H Ελλάδα στο δρόμο για την ανάπτυξη πλωτών θαλάσσιων αιολικών πάρκων

Η τεχνολογία των πλωτών ανεμογεννητριών έχει πλέον εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό που είναι κατάλληλη για μεγάλη ανάπτυξη στις Ελληνικές θάλασσες. Αυτό είναι το βασικό μήνυμα της Ημερίδας που συν-διοργάνωσαν την Παρασκευή 12 Απριλίου 2019 στο Ξενοδοχείο Hilton η Πρεσβεία της Νορβηγίας στην Αθήνα και η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας ΕΛΕΤΑΕΝ.

Κατά την εναρκτήρια ομιλία του, ο Πρέσβης της Νορβηγίας στην Ελλάδα κ. Jorn Gjelstad, σχολίασε τις φιλόδοξες εθνικές πολιτικές που ορίζονται στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, σύμφωνα με το οποίο η Ελλάδα θα πρέπει να αυξήσει την κατανάλωση από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κατά 32% μέχρι το 2030 και διευκρίνισε ότι θα πρέπει να ενισχυθούν σημαντικά οι επενδύσεις σε υποδομές που θα επιτρέψουν την υλοποίησή και εφαρμογή αντίστοιχων λύσεων στην Ελλάδα. «Τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Νορβηγία, δύο χώρες με τεράστια ακτογραμμή, οι ωκεανοί κρατούν το κλειδί για την επίλυση πολλαπλών προκλήσεων. Τα πλωτά αιολικά πάρκα θα μπορούσαν όχι μόνο να μετατρέψουν την Ελλάδα σε κορυφαίο ενεργειακό παράγοντα αλλά και να αναζωογονήσουν σημαντικούς τομείς της οικονομίας, όπως τη ναυτιλία, τη ναυπηγική και τη βιομηχανία. Παράλληλα η υπεράκτια αιολική ενέργεια έχει χαμηλότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα από την χερσαία» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Gjelstad προσθέτοντας ότι τα πλωτά αιολικά πάρκα μπορούν να συμβάλλουν στο να γίνει η Ελλάδα ένας από τους κορυφαίους ενεργειακούς παίκτες παγκοσμίως».

Κεντρικός ομιλητής ήταν ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του ΥΠΕΝ κ. Μιχάλης Βερροιόπουλος. Ο κ. Βερροιόπουλος αναφέρθηκε στους στόχους που έχει υιοθετήσει ο νέος Εθνικός Σχεδιασμός για την Ενέργεια και το Κλίμα, που ειδικά για την διείσδυση των Α.Π.Ε. στο ενεργειακό μείγμα μεταφράζεται σε περίπου 6 GW εγκατεστημένης αιολικής ισχύος, ήτοι σε σχεδόν τριπλασιασμό της υφιστάμενης αιολικής ισχύος. Παράλληλα επεσήμανε ότι για να καταστεί δυνατή η επίτευξη του στόχου αυτού, πέραν της εγκατάστασης αιολικών σταθμών επί εδάφους είναι αναγκαία και η διερεύνηση της εγκατάστασης υπεράκτιων αιολικών σταθμών. Προς τούτο σημείωσε ότι πρόθεση της ελληνικής πολιτείας είναι η διενέργεια σε πρώτη φάση ενός πιλοτικού διαγωνισμού για την εγκατάσταση υπεράκτιων αιολικών σταθμών. Για να προσδιοριστούν οι θαλάσσιες περιοχές που είναι δυνατή η εγκατάσταση υπεράκτιων αιολικών και να διασφαλιστεί η νομιμότητα και κοινωνική αποδοχή των εγκαταστάσεων αυτών ο κ. Γενικός Γραμματέας ανακοίνωσε την έναρξη υλοποίησης Στρατηγικού Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού και του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδιασμού για σταθμούς Α.Π.Ε. σε θαλάσσιες περιοχές που αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του έτους 2020.

