Γράφει ο Πέτρος Τσικούρας*

O υπουργός Περιβάλλοντος & Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, πανηγυρίζει, επειδή εγκρίθηκαν, ως στρατηγικές επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας, έργα τεσσάρων (4) μεγάλων ομίλων, συνολικής ισχύος 2,8 GW και συνολικού ύψους 2,02 δισ. €.

Μεταξύ άλλων, ένας όμιλος ενισχύεται, για να εκτελέσει επενδύσεις, ισχύος 1,5 GW, στην Ελλάδα. Κι αυτό την ώρα που ο στόχος του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) είναι να αναπτυχθούν 10 GW έως το 2030. Με άλλα λόγια, μόνον ένας όμιλος ενισχύεται, για να καλύψει το 15% του εθνικού στόχου του ΕΣΕΚ.

Αναγκαίο, θα λέγατε, γιατί υπάρχει κίνδυνος να μην καλυφθεί ο εθνικός στόχος. Μα, ο υπουργός πανηγυρίζει, αναφέροντας ότι μόνο χθες, στον κύκλο Δεκεμβρίου του 2020, κατατέθηκαν αιτήσεις για έργα 24 GW.

Τότε, λοιπόν, γιατί ενισχύουμε κάτι που δε χρειάζεται ενίσχυση; Γιατί σπαταλάμε πόρους του προγράμματος «Invest in Greece»; Γιατί πανηγυρίζει ο υπουργός που ενισχύεται κάτι που δεν έχει ανάγκη ενίσχυσης; Γιατί, ενώ υπάρχει ενδιαφέρον από χιλιάδες μικρομεσαίους παραγωγούς, οι αιτήσεις τους «μπλοκάρονται» και το 15% της χωρητικότητας του δικτύου δίδεται μόνον σε έναν όμιλο;

Το colpo grosso

Και μην τολμήσετε να χρησιμοποιήσετε το επιχείρημα ότι οι μεγάλες επενδύσεις είναι πιο αποδοτικές. Το κόστος των ΑΠΕ βαίνει διαρκώς μειούμενο. Οι μικρές επενδύσεις έχουν μικρή διάρκεια υλοποίησης. Σ΄ αυτήν τη χρονική διάρκεια η πτώση του κόστους είναι μικρή.

Αντιθέτως, στις μεγάλες επενδύσεις ο χρόνος υλοποίησης είναι μεγάλος και, κατά συνέπεια, η πτώση του κόστους είναι μεγάλη. Έτσι, οι μεγάλες φωτοβολταϊκές επενδύσεις του 2015 είναι πολύ πιο ακριβές από τις πιο μικρές επενδύσεις του 2018.

Ανεξαρτήτως εάν πολλές μικρές επενδύσεις είναι πολύ πιο συμφέρουσες για την τοπική κοινωνία, εφόσον γίνουν από πολλούς, αντί για λίγους, το μεγάλο κόλπο είναι αλλού:

Οι μεγάλες επενδύσεις «κλειδώνουν» τιμές αναφοράς αρκετά νωρίς και, όταν έρθει η ώρα να υλοποιηθούν, τότε είναι πιο ακριβές, σε σύγκριση με τις μικρές επενδύσεις, που υλοποιούνται σχεδόν αμέσως, τη χρονική περίοδο που κατατίθενται οι αιτήσεις.

Η συγκέντρωση σε λίγους δεν οδηγεί ποτέ σε όφελος του καταναλωτή. Είναι σαφές.

Στη σελίδα του επίσημου ιστοτόπου της Νέας Δημοκρατίας αναφέρεται: «Λίγα από πολλούς. Αυτό είναι το νέο μοντέλο χρηματοδότησης της Νέας Δημοκρατίας».

Εάν λοιπόν η Νέα Δημοκρατία παίρνει λίγα από πολλούς, τότε γιατί δίνει πολλά σε λίγους; Μήπως δεν παίρνει λίγα από πολλούς; Εκεί, στη Νέα Δημοκρατία, θα πρέπει λίγο να το ελέγξετε…

Ο ήλιος ανατέλλει για όλους. Όλοι, λοιπόν, πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να έχουν πρόσβαση στην ενέργεια από τον ήλιο: Οι αδύναμοι, οι πολύτεκνοι, οι δήμοι, για να υποστηρίξουν τις κοινωνικές δομές τους και άλλες υπηρεσίες, οι μικροί επενδυτές, οι μεσαίοι παραγωγοί και στο τέλος οι μεγάλοι «παίκτες», εάν δεν εξυπηρετηθούν οι ενεργειακές ανάγκες απ΄ όλους τους άλλους.

Το να θέτεις, ωστόσο, όλους στην ίδια γραμμή εκκίνησης και όποιος προλάβει να τερματίσει, δεν είναι λογικό. Οι πόροι που διαθέτει ένας επιχειρηματικός κολοσσός είναι ασύγκριτα μεγαλύτεροι, σε σύγκριση με τους υπολοίπους. Επομένως, θα προλάβει να τερματίσει πρώτος.

Κάτι περίεργο, εξάλλου, συνέβη με τις χρονικές απαιτήσεις του προγράμματος «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» για την ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων. Ο χρόνος που χρειαζόταν, για να κατατεθεί μία αίτηση, ήταν μεγαλύτερος από το χρόνο που καλύφθηκε το 100% των αιτημάτων!

Είναι σαν να κλειδώνεις την πόρτα του αυτοκινήτου και να προλαβαίνεις να ρίξεις το κλειδί μέσα στο όχημα ή να ανακοινώνεις το τυχερό αριθμό κλήρωσης πριν ακόμη το μπαλάκι με το μαγικό νούμερο βγει από την κληρωτίδα.

Τι συμβαίνει, λοιπόν; Ας αναρωτηθούμε.

Εγώ, εάν ήμουν υπουργός, θα ντρεπόμουνα να φωνάξω ότι επιβραβεύεται η πολιτική μου, επειδή τέσσερις όμιλοι αναλαμβάνουν, εν έτει 2021, να εκτελέσουν σχεδόν το 30% του εθνικού στόχου έως το 2030, δηλαδή 2,8 GW επί συνόλου 10 GW.

Κι αν το φώναζα, θα περίμενα κάποιος από πάνω να μου τραβήξει το αυτί…

Μπορεί αυτός να είναι ένας από τους πολλούς λόγους που δεν είμαι υπουργός.

Επιτέλους, όμως, πρέπει κάποιος να φωνάξει: «Ο βασιλιάς είναι γυμνός!»

* Το άρθρο εκφράζει προσωπικές απόψεις του συντάκτη. Ο Πέτρος Τσικούρας είναι γενικός γραμματέας του ΔΣ της ΠΟΣΠΗΕΦ