Σκληρή κριτική, αφενός για την επιλογή της επιστολικής ψήφου ως διαδικασίας έγκρισης του πολυνομοσχεδίου για το περιβάλλον, και αφετέρου για το περιεχόμενό του, άσκησε από το βήμα της Βουλής ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας.
Ξεκινώντας από το διαδικαστικό, τόνισε πως δεν αποτελεί "δευτερεύον ζήτημα", καθώς "μέχρι προχτές η κυβέρνηση νομοθετούσε με Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου" για θέματα που δεν αφορούσαν μόνο την πανδημία, ενώ τώρα, στη δεύτερη φάση, προωθεί νομοσχέδια με τη Βουλή να "υπολειτουργεί" αφού επιτρέπεται η παρουσία 60 μόνο βουλευτών από τους 300 και ενώ δεν "δικαιολογείται έκτακτη ανάγκη" - χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της αντιπολίτευσης. Ως εκ τούτου, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης απέρριψε τη διαδικασία επιστολικής ψήφου, λέγοντας πως "δεν παραβιάζει μόνο τον κανονισμό της Βουλής αλλά και το Σύνταγμα". Κλείνοντας την ομιλία του,μάλιστα, ενημέρωσε πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα αποχωρήσει από την ψηφοφορία, "για να μην την νομιμοποιήσει", ενώ κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι προσπαθεί να "κανονικοποιήσει" μια κατάσταση "εξαίρεσης" που έχει προκαλέσει η πανδημία.
Παίρνοντας το λόγο και πάλι, μετά από τοποθέτηση του προέδρου της Βουλής, Κώστα Τασούλα για τη διαδικασία, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ διεμήνυσε ότι "η δημοκρατία δεν μπαίνει σε καραντίνα" και ότι δεν πρέπει να επαναληφθεί κάτι παρόμοιο.
Ο Αλ. Τσίπρας, σχολίασε επίσης την αναφορά του πρωθυπουργού στη συγκέντρωση των εκπροσώπων των περιβαλλοντικών μη-κυβερνητικών οργανώσεων έξω από την Βουλή, λέγοντας πως "ξαφνικά τον έπιασε ο πόνος για τις αποστάσεις", ενώ "όταν πέρασε έξω από το Μαξίμου το φορτηγό με τη συναυλία" και καλούσε "τα τηλεοπτικά συνεργεία να τον απαθανατήσουν σε αυτή τη δήθεν αυθόρμητη στιγμή, δεν τον πειράζανε".
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην οικονομία, προτού περάσει στην ουσία του νομοσχεδίου, σχολιάζοντας τις προβλέψεις της κυβέρνησης για την ύφεση, και κάνοντας λόγο για διαδοχικές "αναθεωρήσεις" του υπουργού Οικονομικών, από ανάπτυξη κοντά στο 0% στις αρχές της κρίσης, σε ύφεση 2-3%, μετά σε 4,7% και τέλος σε 7,9%, την ώρα μάλιστα, που ο πρωθυπουργός μιλούσε στο CNN για ύφεση 10%. Το βασικό πρόβλημα κατά τον Αλ. Τσίπρα ωστόσο, είναι ότι "είτε 2% η ύφεση είτε 10%" τα μέτρα της κυβέρνησης παραμένουν "ίδια" - και αναρωτήθηκε αν ο λόγος είναι ότι "δεν υπάρχουν λεφτά", αναφερόμενος και πάλι στην φράση που χρησιμοποίησε ο πρωθυπουργός πρόσφατα, ότι "δεν υπάρχουν λεφτόδεντρα".
"Τώρα με βάζετε σε πειρασμό να μιλήσω για τα λεφτόδεντρα των απευθείας αναθέσεων ή τα κλεφτόδεντρα των προγραμμάτων ψευτοκατάρτισης", είπε, και συνέχισε παραπέμποντας στα "λεφτόδεντρα" του νομοσχεδίου για το περιβάλλον και καταγγέλλοντας ότι για τους επικεφαλής των οργανισμών ενέργειας, της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρίας Υδρογονοθράκων "υπάρχει η δυνατότητα για μισθούς 8.000 ευρώ".
"Τα 37 δισ. ευρώ που άφησε ως παρακαταθήκη στην κοινωνία και την οικονομία η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ από τη χρηστή διαχείριση της προηγούμενης περιόδου, δεν είναι λεφτόδεντρα. Είναι υπαρκτά χρήματα. Και το κρίσιμο ερώτημα είναι γιατί δεν αξιοποιείτε αυτο το πακέτο, αυτό το μαξιλάρι ρευστότητας εμπροσθοβαρώς, ώστε να μειώσετε όσο είναι δυνατόν τις συνέπειες αυτής της ύφεσης, που από βδομάδα σε βδομάδα, εσείς οι ίδιοι με τις προβλέψεις σας πολλαπλασσιάζετε και διαρκώς αναθεωρείτε προς τα χειρότερα", τόνισε ο Αλ. Τσίπρας. Οι συνέπειες της επιδημίας, δεν είναι απλά αριθμοί, αλλά "ανθρώπινες ζωές", "λουκέτα" επιχειρήσεων, "ανεργία", σημείωσε, και κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι αποκαλεί "επιχειρήσεις ζόμπι" και "μπαταχτσήδες", τη μεσαία τάξη που προεκλογικά την υμνούσε.