Ο κ. Διονύσης Παπαχρήστου, Δ/ντης Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) μετέφερε τον χαιρετισμό και το μήνυμα του Προέδρου της ΡΑΕ Δρ. Νικόλαου Μπουλαξή ο οποίος δεν μπόρεσε να παραβρεθεί λόγω προγραμματισμένης συνεδρίασης της Ολομέλειας της Αρχής. Στο μήνυμά του ο Πρόεδρος της ΡΑΕ τόνισε ότι για την επίτευξη των ενεργειακών και κλιματικών στόχων της Ελλάδας για το 2030 και την πλήρη απανθρακοποίηση το 2050, η τεχνολογία των πλωτών θαλάσσιων αιολικών πάρκων έχει να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο. Και μάλιστα με αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας και της τοπικής απασχόλησης μέσω της ανάπτυξης κατάλληλων υποδομών σε όλο το εύρος της εφοδιαστικής αλυσίδας που περιλαμβάνει τη ναυπηγική βιομηχανία, τη βιομηχανία καλωδίων, τις μεταφορές κλπ. Η ΡΑΕ έχει ήδη εκπονήσει μια πρώτη μελέτη για τις τελευταίες εξελίξεις στην τεχνολογία αυτή και επεξεργάζεται την προπαρασκευαστική εργασία αλλά και προτάσεις προς την Κυβέρνηση για την διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού θεσμικού πλαισίου για την προώθησή της.

Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Άγγελος Συρίγος αναφέρθηκε διεξοδικά στο καθεστώς της θάλασσας του Αιγαίου και έθεσε το γενικό πλαίσιο ανάπτυξης πλωτών αιολικών πάρκων από την άποψη του Διεθνούς Δικαίους της Θάλασσας. Ο κ. Συρίγος τόνισε ότι η Ελλάδα μπορεί να αξιοποιήσει αποτελεσματικά και με σύνεση όλα τα εργαλεία που της διαθέτει το Διεθνές Δίκαιο και να κινηθεί δυναμικά προς την κατεύθυνση της αξιοποίησης του πλούσιου αιολικού δυναμικού των θαλασσών της, κάτι που θα έχει σημαντικά ενεργειακά, αναπτυξιακά και γεωπολιτικά οφέλη.

Ο Πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ κ. Παναγιώτης Λαδακάκος στην ομιλία του έκανε μια σύντομη επισκόπηση της εξέλιξης του θεσμικού πλαισίου στην Ελλάδα και της πλούσιας διεθνούς εμπειρίας και κατέληξε στα άμεσα βήματα που απαιτούνται από πλευράς Πολιτείας: να επιτραπεί η αδειοδότηση θαλάσσιων αιολικών πάρκων, να περιληφθούν οι Ελληνικές θάλασσες στο υπό αναθεώρηση Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο των Α.Π.Ε., να διερευνηθούν και να καθορισθούν πιθανές ζώνες αποκλεισμού, ο σχεδιασμός του ηλεκτρικού συστήματος να λάβει υπόψη την προοπτική των θαλάσσιων αιολικών πάρκων, να προωθηθούν πιλοτικά έργα εμπορικής κλίμακας και ένας πιλοτικός διαγωνισμός που θα λειτουργήσουν ως καταλύτης.
Ο εκπρόσωπος της νορβηγικής εταιρείας Equinor (πρώην Statoil) κ. Arne Eik παρουσίασε την τεχνολογική εξέλιξη και πρόοδο της Equinor στον τομέα των πλωτών ανεμογεννητριών, που έφερε την εταιρεία στην πρώτη γραμμή της συγκεκριμένης βιομηχανίας. Η Equinor, όπως σημείωσε ο κ. Eik, ήταν η πρώτη εταιρεία που υλοποίησε την εγκατάσταση πλωτών αιολικών πάρκων, το πρώτο επιδεικτικό έργο με μία πλωτή ανεμογεννήτρια που πραγματοποιήθηκε το 2009 καθώς και το πρώτο θαλάσσιο πάρκο πλωτών ανεμογεννητριών που εγκατέστησε το 2017 στη Σκωτία. Η πρόοδος αυτή συνοδεύεται κι από σημαντική μείωση του κόστους, η οποία αναμένεται εντυπωσιακή όσο θα αυξάνεται το μέγεθος των εγκαταστάσεων. Με βάση αυτή την εμπειρία, ο κ. Eik τόνισε ότι η Ελλάδα έχει μία από τις καλύτερες προοπτικές στην Ευρώπη για την εκμετάλλευση της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας και θα μπορούσε, όπως και η Σκωτία, να αναπτύξει τη βιομηχανία της ώστε να αποτελέσει μελλοντικά κόμβο προμήθειας για την ευρύτερη περιοχή. «Με τον τρόπο αυτό, η Ελλάδα θα μπορούσε να ωφεληθεί διπλά τόσο προσθέτοντας τα πλωτά αιολικά πάρκα στο ενεργειακό της μείγμα όσο και αναζωογονώντας διάφορα τμήματα της βιομηχανίας της» κατέληξε ο κ. Eik.

