«Θέλουμε να βγάλουμε το διοικητικό ζουρλομανδύα που έχει η ΔΕΗ. Είναι η μόνη επιχείρηση που το Υπερταμείο έχει, ας πούμε το Δημόσιο, την πλειοψηφία των μετοχών και είναι ανοιχτή στον ανταγωνισμό», επεσήμανε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης σε συνέντευξη στον ραδιοφωνικό σταθμό 9.84.
«Η ΔΕΗ - πρόσθεσε - δεν είναι σαν τις αστικές συγκοινωνίες, που μπορούν να πηγαίνουν με κάποια συγκεκριμένη διαδικασία του νόμου περί ΔΕΚΟ. Η ΔΕΗ έχει ανταγωνιστές. Οι ανταγωνιστές της αποφασίζουν σε δευτερόλεπτα. Η ΔΕΗ πρέπει να κινηθεί με τον αραμπά. Λοιπόν, αυτό θέλουμε να αλλάξουμε μεταξύ των άλλων», τόνισε αναφερόμενος σε σχετικό νομοσχέδιο που πρόκειται να κατατεθεί το επόμενο διάστημα στη Βουλή.
Σε σχέση με το άνοιγμα της επιχείρησης στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ο κ. Χατζηδάκης ανέφερε ότι η ΔΕΗ δεν θα μπορεί να τα κάνει όλα μόνη της και ότι «μιλάμε από τώρα ανοικτά και για συνεργασίες με ιδιώτες». Υπενθύμισε επίσης, ότι η μεγαλύτερη ηλεκτρική εταιρεία της χώρας έχει μερίδιο μόλις 3 % στις ΑΠΕ.
Τέλος, αναφερόμενος στη μερική ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ, ο υπουργός είπε ότι θα υπάρξουν σύμβουλοι αποκρατικοποίησης που θα κάνουν προτάσεις και κατέληξε: «Μιλάμε πάντως για ένα μοντέλο μερικής ιδιωτικοποίησης, το οποίο δεν είναι πρώτη φορά που εφαρμόζεται στην Ελλάδα. Δηλαδή, στα δίκτυα έχουμε τον ΔΕΣΦΑ στο φυσικό αέριο, δίκτυο που έχει ιδιωτικοποιηθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ κατά 66%, παρακαλώ! Έχουμε τον ΑΔΜΗΕ, που ήταν πάλι στη ΔΕΗ, τους πυλώνες τους μεγάλους, που έχει ιδιωτικοποιηθεί κατά 49%. Επομένως, ας μη δείχνουν προς εμένα να λένε το κλασικό 'ο νεοφιλελεύθερος, ο νεοφιλελεύθερος'. Γιατί αν είμαι εγώ, είναι κι αυτοί».
Διαβάστε παρακάτω ολόκληρη τη συνέντευξη του Υπουργού ΠΕΝ, όπως δόθηκε στη δημοσιότητα από το Γραφείο Τύπου το ΥΠΕΝ
Συνέντευξη Υπουργού ΠΕΝ Κωστή Χατζηδάκη στον ραδιοφωνικό σταθμό 9.84 και το δημοσιογράφο Άρη Τόλιο
Α.Τ.: Κ. Υπουργέ καλησπέρα σας.
Κ.Χ.: Καλησπέρα σας κ. Τόλιο.
Α.Τ.: Να ξεκινήσω κατ’ αρχάς από το γενικό κλίμα και την ατμόσφαιρα καθώς δεχτήκατε σφοδρή κριτική από την αντιπολίτευση. Ακούσαμε τον Πρωθυπουργό, ακούσαμε και εσάς με πολυ πιο δραματικούς τόνους, να λέτε ότι αν καταρρεύσει η ΔΕΗ, καταρρέει η χώρα. Και η κατηγορία που δέχεστε είναι ότι δαινομολογείτε γύρω από τη ΔΕΗ αυτή τη στιγμή, καλλιεργείτε αυτή την εικόνα, ουσιαστικά για να ξεπουλήσετε την επιχείρηση.
