Μέτρο που έχει προκαλέσει την αντίδραση του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών που κάνει λόγο τόσο για πρακτικά ζητήματα που εγείρονται όσο και για αύξηση του κόστους που μπορεί να φτάσει και στο 6% της συνολικής επένδυσης για μικρά φωτοβολταϊκά συστήματα.
Η διάταξη που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο «Οροι δόμησης, κατασκευής, επιτρεπόμενες χρήσεις γης για κέντρα δεδομένων, χωροταξικές και πολεοδομικές ρυθμίσεις, αξιοποίηση πόρων Πράσινου Ταμείου και λοιπές περιβαλλοντικές διατάξεις» προβλέπει την υποχρεωτική δεντροφύτευση με στόχο να περιοριστεί η περιβαλλοντική επιβάρυνση και η οπτική όχληση από την εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών συστημάτων.
Συγκεκριμένα οι κάτοχοι φωτοβολταϊκών σταθμών θα πρέπει υποχρεωτικά πριν την ηλέκτρισή τους να προχωρήσουν σε σε φύτευση και συντήρηση καθ’ όλη τη διάρκεια της λειτουργίας τους, φυτών συμβατών με τη φυτοκοινωνία της περιοχής, περιμετρικά της εγκατάστασης, ύψους μεγαλύτερου των εγκαταστάσεων του φωτοβολταϊκού σταθμού (φωτοβολταϊκά πλαίσια, αντιστροφείς), λαμβάνοντας υπόψη το εδαφικό υπόστρωμα και τη δυνατότητα άρδευσης. Η φύτευση δύναται να επιβληθεί και εντός των σταθμών επί των ορίων διακριτών υποπεριοχών του συνολικού έργου.
Όπως αναφέρει ο ΣΕΦ σε σχετική ανακοίνωσή του η φύτευση σε όλη την περίμετρο δεν είναι συχνά εφικτή. Περισσότερο νόημα έχει η φύτευση τμημάτων της εγκατάστασης, εφόσον φυσικά υπάρχει επαρκής και κατάλληλος χώρος, κάτι που δεν είναι ο κανόνας αλλά η εξαίρεση.
Η βιωσιμότητα των φυτεύσεων (ακόμη και με γηγενή είδη) δεν είναι πάντα δεδομένη. Η εμπειρία της Ισπανίας, τονίζει, η οποία προσπάθησε να εφαρμόσει αντίστοιχα μέτρα, ήδη από το 2010, είναι χαρακτηριστική. Έρευνες έδειξαν ότι η βιωσιμότητα γηγενών μεσογειακών ειδών σε περιφράξεις φωτοβολταϊκών στην Ισπανία κυμαίνεται από 10%-90% ανάλογα με το είδος και τις συνθήκες της περιοχής.
Για λόγους ασφαλείας, τυχόν φυτεύσεις δεν θα πρέπει να εμποδίζουν τις δέσμες του συστήματος συναγερμού του σταθμού, ενώ θα πρέπει να διασφαλίζεται επίσης ότι υπάρχει επαρκής χώρος για φύτευση, ώστε τα δένδρα να μη σκιάζουν τα φωτοβολταϊκά πλαίσια επηρεάζοντας αρνητικά την παραγωγή ενέργειας.
Η ρύθμιση κάνει λόγο για φύτευση ύψους μεγαλύτερου των εγκαταστάσεων του φωτοβολταϊκού σταθμού. Αυτό σημαίνει τη φύτευση δένδρων ύψους μεγαλύτερου των τριών (3) μέτρων. Δένδρα αυτής της κατηγορίας όμως έχουν υψηλό κόστος κτήσης (οι τρέχουσες τιμές δένδρων Κατηγοριών Δ5-Δ8 κυμαίνονται από 45 € έως 170 € ανά δένδρο). Δεδομένου ότι οι σταθμοί βρίσκονται στις περισσότερες περιπτώσεις σε απομακρυσμένες περιοχές, απαιτούνται επιπλέον έξοδα για τη μεταφορά και φύτευση. Ανάλογα με το μέγεθος του σταθμού, το κόστος της δενδροφύτευσης μπορεί να επιβαρύνει το συνολικό επενδυτικό κόστος έως και 0,5% για σταθμούς πολύ μεγάλης κλίμακας (άνω των 50 MW) και έως 5% περίπου για μικρούς σταθμούς (ισχύος 500-1.000 kW).
Μεγάλο πρόβλημα αποτελεί επίσης το πότισμα των δένδρων αυτών. Ένα δένδρο αυτού του ύψους απαιτεί συχνό πότισμα κυρίως κατά την πρώτη διετία από τη μεταφύτευσή του. Η συντριπτική πλειονότητα των σταθμών δεν διαθέτει πρόσβαση σε νερό. Απαιτείται δηλαδή η μεταφορά του με υδροφόρες και μάλιστα με πολύ μεγάλη συχνότητα (ιδανικά ανά εβδομάδα). Αυτό επιβαρύνει το ετήσιο λειτουργικό κόστος ενός σταθμού μικρής κλίμακας κατά 8%-10% περίπου.
Τα παραπάνω επηρεάζουν το σταθμισμένο κόστος παραγωγής των σταθμών (αύξηση έως και 0,7% για πολύ μεγάλους σταθμούς, και έως 6% περίπου για μικρούς σταθμούς ισχύος 500-1.000 kW) και αυτό θεωρώντας ότι τα δένδρα θα επιβιώσουν στο σύνολό τους και δεν θα χρειαστεί επαναφύτευση, κάτι που δυστυχώς δεν επιβεβαιώνεται από πραγματικές εφαρμογές, επισημαίνει ο ΣΕΦ και εκτιμά ότι θα πρέπει να προβλεφθεί η φύτεση ως καλή πρακτική. Παράλληλα ζητά να αποσαφηνιστεί το είδος των κινήτρων που θα δοθούν, όπως αναφέρεται στη διάταξη χωρίς ωστόσο να γίνεται περαιτέρω αναφορά.