Την ημερίδα παρακολούθησαν περισσότεροι από 120 συμμετέχοντες από τη Διοίκηση, τον επιχειρηματικό κόσμο και την επιστημονική και ακαδημαϊκή κοινότητα. Ανάμεσά τους στελέχη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, του Υπουργείου Εξωτερικών, της ΡΑΕ, του ΚΑΠΕ και του ΕΛΚΕΘΕ, εκπρόσωποι των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, ο Καθηγητής Αρθούρος Ζερβός πρώην Πρόεδρος και Δ/νων Σύμβουλος της ΔΕΗ και Πρόεδρος του Διεθνούς Δικτύου για τις Α.Π.Ε. REN21, στελέχη όλων σχεδόν των αιολικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, στελέχη της ναυπηγικής βιομηχανίας και της βιομηχανίας καλωδίων, εκπρόσωποι της Κυπριακής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας και πολλοί άλλοι.

Μετά τη συζήτηση που ακολούθησε τις τοποθετήσεις των ομιλητών, η κα Anne Lise Rognlidalen παρουσίασε το χρηματοδοτικό πρόγραμμα «Business Innovation Greece», μέρος των προγραμμάτων EEA & Norway Grants 2014-2021 το οποίο προσφέρει χρηματοδότηση σε επιχειρήσεις με στόχο τη στήριξη του ιδιωτικού επιχειρηματικού τομέα της Ελλάδας. Βασικός άξονας του προγράμματος είναι η καινοτομία και οι τομείς υλοποίησης των έργων που μπορούν να λάβουν χρηματοδότηση είναι η πράσινη βιομηχανία, η γαλάζια ανάπτυξη και οι Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνίας (ΤΠΕ/ICT).
Το ύψος της χρηματοδότησης θα προσδιορίζεται κατά περίπτωση ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης, το είδος του έργου και τόπο υλοποίησης του στην Ελλάδα. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις μπορούν να αιτηθούν ποσά από €50.000 έως 200.000€ ανά έργο, ενώ μια μεγάλη επιχείρηση μπορεί να αιτηθεί από €200.000 έως και €1.500.000 ανά έργο.
Διαχειριστής κι αποκλειστικός αρμόδιος για την αξιολόγηση, επιλογή και εποπτεία των έργων, καθ’ όλη τη διάρκεια εφαρμογής του προγράμματος καθώς και για την εκταμίευση της χρηματοδότησης, είναι ο οργανισμός Innovation Norway, μια κρατική επιχείρηση της Νορβηγίας η οποία υπάγεται στο υπουργείο Εμπορίου και Βιομηχανίας και ενεργεί χωρίς κανέναν ενδιάμεσο ελληνικό φορέα.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Πρόγραμμα οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκεφτούν την ιστοσελίδα του Innovation Norway:
https://www.innovasjonnorge.no/en/start-page/eea-norway-grants/Programmes/business-development/greece–business-development-innovation-and-smes/

Περισσότερες λεπτομέρειες, οι παρουσιάσεις και φωτογραφίες από την ημερίδα μπορεί να βρεθούν στην ιστοσελίδα της ΕΛΕΤΑΕΝ http://eletaen.gr/workshop-for-floating-offshore-wind-in-greece/

Μπορείτε να δείτε το κοινό δελτίο τύπου σε pdf ΕΔΩ