Κ.Χ.: Μόνο που δεν υπάρχει αγοραστής. Γιατί είναι τόσο προβληματική η κατάσταση που δεν υπάρχει στον ορίζοντα κάποιος που θα ρθει να πάρει μια τόσο προβληματική επιχείρηση και μια τόσο προβληματική κατάσταση να τη διαχειριστεί. Εμείς μιλάμε στον κόσμο για να συνειδητοποιήσει όχι απλώς τι παραλάβαμε, αλλά και το μέγεθος της προσπάθειας που πρέπει να γίνει από όλους. Εάν δεν εξηγήσεις και έρθεις ξαφνικά μια μέρα και πεις ότι αποσύρω τις λιγνιτικές μονάδες ή αν μια άλλη μέρα πεις ότι χρειάζεται ένας νόμος, για να υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία στη ΔΕΗ, μπορεί ο κόσμος να υποθέσει ότι είμαστε τρελοί. Γιατί ενοχοποιείται αυτή η προσπάθεια; Ακούω και το εξής επιχείρημα: “μιλάτε για τα προβλήματα- που είναι προβλήματα που κληρονομήσαμε από την προηγούμενη κυβέρνηση- και με αυτό τον τρόπο απαξιώνετε την επιχείρηση”. Να το δούμε, λοιπόν. Το υποστηρίζουν διάφοροι συνάδελφοι σας κατά καιρούς, όχι μόνο η αντιπολίτευση, οι οποίοι δεν κάνουν τον κόπο όταν γράφουν τα άρθρα τους ή βγάζουν τους λόγους τους αν είναι δικοί μου συνάδελφοι να κοιτούν την πορεία της μετοχής της επιχείρησης. Ακούστε, κ. Τόλιο. Η μετοχή της ΔΕΗ το 2015 όταν παρέλαβε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ήταν λίγο παραπάνω από 7 ευρώ. Από τα περίπου 7 ευρώ πήγε 1,2 ευρώ.
Α.Τ.: Έχει καταρρεύσει, έχετε δίκιο.
Κ.Χ.: Άρα πού έγινε η απαξίωση; Σε εμένα που έκανα τις δηλώσεις ή τότε; Κι από το 1.2 που είχε την παραμονή των Ευρωεκλογών, έχει περάσει τα 3 ευρώ, δηλαδή έχει σχεδόν τριπλασιαστεί η αξία της. Τι είδους απαξίωση είναι αυτή όταν τριπλασιάζεται η μετοχή της; Και γιατί γίνεται αυτό; Γιατί ανεβαίνει η μετοχή όλο το τελευταίο διάστημα; Διότι οι ασχολούμενοι με την ενέργεια, αυτοί που ξέρουν τι γίνεται ειδικά στην ηλεκτρική ενέργεια στη χώρα, αντιλαμβάνονται ότι η κυβέρνηση θέλει με σοβαρότητα να αντιμετωπίσει το ζήτημα. Εγώ επομένως, είμαι μπροστά σε ένα σουρεαλιστικό τοπίο από πλευράς κριτικής. Πώς να το πω;
Α.Τ.: Είπατε μια σημαντική φράση για ένα νόμο που θα δίνει μεγαλύτερη ευελιξία στη ΔΕΗ. Αυτή η θεσμική ευελιξία θα αφορά στη διαδικασία εκποιήσεων, ιδιωτικοποίησης πλευρών της επιχείρησης ή και στο εργασιακό κομμάτι, κ. Υπουργέ;
Κ.Χ.: Όχι, θα αφορά στη διαδικασία των προμηθειών, των προλήψεων. Θέλουμε να βγάλουμε το διοικητικό ζουρλομανδύα που έχει η επιχείρηση. Είναι η μόνη επιχείρηση που το Υπερταμείο έχει, ας πούμε το Δημόσιο, την πλειοψηφία των μετοχών και είναι ανοιχτή στον ανταγωνισμό. Δεν είναι σαν τις αστικές συγκοινωνίες, που μπορούν να πηγαίνουν με κάποια συγκεκριμένη διαδικασία του νόμου περί ΔΕΚΟ. Κι εκεί συζητείται αν το καθεστώς είναι αγκυλωμένο. Αλλά εδώ έχει η ΔΕΗ ανταγωνιστές. Οι ανταγωνιστές της αποφασίζουν σε δευτερόλεπτα. Η ΔΕΗ πρέπει να κινηθεί με τον αραμπά. Λοιπόν, αυτό θέλουμε να αλλάξουμε μεταξύ των άλλων. Δεν είναι η μόνη λύση που θέλουμε για τη ΔΕΗ. Έχουμε μιλήσει για τη μερική ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ, δηλαδή του δικτύου λιανικής.
