Η ανάπτυξη των διεθνών συνεργασιών αποτέλεσε κεντρικό άξονα της πολιτικής της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, την περίοδο 2015-2019, τόσο στην εξωτερική πολιτική όσο και στο πεδίο της ενέργειας. Έπρεπε να ανατρέψουμε την «κακή φήμη» που ακολουθούσε την Ελλάδα, λόγω της χρεοκοπίας και των μνημονίων. Καταφέραμε να βγάλουμε τη χώρα από τα μνημόνια αλλά και να ισχυροποιήσουμε σημαντικά τη γεωπολιτική της θέση και ρόλο, όπως και να επικυρώσουμε το ρόλο της ως παράγοντα σταθερότητας, συνεργασίας και ειρήνης στην ευρύτερη περιοχή.
Η Σύνοδος Ηγετών των Μεσογειακών Χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μία πάρα πολύ σημαντική πρωτοβουλία για τον ευρωπαϊκό νότο, η Σύνοδος των Ηγετών των Βαλκανίων, η Συμφωνία των Πρεσπών, αλλά και οι Τριμερείς συνεργασίες στην Ανατολική Μεσόγειο, η συμμετοχή στο δρόμο του μεταξιού «one belt one road» ήταν πρωτοβουλίες που λήφθηκαν με στόχο η Ελλάδα να καταστεί εμπορικός και ενεργειακός διαμετακομιστικός κόμβος. Το Φόρουμ Φυσικού Αερίου Ανατολικής Μεσογείου (EMGF) αποτελεί μια ακόμα απόδειξη των αποτελεσμάτων αυτών των πρωτοβουλιών συνεργασίας, στην ίδρυση του οποίου συμμετείχε ο πρώην Υπουργός ΠΕΝ, Γιώργος Σταθάκης, στις 14 Ιανουαρίου 2019, και τη γραμματεία αυτού σήμερα συζητάμε στη Βουλή.
Ο Διασυνδετήριος Αγωγός φυσικού αερίου Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB) όπως και το Φόρουμ Φυσικού Αερίου Ανατολικής Μεσογείου (EMGF), που καλούμαστε να κυρώσουμε σήμερα, είναι πρωτοβουλίες που εντάσσονται στη στρατηγική της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και ωρίμασαν ή ξεκίνησαν κατά τη διακυβέρνησή μας.
Οι υποδομές αυτές προσφέρουν ενεργειακή ασφάλεια στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, συμβάλλουν στη διαφοροποίηση των πηγών, όπως ο EastMed, ο Διαδριατικός Αγωγός φυσικού αερίου (TAP), ο Διασυνδετήριος Αγωγός φυσικού αερίου Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB) φυσικά, ο πλωτός τερματικός σταθμός Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου Αλεξανδρούπολης, γνωστός ως FSRU. Οφείλουμε όμως να σημειώσουμε ότι, παρότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ εργάστηκε για την ενίσχυση του δημοσίου και της πολιτείας, η κυβέρνηση της ΝΔ προωθεί προς πώληση σε ιδιώτη (μέσω ιδιωτικοποίησης της ΔΕΠΑ Εμπορίας), έργα όπως ο σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου Αλεξανδρούπολης. Την ίδια επιζήμια στρατηγική για την ενεργειακή μετάβαση και εθνική ασφάλεια ακολουθεί και στην ιδιωτικοποίηση του δικτύου φυσικού αερίου της ΔΕΠΑ Υποδομών.
Όσον αφορά τον IGB, είναι ο αγωγός αερίου που συνδέει την Ελλάδα, από τη Θράκη, με τη Βουλγαρία, συνδέει τον ΤΑΡ με τα Βαλκάνια και το FSRU Αλεξανδρούπολης, αλλά και με τη Ρεβυθούσα, άρα, προσθέτει δύο πηγές τροφοδοσίας στα Βαλκάνια και έχει τη δυνατότητα σύνδεσης με τον IBS, τον αγωγό Βουλγαρίας-Σερβίας, αλλά και τη διασύνδεση Βουλγαρία-Ρουμανία-Ουγγαρία- Αυστρία (BRUA). Ζητάμε παράλληλα από την ηγεσία του ΥΠΕΝ να μας ενημερώσει πώς προχωράει η ενεργειακή συνεργασία με τη Βόρεια Μακεδονία και τη Σερβία, ώστε να έχουμε ένα πολύγωνο ενεργειακής συνεργασίας και ειρήνης στα Βαλκάνια.