Όσον αφορά το περιβαλλοντικό νομοσχέδιο, το χαρακτήρισε "σκούπα", καθώς επιχειρεί να "απορρυθμίσει το θεσμικό πλαίσιο που διέπει το περιβάλλον" και "καταστρατηγεί ακόμα και τις ευρωπαϊκές οδηγίες [...] Η ελαστικοποίηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, προκειμένου να ενθαρρυνθεί η εκμετάλλευση πόρων μέσω μιας άγριας, μη βιώσιμης ανάπτυξης, είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον, την ποιότητα ζωής όλων και στην ίδια την κοινωνία", είπε χαρακτηριστικά, ενώ αναφέρθηκε ενδεικτικά και σε επιμέρους σημεία του νομοσχεδίου.
Συγκεκριμένα, για την αδειοδότηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, σημείωσε πως "για όλους τους υπέρμαχους του νεοφιλελευθερισμού", η περιβαλλοντική αδειοδότηση αντιμετωπίζεται ως "χρονοβόρα και περιττή διοικητική διαδικασία" και ως "σημαντικός ανασταλτικός παράγοντας για την προώθηση των επενδύσεων και την αναπτυξη". Η τωρινή της τροποίηση, σημείωσε ο Αλ. Τσίπρας, έχει ως στόχο "την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων συμφερόντων" και αποτελεί καταστρατήγηση του άρθρου 24 του Συντάγματος για την προστασία του περιβάλλοντος. Επίσης, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, προειδοποίησε επίσης την κυβέρνηση, πως "η επιμονή της να συνδέει την επανεκκίνηση της οικονομίας και την ανάπτυξη, απλά με την επίσπευση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, θα έχει τελικά τα αντίθετα αποτελέσματα", καθώς "δημιουργούνται συνθήκες ανασφάλειας δικαίου για τους σοβαρούς επενδυτές". "Το περιβάλλον πρέπει να το βλέπουμε ως αναπτυξιακό πόρο και όχι ως εμπόδιο το οποίο πρέπει να υπερβούμε" τόνισε κατηγορηματικά.
Εξάλλου, ο Αλ. Τσίπρας στηλίτευσε την κατάργηση των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΦΔΠΠ), κάνοντας λόγο για "ένα δοκιμασμένο εδώ και χρόνια μοντέλο διαχείρισης, αποκεντρωμένο και συμμετοχικό", το οποίο αντικαθίσταται με το νομοσχέδιο αυτό, "με ένα μοντέλο αυστηρά ελεγχόμενο από το κεντρικό κράτος, χωρίς πραγματική συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης και της κοινωνίας των πολιτών". Αυτό, πρόσθεσε, είναι σε πλήρη αντίθεση με τις ευρωπαϊκές ενδεδειγμένες πρακτικές, ενώ τίθενται έτσι σε άμεσο κίνδυνο οι προστατευόμενες περιοχές.
Σε ό,τι αφορά τη ρύθμιση για τους δασικούς χάρτες, κατήγγειλε πως η κυβέρνηση "τινάζει στον αέρα" μια σημαντική μεταρρύθμιση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, θέτοντας σε αμφισβήτηση ακόμη και τους ήδη κυρωμένους χάρτες. Όπως είπε, μετά από 40 χρόνια, τον Μάιο του 2019, υπήρχαν αναρτημένοι δασικοί χάρτες για το 55% της επικράτειας και κυρωμένοι για το 44%, σε σχέση με 1% το 2015.
Όσον αφορά δε, τα ζητήματα διαχείρισης απορριμμάτων, σημείωσε πως παρά τις εξαγγελίες της κυβέρνησης, "με το παρόν πολυνομοσχέδιο διαπράττεται και πάλι ένα στρατηγικό λάθος στη διαχείριση των απορριμμάτων στη χώρα μας":
"Οδηγείτε το μοντέλο διαχείρισης αποβλήτων μόνο σε ιδιωτικοποιήσεις και καύση. Η εφαρμοζόμενη πολιτική σας δεν στηρίζει την ανακύκλωση και την κυκλική οικονομία, δεν υλοποιείτε τα νομοθετημένα κίνητρα και αντικίνητρα για την ανακύκλωση, αλλά επιπλέον οδηγείτε σε νέα οικονομική επιβάρυνση του πολίτη και των επιχειρήσεων", υπογράμμισε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ επισήμανε σε αυτό το σημείο την "δικαίως άμεση και έντονη αντίδραση" των δήμων της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και Ιονίων Νήσων και της ΚΕΔΕ, για την αλλαγή της οργάνωσης και λειτουργίας των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, χωρίς διαβούλευση - καθώς και ότι αυτοί δεν "ανήκουν στο χώρο του ΣΥΡΙΖΑ".