Α.Τ.: Θα έρθω σε αυτό το ερώτημα γιατί μέχρι τώρα εσείς παρουσιάσατε ένα σχέδιο διάσωσης αλλά ειδικά για το θέμα του διαχειριστή δικτύων πραγματική εικόνα δεν έχουμε. Τι θέλετε να εκποιήσετε; Πού θα είναι το management του ΔΕΔΔΗΕ; Τι θα γίνει εκεί; Δεν έχει μια εικόνα ο πολίτης κι ο εργαζόμενος.
Κ.Χ.: Καταρχάς, εδώ μιλάμε για δίκτυα. Δεν μιλάμε για τη ΔΕΗ αυτή καθαυτή. Θα φύγουν κάποια assets, κάποια περιουσιακά στοιχεία, από τη ΔΕΗ, γιατί αυτή την ώρα έχει θυγατρική της το ΔΕΔΔΗΕ αλλά διοικητικά έχει το πράγμα πάρα πολύ μπερδέψει και προσπαθούμε να ξεμπερδέψουμε αυτό το κουβάρι. Θα μεταφερθούν, λοιπόν, περιουσιακά στοιχεία κι όταν μεταφερθούν μετά από κάποιο χρονικό διάστημα θα ξεκινήσει μια προσπάθεια μερικής ιδιωτικοποίησης του ΔΕΔΔΗΕ. Αυτή την προσπάθεια την κάνουμε για να βάλει λεφτά η ΔΕΗ στην τσέπη της και να περιορίσει τα χρέη της.
Α.Τ.: Έχει σημασία όμως σε ποιο βαθμό θα γίνει αυτή η εκποίηση. Γιατί να μπει ένας ιδιώτης αν δεν έχει λόγο στη διοίκηση του διαχειριστή;
Κ.Χ.: Όλα αυτά θα αποσαφηνιστούν όταν θα ξεκινήσει η διαδικασία και με τους συμβούλους μας. Το λέω σε όλους που μιλάω και στους συναδέλφους τους δικούς σας που χειρίζονται το ενεργειακό ρεπορτάζ. Ας μη ζήσουμε τη ζωή μας fast forward και να τα αποφασίζουμε όλα αύριο το πρωί. Θα ξεκινήσει η διαδικασία, θα υπάρξουν σύμβουλοι αποκρατικοποίησης, θα κάνουν προτάσεις και θα δούμε. Μιλάμε πάντως για ένα μοντέλο μερικής ιδιωτικοποίησης, το οποίο δεν είναι πρώτη φορά που εφαρμόζεται στην Ελλάδα. Δηλαδή στα δίκτυα έχουμε τον ΔΕΣΦΑ στο φυσικό αέριο, δίκτυο που έχει ιδιωτικοποιηθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ κατά 66%, παρακαλώ! Έχουμε τον ΑΔΜΗΕ, που ήταν πάλι στη ΔΕΗ, τους πυλώνες τους μεγάλους, που έχει ιδιωτικοποιηθεί κατά 49%. Επομένως, ας μη δείχνουν προς εμένα να λένε το κλασικό “ο νεοφιλελεύθερος, ο νεοφιλελεύθερος”. Γιατί αν είμαι εγώ, είναι κι αυτοί.
