterconnector για την ηλεκτρική διασύνδεση με την Κύπρο και το Ισραήλ. Πρόκειται για έργο που θα βγάλει την Κύπρο από την ενεργειακή απομόνωση και θα αναβαθμίσει την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας μας. Αναγνωρίζοντας τη σημασία του έργου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν από λίγες ημέρες ενέκρινε χρηματοδότηση ύψους 657 εκατ. ευρώ. Τις διεθνείς πρωτοβουλίες μας συμπληρώνουν οι μεγάλες επενδύσεις σε υποδομές φυσικού αερίου. Όπως ο διασυνδετήριος αγωγός IGB Ελλάδας – Βουλγαρίας που θα τεθεί σε λειτουργία το καλοκαίρι, ο πλωτός τερματικός σταθμός LNG στην Αλεξανδρούπολη και ο αγωγός που θα συνδέσει το εθνικό σύστημα φυσικού αερίου με τη Βόρεια Μακεδονία.
Πότε αναμένονται οι επόμενες θεσμικές παρεμβάσεις σας για την ταχύτερη διείσδυση των ΑΠΕ;
Η αύξηση της συμμετοχής των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της πολιτικής μας για την πράσινη μετάβαση. Θέλουμε έως το 2030 να διπλασιάσουμε την εγκατεστημένη ισχύ των μονάδων ΑΠΕ, από 10 GW σε 20 GW, προκειμένου το 70% της τελικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας να καλύπτεται από ανανεώσιμες πηγές. Το επόμενο διάστημα θα καταθέσουμε δύο σημαντικά σχέδια νόμου για την περαιτέρω απλοποίηση της αδειοδοτικής διαδικασίας έργων ΑΠΕ, την ανάπτυξη έργων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας και την εκπόνηση – για πρώτη φορά – ενός ολοκληρωμένου θεσμικού πλαισίου για την αξιοποίηση του πλούσιου αιολικού δυναμικού της χώρας. Για τη μείωση του κόστους ενέργειας των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων μακροπρόθεσμα, προωθούμε την αυτοπαραγωγή με ενεργειακό συμψηφισμό. Για τον σκοπό αυτόν το επόμενο διάστημα ο ΔΕΔΔΗΕ θα υλοποιήσει μελέτη για να βρεθεί και να δεσμευθεί χώρος στο δίκτυο διανομής. Ο χώρος θα επιμεριστεί σε τέσσερις κατηγορίες: ανεξάρτητους παραγωγούς, μεταποίηση και βιομηχανία, νοικοκυριά και αγρότες. Εκείνοι που επιθυμούν να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά για ενεργειακό συμψηφισμό θα μπορούν να το κάνουν εύκολα και γρήγορα μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας που θα δημιουργήσει ο ΔΕΔΔΗΕ.