Συμμετέχοντας ενεργά στη δημόσια διαβούλευση της Δ/νση Ανάπτυξης και Πολιτικής του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Τμήμα Γεωθερμίας) το ΙΕΝΕ κατέθεσε τα σχόλιά του και προέβη σε παρατηρήσεις επί του σχεδίου Υ.Α. που αφορά στο νόμο 4602/2019 περί «Έρευνας, εκμετάλλευσης και διαχείρισης του γεωθερμικού δυναμικού της Χώρας…κλπ», σε αντικατάσταση του ν. 3175/2003. Ο νέος νόμος 4602/2019 εισάγει καινοτομίες για τη βελτίωση των όρων ανάπτυξης, έρευνας και εκμετάλλευσης και την διασφάλιση της ασφάλειας και αειφορίας της γεωθερμικής ενέργειας.
Ο νέος νόμος προβλέπει στο άρθρο 11 την κατ΄ εξουσιοδότηση έκδοση Υπουργικής Αποφάσεως (Υ.Α.) έγκρισης του νέου Κανονισμού Γεωθερμικών Εργασιών. Η Υ.Α. θέτει το πλαίσιο των εργασιών έρευνας και εκμετάλλευσης/διαχείρισης του γεωθερμικού δυναμικού σε πεδία εθνικού και τοπικού ενδιαφέροντος, περιοχές γεωθερμικού ενδιαφέροντος και μη ερευνημένους χώρους.
Εισάγει ορισμούς, λεπτομερείς τεχνικές διαδικασίες και όρους με στόχο να αποτελέσει ένα εύχρηστο εργαλείο, η εφαρμογή του οποίου θα εξασφαλίσει την τήρηση των κανόνων ορθολογικής αξιοποίησης και αειφορίας, καθώς και την υγιεινή και ασφάλεια των εργαζομένων και περιοίκων. Τη σύνταξη της Υ.Α. επιμελήθηκε Ομάδα Εργασίας απαρτιζόμενη από στελέχη υπηρεσιών και φορέων, καθώς και εξειδικευμένων επιστημόνων σχετικών με το αντικείμενο.
Στις γενικές παρατηρήσεις το ΙΕΝΕ αναφέρει ότι το σχέδιο νόμου :
• Χαρακτηρίζεται ως άκρως γραφειοκρατικό, παραβλέποντας την ουσία, με ασφυκτικό έλεγχο, που δείχνει ότι έχει συνταχθεί από γραφειοκράτες χωρίς εμπειρίες εργοταξίου και των σχετικών εργασιών.
• Στο Άρθρο 21, γίνεται παραπομπή σε πλήθος νόμων πολλαπλασιάζοντας την γραφειοκρατία, αντί μιας ξεκάθαρης θέσης για ό,τι αφορά στη γεωθερμία.
• Γενικά, το Σχέδιο Νόμου, όπως έχει συνταχθεί, δεν αναμένεται να συμβάλλει στην ανάπτυξη της γεωθερμίας στη χώρα.
• Αν το ΥΠΕΝ επιθυμεί πραγματικά να προωθήσει την ανάπτυξη της γεωθερμίας, η οποία έχει μείνει τραγικά πίσω στη χώρα μας, παρά το σημαντικό γεωθερμικό δυναμικό που διαθέτει σε πληθώρα τοποθεσιών, θα πρέπει το εν λόγω Σχέδιο Νόμου να ξαναγραφεί από την αρχή, με στόχο την προσέλκυση επενδυτών και όχι την δημιουργία εμποδίων. Το συγκεκριμένο Σχέδιο Νόμου, όπως είναι γραμμένο, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως σύγχρονο ούτε πρόκειται να συμβάλλει στην προώθηση επενδύσεων (Ας σημειωθεί ότι η γειτονική Τουρκία στα παράλια της Ιωνίας και ενδότερα έχει σε λειτουργία περί τα 800 MWe γεωθερμικών μονάδων. Η Ελλάδα δεν έχει ούτε μία!!).
Επίσης, το ΙΕΝΕ προέβη και σε Ειδικές Παρατηρήσεις επί του Σχεδίου Νόμου που έχουν ως εξής:
1. Αρχίζει το Άρθρο 3, με ασάφειες για τον όρο Μισθωτής, Εκμισθωτής, χωρίς να δίνονται οι σχετικές επεξηγήσεις σε προηγούμενο Άρθρο (2), όπως και για ποιο «Τμήμα Επιθεώρησης Μεταλλείων» (σε υπουργείο, σε Περιφέρεια??).
2. Στο Άρθρο 5, υπάρχει ασάφεια, «ειδικό θεωρημένο βιβλίο» από ποιόν?? «Αντίγραφο του Ημερήσιου Δελτίου Γεώτρησης θα αποστέλλεται αμελλητί στον Εκμισθωτή και την ΕΑΓΜΕ», αποφεύγοντας την γραφειοκρατία ίσως είναι καλύτερα κάθε μήνα! 2
3. Άρθρο 6: H σφράγιση της γεώτρησης πρέπει να γίνεται βάσει προδιαγραφών (αποφυγή ατυχημάτων, κλπ, αντί «αναφορά των εργασιών σφραγίσματος»).
4. Άρθρα 4 και 7: Δεν αναφέρεται η Περιβαλλοντική Μελέτη για γεώτρηση έρευνας-παραγωγής και γεωτρήσεις παραγωγής, υπάρχουν ρευστά υπό υψηλή πίεση, κλπ., με κινδύνους στις δοκιμές παραγωγής και ανάλυσης ρευστών κατά την λειτουργία της γεώτρησης, εκπομπές υδρόθειου, αλάτων, κλπ.
5. Άρθρο 7: Εξαντλείται ο έλεγχος για την ακρίβεια των μετρήσεων, αντί της αναφοράς σε πρότυπα (standards). Η εξουσία εξαντλείται στο Άρθρο 8, με την αναφορά «να διατάσσει την τροποποίησή της».
6. Άρθρο 19, Πίνακες 1 και 2: Οι αποστάσεις για γεωτρήσεις, ιδιαίτερα για γεωθερμικά πεδία εθνικού ενδιαφέροντος, είναι εκτός πραγματικότητας, θόρυβος, εκροές, κλπ., πρέπει να αυξηθούν και αυτό πρέπει να περιγράφεται στην περιβαλλοντική μελέτη.
7. Άρθρο 22: Οι αποστάσεις από τα δίκτυα σε σχέση με τις γεωτρήσεις δεν επαρκούν λόγω του κινδύνου εκροής υπό πίεση ρευστών με μηχανικές και διαβρωτικές επιδράσεις. Προτείνεται κάποια απόσταση μακριά από την δεσμευθείσα ζώνη των γραμμών ΥΤ και ΥΥΤ, κάτι που πρέπει να συμπεριλάβει η περιβαλλοντική μελέτη!