Α.Τ.: Μάλιστα αλλά όλες οι εκθέσεις τώρα που έχουν καταγραφεί για τη ΔΕΗ, όπως της McKinsey και μπορεί να υπάρχουν κι άλλες, περιγράφουν ότι όποια κίνηση εκσυγχρονισμού και διάσωσης της ΔΕΗ δεν μπορεί να μην αγγίξει το εργασιακό πακέτο. Υπάρχει, ας πούμε, η πρόταση για εθελούσια έξοδο δύο χιλιάδων ατόμων και δεν μπορεί να γίνει. Εκεί είστε μάλλον διστακτικοί.
Κ.Χ.: Όχι, δεν είμαστε. Μιλάμε και εμείς για εθελούσιες εξόδους, απλώς δεν είναι “δώσε και μένα, μπάρμπα”, δηλαδή είμαι ένα χρόνο πριν από την σύνταξη, παίρνω και ένα γενναίο πακέτο και κοροϊδεύω και τη ΔΕΗ κι όλους αυτούς που είναι τριγύρω. Δεν μιλάμε για αυτό. Μιλάμε για στοχευμένες εθελούσιες εξόδους. Σίγουρα, ας πούμε, κ. Τόλιο, οι εθελούσιες έξοδοι θα αφορούν σε μεγάλο βαθμό εργαζόμενους σε λιγνιτικές μονάδες. Αφού αυτό το πράγμα έκαναν οι άνθρωποι και αφού είμαστε η πρώτη κυβέρνηση που μιλάει για σταδιακή απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων, πρέπει αυτό το πράγμα να έχει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο.
Α.Τ.: Αυτή η άσκηση όμως είναι σε αυτό το επίπεδο; Των δύο χιλιάδων εργαζομένων που πρέπει αυτή τη στιγμή να αποχωρήσουν από τη ΔΕΗ;
Κ.Χ.: Να κάτσει να το μελετήσει η επιχείρηση. Τώρα, ο νέος Διευθύνων Σύμβουλος ανέλαβε στις 22 Αυγούστου. Είναι 8 μέρες τον Αύγουστο και 8 μέρες τον Σεπτέμβριο, 16 ημέρες είναι ο άνθρωπος εκεί. Έτσι; Δηλαδή είναι μια μεγάλη επιχείρηση 17 χιλιάδων εργαζομένων. Όλα αυτά θα γίνουν το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα. Να πω για τις λιγνιτικές μονάδες απλώς ότι βγήκε μια έκθεση αυτή την εβδομάδα μιας Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης που λέγεται Green Tank που ασχολείται με το περιβάλλον. Δεν ξέρω αν είναι σωστά ή λάθος τα στοιχεία, εν πάσει περιπτώσει ακόμα και λάθος να είναι, μας δίνουν μια τάξη μεγέθους. Λέει ότι τα τελευταία χρόνια οι λιγνιτικές μονάδες στη ΔΕΗ προκάλεσαν ζημιές 683 εκατομμύρια ευρώ. Σίγουρα ξέρουμε ότι οι παλαιότερες λιγνιτικές μονάδες αν ήταν κλειστές και οι εργαζόμενοι πληρώνονταν με τα λεφτά που παίρνουν σήμερα κανονικά, θα κόστιζαν λιγότερο στη ΔΕΗ.
Α.Τ.: Αν πάντως, κ. Υπουργέ, τα λιγνιτικά από θησαυρός έχουν εξελιχθεί σε άνθρακα είναι προφανές ότι στην κίνηση προς τις εκποιήσεις περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης στο καλάθι αυτό θα μπουν πολύ πιο γενναία πλέον υδροηλεκτρικά κομμάτια. Δεν είναι έτσι;
Κ.Χ.: Όχι, δεν μιλάμε για αυτό. Εμείς μιλάμε για το ΔΕΔΔΗΕ, μιλάμε για απόσυρση λιγνιτικών μονάδων, για αντιμετωπίσει η ΔΕΗ και το πρόβλημα του κόστους της πια, αλλά και για να προσαρμοστεί στη νέα εποχή. Μιλάμε για άνοιγμα στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, όπου η ΔΕΗ έχει μόνο το 3% της αγοράς, έτσι; Μόνο το 3% η μεγαλύτερη ηλεκτρική εταιρεία στη χώρα! Κι εκεί επειδή δεν θα μπορεί να τα κάνει όλα μόνη της, μιλάμε από τώρα ανοικτά και για συνεργασίες με ιδιώτες στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Μιλάμε για αυτή την ευελιξία στο καθεστώς μες τη ΔΕΗ, με το οποίο κινείται η επιχείρηση προκειμένου να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό της.
