Ο Σύνδεσμος Εταιριών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ) καλωσορίζει τη νέα προσπάθεια χάραξης μακροχρόνιας ενεργειακής πολιτικής, καθώς το επικαιροποιημένο ΕΣΕΚ είναι σαφώς βελτιωμένο σε σχέση με την αντίστοιχη προσπάθεια ένα χρόνο πριν.
Στα ιδιαιτέρως θετικά του νέου ΕΣΕΚ καταγράφουμε:
- Την εμπροσθοβαρή απολιγνιτοποίηση ως το 2028.
- Την αύξηση των στόχων για τις ΑΠΕ και την εξοικονόμηση ενέργειας.
- Την προώθηση της ηλεκτροκίνησης και του περαιτέρω εξηλεκτρισμού διαφόρων χρήσεων στον κτιριακό τομέα και τη βιομηχανία.
- Την αναγνώριση του ρόλου της αποθήκευσης ενέργειας.
Τα παρακάτω σχόλια σκοπεύουν στη βελτίωση κάποιων σημείων του ΕΣΕΚ τα οποία κρίνουμε ως ιδιαίτερα σημαντικά.
- Κόστος φωτοβολταϊκών
Όπως τόνισε ο υφυπουργός κ. Γ. Θωμάς, το μείγμα πολιτικών στο ΕΣΕΚ είναι εν πολλοίς και αποτέλεσμα της σχέσης κόστους-οφέλους που συνεπάγεται η εφαρμογή διαφόρων μέτρων. Είναι συνεπώς ιδιαίτερα σημαντικό να έχουμε προσδιορίσει επακριβώς αυτή τη σχέση κόστους-οφέλους.
Στην περίπτωση των φωτοβολταϊκών, για παράδειγμα, το ΕΣΕΚ βασίζεται σε εκτιμήσεις για τις τιμές των φωτοβολταϊκών (για την περίοδο 2020-2030) οι οποίες κάθε άλλο παρά ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα της αγοράς.
Κόστος ανάπτυξης (€/kW) | 2020 | 2025 | 2030 |
Φωτοβολταϊκά πάρκα | 737 | 631 | 559 |
Πηγή: ΕΣΕΚ
Οι τιμές αυτές είναι κατά μέσο όρο 30% υψηλότερες των πραγματικών για το 2020 και κατά 80% υψηλότερες των αναμενόμενων για το 2030.
Σήμερα, τα νέα φωτοβολταϊκά αποτελούν τη φθηνότερη πηγή ενέργειας, όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και διεθνώς. Μπορούμε συνεπώς να βασιζόμαστε πάνω τους για την ταχεία και εμποροσθοβαρή ανάπτυξη των ΑΠΕ, επιτυγχάνοντας τους στόχους του ΕΣΕΚ χωρίς επιβάρυνση των καταναλωτών, τώρα μάλιστα που οι ΑΠΕ μπορούν να συμμετέχουν απ’ ευθείας στη χονδρεμπορική αγορά χωρίς κρατικές ενισχύσεις (άρθρο 20, Ν.4643/2019).
Πηγή: Lazard, 2019
- Ο ρόλος της αποθήκευσης
Παρόλο που ο ρόλος της αποθήκευσης αναγνωρίζεται στο ΕΣΕΚ, εν τούτοις οι στόχοι που θέτει το ΕΣΕΚ κάθε άλλο παρά φιλόδοξοι μπορούν να χαρακτηριστούν, τουλάχιστον σε ότι αφορά στο κείμενο που δόθηκε προς δημόσια διαβούλευση. Στο κείμενο αυτό, ο στόχος παραμένει 700 MW μονάδων αποθήκευσης για το 2030 με την ανάπτυξη να περιορίζεται κυρίως σε αντλησιοταμιευτήρες και να συντελείται όλη την περίοδο 2025-2030 (όπως ακριβώς και στο παλιό σχέδιο του ΕΣΕΚ).
Η αλήθεια είναι ότι σε άλλη παρουσίαση του ΥΠΕΝ (Τράπεζα της Ελλάδος, 2.12.2019) εμφανίστηκε άλλος στόχος για την αποθήκευση με ρόλο μάλιστα και για τους συσσωρευτές (και πάλι δυστυχώς μετά το 2025).
Το ΕΣΕΚ υποτιμά δυστυχώς τη δυναμική και την προοπτική της αποθήκευσης με συσσωρευτές, ειδικά όταν αυτοί συνδυάζονται με μονάδες ΑΠΕ. Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνονται οι εκτιμήσεις του κόστους για συστήματα συσσωρευτών διαφόρων μεγεθών.
Πηγή: ETIP PV (9/2018)
Στο διάγραμμα και τον πίνακα που ακολουθούν φαίνονται ενδεικτικές συμβάσεις πώλησης (και προσφορές που δεν έχουν συμβολαιοποιηθεί ακόμη) στις ΗΠΑ για φωτοβολταϊκά με αποθήκευση (σε $/MWh).
Πηγή: S&P Global Market Intelligence & LBNL, Απρίλιος 2019
Πηγή: S&P Global Market Intelligence & LBNL, Απρίλιος 2019
Στις αρχές του 2019, μια μελέτη έδειξε ότι ο συνδυασμός φωτοβολταϊκών με αποθήκευση αποτελεί φθηνότερη επιλογή ακόμη και για χώρες με πρόσβαση σε φθηνό αέριο, όπως η Ιορδανία και το Μαρόκο. Στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξε και αντίστοιχη μελέτη για τις ΗΠΑ (Απρίλιος 2019), τονίζοντας ότι ο συνδυασμός φωτοβολταϊκών με αποθήκευση είναι πλέον φθηνότερος, όχι απλώς από τις μονάδες αιχμής που υποκαθιστά, αλλά και από μονάδες ενδιάμεσου φορτίου με καύσιμο φυσικό αέριο.
Σε ότι αφορά τις εκτιμήσεις για την εξέλιξη του επενδυτικού κόστους συστημάτων αποθήκευσης την περίοδο 2020-2050, αναμένεται μια μείωση της τάξης του 70%-75% στο τέλος της περιόδου.
Θα περιμέναμε λοιπόν μια πιο “επιθετική” στάση στο ΕΣΕΚ σε ότι αφορά στην αποθήκευση και ιδιαίτερα στους συσσωρευτές.