Τοποθέτηση Π. Πέρκα, βουλευτή Φλώρινας και Αναπληρώτριας Τομεάρχη Περιβάλλοντος & Ενέργειας της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία στη διαδικτυακή εκδήλωση «Ενέργεια για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία – Οι Νέοι σε δράση” που διοργάνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Europe Direct Δυτικής Μακεδονίας
Η ενέργεια πραγματικά είναι στο επίκεντρο και μάλιστα η κρίση έχει ενταθεί περισσότερο με την παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, βρήκε όμως δυστυχώς την Ευρώπη αθωράκιστη ενεργειακά και σε επίπεδο πολιτικής και νομίζω ότι έχουμε πολύ μεγάλο δρόμο να διανύσουμε, ενώ τα βήματα είναι δειλά. Βλέπουμε δηλαδή ότι παρά τη φιλοδοξία και το αρχικά ελπιδοφόρο μήνυμα,που έδωσε η Ευρώπη με την υιοθέτηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας το 2019, δεν υπήρξε επαρκής σχεδιασμός και εργαλεία για δύο βασικές προϋποθέσεις επιτυχίας που είναι η διασφάλιση της πρόσβασης όλων των πολιτών της Ευρώπης σε προσιτή και καθαρή ενέργεια, όπως επιτάσσουν άλλωστε και οι στόχοι για βιώσιμη ανάπτυξη του ΟΗΕ αλλά και η ενεργειακή ασφάλεια.
Αν δεν δράσουμε γρήγορα λοιπόν, γιατί ο χρόνος πραγματικά τελειώνει, το εγχείρημα της πράσινης μετάβασης θα παραμείνει σε επίπεδο γενικόλογων φοβάμαι, επικοινωνιακών εξαγγελιών και κυρίως κοντεύει να χάσει την στήριξη της κοινωνίας, η οποία βλέπει μπροστά της υπέρογκους λογαριασμούς και επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα, όπως είναι για παράδειγμα το LNG.
Παράλληλα οι λιγνιτικές περιοχές, η δικιά μας περιοχή η Φλώρινα, η Κοζάνη και ο Δήμος Μεγαλόπολης, βιώνουν την αύξηση της ανεργίας, γιατί ο σχεδιασμός που υπάρχει, δυστυχώς μένει στα χαρτιά. Ακόμη και η αξιοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων κινδυνεύει να χαθεί, σε έναν απίστευτο κυκεώνα γραφειοκρατικών δομών και νέων μηχανισμών και εταιριών, όπου δεν υπάρχει –κι αυτό το θεωρούμε πολύ σημαντικό-καμία ουσιαστική συμμετοχή της κοινωνίας. Αρκεί να πω ότι στο μοντέλο της διακυβέρνησης της απολιγνιτοποίησης που ψηφίστηκε πριν λίγους μήνες -πολύ αργά δηλαδή-αφού η απολιγνιτοποίηση είχε ξεκινήσει, δεν προβλέπεται στα όργανα και τις εταιρίες που διαμορφώθηκαν, η συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας ούτε καν των Ενεργειακών Δήμων. Αυτό για μας είναι πολύ μεγάλο πρόβλημα, γιατί η κοινωνία σε αυτήν την μετάβαση, στον μετασχηματισμό του παραγωγικού προφίλ μιας περιοχής, πρέπει να έχει πολύ ενεργό συμμετοχή και θα έλεγα ότι πρέπει να έχει και όφελος.
Ένα πάρα πολύ καλό εργαλείο είναι οι Ενεργειακές Κοινότητες (ΕΚΟΙΝ). Χρειάστηκαν δύο χρόνια έντονης κριτικής και συνεχών παρεμβάσεων μας για να συμπεριληφθούν οι ΕΚΟΙΝ στον σχεδιασμό της κυβέρνησης για την απολιγνιτοποίηση. Έχουμε όμως ακόμη πάρα πολλά προβλήματα. Ξέρετε σήμερα εν μέσω ενεργειακής κρίσης και ακρίβειας, η αυτοπαραγωγή και η αυτοκατανάλωση θα μπορούσαν να αποτελέσουν μία λύση. Η Πράσινη μετάβαση, πρέπει να ξεκινάει από την κοινωνία. Δυστυχώς έχουν γίνει και καταγγελίες από τη Φλώρινα κυρίως αλλά και από την Κοζάνη ότι υπάρχουν ΕΚΟΙΝ –γιατί η κοινωνία έχει οργανωθεί- και δεν μπορούν να συνδεθούν, δεν υπάρχει ο απαιτούμενος ηλεκτρικός χώρος.
Επίσης παραμένουν προβλήματα, γιατί με τους νόμους του κ. Χατζηδάκη και του κ. Σκρέκα οι ΕΚΟΙΝ εντάσσονται σε διαγωνιστικές διαδικασίες με ασφυκτικές προθεσμίες και μάλιστα αντιμετωπίζονται και ως εταιρίες. Λέμε λοιπόν ότι πρέπει να γίνει κατανοητή η ουσία της ενεργειακής δημοκρατίας, του πλουραλισμού, της αυτοπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και βεβαίως πάντα με τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας. Θα πρέπει οπωσδήποτε να γίνουν γρήγορα τα ειδικά χωροταξικά για τις ΑΠΕ, για να μην έχουμε την κοινωνία απέναντι, αλλά και τις ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες. Θα πρέπει να βρεθεί ηλεκτρικός και φυσικός χώρος με τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΕΠΣ), ούτως ώστε να μπορούν οι μικρές επιχειρήσεις, μονάδες, κάτοικοι, αγροτικοί συνεταιρισμοί να φτιάχνουν ΕΚΟΙΝ, είτε κοινωφελούς είτε κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
Εμείς στο πρόγραμμά μας λέμε, το 50% των ΑΠΕ θα πρέπει να γίνουν με ΕΚΟΙΝ, Δήμους, μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Επίσης για τα άμεσα μέτρα στήριξης των ενεργειακών, προτείνουμε κάλυψη εγγυοδοσίας του ενεργειακού κόστους από την πολιτεία, έτσι ώστε να μειώνεται και το ενεργειακό κόστος. Η Ευρώπη έχει προτείνει μέτρα στο πλαίσιο της εργαλειοθήκης του Οκτωβρίου 2021, όπως συμπληρώθηκαν τον Μάρτιο του 2022. Δυστυχώς ως χώρα δεν έχουμε υιοθετήσει τα προτεινόμενα μέτρα. Τελευταίο παράδειγμα η Ισπανία και η Πορτογαλία που κατάφεραν να εξαιρέσουν την τιμή του φυσικού από την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος.
Δίνουμε διαρκώς μάχη και στη Βουλή, έτσι ώστε η κοινωνία να ανακουφιστεί.