Α.Τ.: Πάντως είναι αντιφατικό το μέτρο το ότι πραγματικά η εικόνα της ΔΕΗ να έχει 1-2-3% ΑΠΕ είναι θλιβερό, αλλά το γεγονός ότι καταργείται ο φόρος ΕΤΜΕΑΡ αυτό είναι αντιφατικό σε σχέση.
Κ.Χ.: Δεν καταργείται, με συγχωρείτε. Υπήρχε ένα μαξιλάρι στο ΕΤΜΕΑΡ και το μαξιλάρι αυτό το εκμεταλλευτήκαμε, δηλαδή τα λεφτά που πληρώνουμε όλοι για τις ΑΠΕ, προκειμένου να μην επιβαρυνθούν οι καταναλωτές. Δηλαδή είπαμε ότι η ΔΕΗ θα βάλει παραπάνω λεφτά στην τσέπη της από την αναπροσαρμογή των τιμολογίων αλλά την ίδια στιγμή λόγω της μείωσης του ΦΠΑ που έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ κι εμείς την εκμεταλλευόμαστε– δεν έχω καμία δυσκολία να το πω, το είπα και στη Βουλή– και λόγω της μείωσης του ΕΤΜΕΑΡ που κάνουμε εμείς να μην επιβαρυνθούν οι καταναλωτές.
Α.Τ.: Είναι δέσμευσή σας ότι δεν θα επιβαρυνθούν οι καταναλωτές; Γιατί άκουσα τον Πρωθυπουργό να λέει ότι όλοι μας λίγο πολύ πρέπει να συμβάλουμε στη διάσωση της ΔΕΗ.
Κ.Χ.: Επιβαρύνονται οι καταναλωτές κατά 2.5 ευρώ το μήνα, διότι το πρόβλημα ήταν χειρότερο από όσο φανταζόμασταν. Δηλαδή στις αρχές Αυγούστου εγώ ο ίδιος είχα πει ότι λείπουν από το ταμείο της ΔΕΗ, για να θεωρηθεί βιώσιμη και να περάσει την εξέταση τώρα της Ernst & Young στις 24 Σεπτεμβρίου, 750 εκατομμύρια ευρώ. Φαίνεται ότι ξεπερνούν τα 900, ίσως προσεγγίζουν τα 950 εκατομμύρια. Και για αυτό έχουμε τελικώς μια επιβάρυνση για τον καταναλωτή 2.5 ευρώ το μήνα. Αλλά την ίδια στιγμή πληρώνουν και οι ανταγωνιστές της ΔΕΗ, διότι καταργούμε τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ, που ήταν δημοπρασίες ρεύματος στις οποίες η ΔΕΗ πωλούσε κάτω του κόστους της και κέρδιζαν όλα τα μεγάλα συμφέροντα 600 εκατομμύρια ευρώ όλα τα τελευταία χρόνια με υπογραφή ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό το καταργούμε και θα το καταργήσουμε τώρα τις επόμενες μέρες! Επίσης, πήραμε τα μέτρα αυτά, που εσείς ο ίδιος είπατε για το ΕΤΜΕΑΡ, τα οποία δεν κάνουν πολύ ευτυχείς κάποιους στο χώρο των ΑΠΕ. Ανακοινώσαμε ότι η προνομιακή εκπτωτική πολιτική για τους εργαζομένους αλλάζει και οι εκπτώσεις τους από το 75% που είχαν μέχρι τώρα θα πάνε στο 30%, όπως είναι κι οι εκπτώσεις που έχουν οι εργαζόμενοι των ανταγωνιστικών επιχειρήσεων.