Στη συνέχεια, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρθηκε στον ΑΔΜΗΕ, κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι προωθεί μια ιδιωτικοποίηση "πέρα και έξω από τη λογική" αλλά και "εκτός τόπου και χρόνου". Όπως είπε χαρακτηριστικά, πρόκειται για ένα οργανισμό "κερδοφόρο", που "παλέψαμε με νύχια και με δόντια να κρατήσουμε το 51%" και που "απέδειξε ότι μπορεί υπό δημόσιο έλεγχο να υλοποιήσει σύνθετα έργα και να φέρει και ξένες επενδύσεις". Ταυτόχρονα επισήμανε ότι λόγω της πανδημίας, "τώρα, παντού σε όλη την Ευρώπη" συζητάνε για "ένα νέο ρόλο του κράτους πια, του δημόσιου χώρου, όχι μόνο στο δημόσιο σύστημα υγείας".
"Ουσιαστικά αίρετε τον περιορισμό κατοχής 51% του ΑΔΜΗΕ από το Δημόσιο, δεν βάζετε άλλο ποσοστό, οπότε συμπεραίνουμε ότι κατά βούληση σκοπεύετε να ξεπουλήσετε ό,τι θέλουν ορισμένοι να αρπάξουν", συμπλήρωσε.
Σχετικά με το ζήτημα των αδειοδοτήσεων για τις μεταλλευτικές βιομηχανικές διεργασίες, έκανε λόγο για "ένα γενναιόδωρο δωράκι" στην εταιρεία Ελληνικός Χρυσός. "Γιατί ο Χρυσός μας φέρνει πιο κοντά" ανέφερε σκωπτικά, παραπέμποντας σε γνωστή διαφήμιση.
Συνοψίζοντας, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ σημείωσε πως το "συγκεκριμένο νομοσχέδιο απορρυθμίζει, εξυπηρετεί συμφέροντα, δημιουργεί τεράστιες κοινωνικές εντάσεις, καταστρατηγεί αξίες και κεκτημένα δεκαετιών στη μάχη της κοινωνίας των πολιτών για την προστασία του περιβάλλοντος", ενώ τόνισε πως δεν είναι ξεκομένο από τη συνολική πολιτική της κυβέρνησης. Ως εκ τούτου, ο Αλ. Τσίπρας κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι "υλοποιεί με ακρίβεια μια σειρά από νεοφιλελεύθερες αντι-μεταρρυθμίσεις, και στο περιβάλλον, και στην ενέργεια, και στον χωρικό σχεδιασμό, αποδομώντας προοδευτικές κατακτήσεις" της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ αλλά και προηγούμενων κυβερνήσεων.
"Προωθείτε την ιδιωτικοποίηση δημόσιων αγαθών, ενώ επιδιώκετε να ξαναστήσετε ένα μοντέλο ανάπτυξης, το οποίο είναι ακριβώς αυτό που μας οδήγησε στην κρίση, με επίκεντρο την κερδοσκοπική υπερεκμετάλλευση της γης και των φυσικών πόρων, με επίκεντρο την οικοδομή και το real estate", υπογράμμισε.
Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης αναφέρθηκε επίσης στο ζήτημα του λιγνίτη και την κυβερνητική ανακοίνωση για απολιγνιτοποίηση το 2028, χαρακτηρίζοντας "οξύμωρο" ότι ο κ. Μητσοτάκης "προβάλλεται ως οικολόγος", και εκτιμώντας ότι η κυβέρνηση "δεν έχει σχέδιο δίκαιης μετάβασης". Όπως είπε, η πολιτική της κυβέρνησης δεν οδηγεί στην αναγκαία κλιματική ουδετερότητα, ούτε εξασφαλίζει την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, ή το χαμηλό κόστος ενέργειας και τη δίκαιη μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών, "παρά μόνο υποκαθιστά το λιγνίτη με το φυσικό αέριο και όχι με ΑΠΕ", μέσω "μονάδων και δικτύων που ιδιωτικοποιούνται".
Κλείνοντας, ο Αλ. Τσίπρας ανέφερε πως το νομοσχέδιο "έρχεται από τα πολύ παλιά, από τα λυσάρια του αποτυχημένου νεοφιλελεύθερου μοντέλου" και τόνισε πως μία άλλη "προοδευτική κυβέρνηση, που θα βάλει στο επίκεντρο τις ανάγκες του περιβάλλοντος και των ανθρώπων, είναι εφικτή και μας αξίζει".