Συνεχίζεται και ολοκληρώνεται την Τετάρτη 23 Ιανουαρίου 2019 η δημόσια διαβούλευση για το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος με θέμα «Καθορισμός των προϋποθέσεων, των απαιτούμενων δικαιολογητικών, της διαδικασίας και των λοιπών όρων για τη χορήγηση των οικονομικών αντισταθμισμάτων σε εφαρμογή των διατάξεων των παρ. 1 και 4 του άρθρου 22 του ν. 1650/1986».
Με το σχέδιο του Προεδρικού Διατάγματος που έθεσε σε δημόσια διαβούλευση το ΥΠΕΝ υλοποιείται μια χρόνια υποχρέωση της πολιτείας (ήδη από το έτος 1986, δηλαδή εδώ και 33 χρόνια) να θεσπίσει τη διαδικασία και τις προϋποθέσεις για τη χορήγηση των οικονομικών αντισταθμισμάτων στους ιδιοκτήτες ακινήτων που ζημιώνονται από την επιβολή όρων και περιορισμών για την προστασία του περιβάλλοντος. Στο άρθρο 22 παρ.1 του ν.1650/1986 προβλέπεται ότι αν οι επιβαλλόμενοι για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος όροι, περιορισμοί και απαγορεύσεις είναι εξαιρετικά επαχθείς, με αποτέλεσμα να παρακωλύεται υπέρμετρα η άσκηση των δικαιωμάτων που απορρέουν από την κυριότητα, το Δημόσιο, ύστερα από αίτηση των θιγομένων, μπορεί να αποδεχθεί την καταβολή των οριζόμενων οικονομικών αντισταθμισμάτων.
Η υποχρέωση αυτή της πολιτείας δεν είχε τόσα χρόνια θεσμοθετηθεί και έχουν εκδοθεί αποφάσεις εθνικών και ευρωπαϊκών δικαστηρίων για το θέμα αυτό. Με την έκδοση του ΠΔ δίνεται η δυνατότητα παροχής οικονομικών αντισταθμισμάτων ή αποζημίωσης στους πολίτες, χωρίς να υποχρεώνονται να προσφύγουν στα δικαστήρια.
Το ζητούμενο με το ΠΔ είναι να υπάρξει παράλληλη προστασία τόσο του δικαιώματος της προστασίας του περιβάλλοντος όσο και του δικαιώματος της ιδιοκτησίας, δικαιώματα που προστατεύονται από το Σύνταγμα και πολλές φορές μπορεί να έρχονται σε αντίθεση.
Ειδικότερα, με το ΠΔ θεσμοθετείται μια διαδικασία σαφής που διασφαλίζει τη διαφάνεια, βασικό μέλημα είναι η εξέταση των δυνατοτήτων αξιοποίησης του ακινήτου πριν από την επιβολή των περιορισμών και μετά από αυτούς και αν κριθεί ότι έχουν περιοριστεί υπέρμετρα να καθοριστεί ο τρόπος αποζημίωσης του ιδιοκτήτη του ακινήτου. Στη συνέχεια καθορίζεται το οικονομικό αντιστάθμισμα που μπορεί να δοθεί. Τα οικονομικά αντισταθμίσματα που προβλέπονται είναι η ανταλλαγή της έκτασης με δημόσια έκταση, η παραχώρηση δημόσιας έκτασης για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και η καταβολή χρηματικής αποζημίωσης. Με το ΠΔ επίσης ορίζεται ρητά ότι τα αντισταθμίσματα της ανταλλαγής ή παραχώρησης δημόσιας έκτασης χορηγούνται μόνο σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης δηλώνει υπεύθυνα ότι θα εκπονήσει επενδυτικό σχέδιο για την αξιοποίηση της έκτασης. Ο περιορισμός αυτός εισήχθη, καθώς η διάθεση της δημόσιας περιουσίας πρέπει να συνδέεται με την εξασφάλιση οφέλους για την οικονομία και την ανάπτυξη της χώρας.