Α.Τ.: Το επίδομα σάντουιτς θα κοπεί;
Κ.Χ.: Άρα, επομένως, όλοι καλούνται να συμβάλουν, προκειμένου να περάσει απέναντι η ΔΕΗ.
Α.Τ.: Ένα τελευταίο ερώτημα, γιατί ουσιαστικά η ΔΕΗ αποτελεί τη μεγάλη άσκηση. Η πρώτη εξέταση που θα δώσει η Κυβέρνηση στη διαχείριση προβλημάτων, κ. Χατζηδάκη. Έχετε προαναγγείλει δικαστική έρευνα, παρότι η Κυβέρνηση εδώ που τα λέμε εμφανίζεται διστακτική στο να ξεκινήσει η βιομηχανία των εξεταστικών επιτροπών. Το ερώτημά μου είναι η όποια δικαστική διερεύνηση θα αφορά στις ΝΟΜΕ, που είπατε πριν, στο θέμα της εταιρίας από τη Βόρεια Μακεδονία και το τι έχει γίνει, ή και τα δυο;
Κ.Χ.: Kοιτάξτε, τώρα, έρχονται κατά καιρούς διάφορα πράγματα στη δημοσιότητα. Εγώ πρώτη φορά μίλησα για αυτό το θέμα, όταν δέχτηκα μια επίθεση του ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή, παρουσιάζοντας εγώ τη νέα τιμολογιακή πολιτική της Κυβέρνησης. Κι οι άνθρωποι οι οποίοι έφεραν τη ΔΕΗ σε αυτό το κατάντημα, κουνούσαν το δάχτυλο ως εισαγγελείς. Και τους είπα δυο πράγματα: τους είπα, πρώτον, ότι το θέμα για εμάς είναι ανοικτό πολιτικά, στη Βουλή, στα Μέσα Ενημέρωσης, κάθε μέρα, διότι δεν γίνεται να αποσείσουν τις ευθύνες τους. Κι επίσης, ενδεχομένως να υπάρχει κι η διάσταση της δικαιοσύνης, αλλά εμείς δεν είμαστε δικαιοσύνη. Η δικαιοσύνη κάνει τη δουλειά της κι από εκεί και πέρα εγώ απλώς σημείωσα- και φαντάζομαι ότι συμφωνούν και στον ΣΥΡΙΖΑ- ότι δεν μπορούμε να κρύψουμε τίποτα και δεν μπορούμε να απαλλάξουμε και οποιονδήποτε για την όποια ενδεχομένως ποινική ευθύνη υπάρχει για το α ή β ζήτημα.
Α.Τ.: Τώρα αυτό που μπορώ εγώ να σας ευχηθώ είναι καλό κουράγιο, κ. Χατζηδάκη. Δεν είναι μικρό πρόβλημα, είναι πολύ μεγάλο. Έχετε να διαχειριστείτε πολλά πράγματα. Να δούμε, λοιπόν, που θα εκβάλει όλη αυτή η κατάσταση.
Κ.Χ.: Το κακό και το καλό για εμένα, ξέρετε, είναι ότι έχουμε να περάσουμε τις “εξετάσεις” σύντομα. Στις 24 Σεπτεμβρίου βγαίνει η καινούργια έκθεση βιωσιμότητας ουσιαστικά της Ernst & Young, σύμφωνα με τη νομοθεσία περί κεφαλαιαγοράς, και αμέσως μετά στις 31 Οκτωβρίου με μέσα Νοεμβρίου πρέπει να κλείσουμε τη διαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και για τη ΔΕΗ. Επομένως, θα ξέρουμε σχετικά νωρίς τη δουλειά που έχει ή δεν έχει γίνει σ’ αυτό εδώ το Υπουργείο.
Α.Τ.: Ο νόμος που προαναγγείλατε θα είναι μέσα σε αυτό το διάστημα;
Κ.Χ.: Ναι.
Α.Τ.: Ενδιαφέροντα όλα αυτά. Να σας δούμε, λοιπόν. Σας ευχαριστώ ιδιαίτερα για την επικοινωνία που είχαμε, κ. Υπουργέ.
Κ.Χ.: Να είστε καλά, κ. Τόλιο.