Παρατηρούμε μια καθυστέρηση στην κύρωση του έργου από τη Βουλή, εφόσον υπογράφηκε στις 10 Οκτωβρίου του 2019 και σημειώνουμε ότι τα εγκαίνια κατασκευής του έργου είχαν γίνει στις 22 Μαΐου 2019, από τον τότε Πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα και τον Πρωθυπουργό της Βουλγαρίας, Μπόικο Μπορίσοφ, τον Αντιπρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν, Γιακούμπ Εγιούμποφ, παρουσία των ΥΠΕΝ Ελλάδας και Βουλγαρίας, Γιώργου Σταθάκη και Τεμενούικα Πέτκοβα.
Εφόσον όμως συζητάμε για έργο φυσικού αερίου που υλοποιείται ήδη αλλά και για τη συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο, θέλουμε να ξεκαθαρίσουμε ότι εμείς αντιλαμβανόμαστε την αεριοποίηση μόνο ως διαδικασία μετάβασης. Δεν υποστηρίζουμε, ότι το μέλλον της Ευρώπης είναι οι υδρογονάνθρακες, ούτε το μέλλον της Ελλάδας μπορεί να είναι οι υδρογονάνθρακες. Το ελληνοβουλγαρικό έργο είναι δρομολογημένο εδώ και δέκα χρόνια αλλά πρέπει να έχουμε και ένα σταθερό προγραμματισμό για την επόμενη μέρα.
Δεν μπορώ να μην αναφερθώ στη χθεσινή απόφαση του νέου Προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, για την επιστροφή των Ηνωμένων Πολιτειών στη Συμφωνία για το Κλίμα και να παγώσει τον Αγωγό “Keystone XL”, μία συμβολική κίνηση για την παγκόσμια κοινότητα.
Εμείς, για λόγους ενεργειακής ασφάλειας και γεωπολιτικής στρατηγικής, προχωρήσαμε αυτά τα έργα, αλλά μετά τη δέσμευσή μας για την κλιματική ουδετερότητα πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι ειδικά απέναντι στη νέα γενιά. Να ξεκαθαρίσουμε, ότι η προοπτική μας δεν είναι οι υδρογονάνθρακες και πρέπει να δείχνουμε και ένα δρομολόγιο μετάβασης. Για τον πλανήτη, για την Ευρώπη, για την Ελλάδα. Ως εκ τούτου, γεωπολιτικά και ως συνέχεια πρωτοβουλιών, συμφωνούμε με τα έργα που υλοποιήσαμε αλλά λείπει αυτή η πολιτική για το κλίμα από τα διπλωματικά έγγραφα που υπέγραψε ο κύριος Χατζηδάκης, ειδικά για το Φόρουμ Ανατολικής Μεσογείου, και δεν μπορούμε να μην το σημειώσουμε.
Το Φόρουμ Φυσικού Αερίου Ανατολικής Μεσογείου (EMGF), ωρίμασε μέσα από τις δύο Τριμερείς Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ και Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου, στις οποίες και εγώ πολλές φορές είχα τη τιμή να συμμετέχω, και με συμφωνίες που υπογράφηκαν στο πλαίσιο αυτών των δύο Τριμερών, που αφορούσαν και τις έρευνες υδρογονανθράκων στην περιοχή της Μεσογείου. Πολιτική μας επιλογή ως κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ήταν να διευρύνουμε το πεδίο συνεργασίας με τη συμμετοχή της Ιορδανίας και της Παλαιστινιακής Αρχής, και είναι πολύ σημαντικό ότι το καταστατικό αυτό παραμένει ανοιχτό για συνεργασίες στην Ανατολική Μεσόγειο.
Και εδώ βέβαια σημειώνω ότι, παρότι το καταστατικό αυτό είναι ως πεδίο συνεργασίας διαθέσιμο από τις 22 Σεπτεμβρίου και ενώ παραβιάζονται τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας από μία απείθαρχη και παραβατική γείτονα χώρα, παρά ταύτα, καθυστέρησε η κύρωση στη Βουλή. Και είμαστε η πέμπτη χώρα που το επικυρώνουμε, μετά την Αίγυπτο, το Ισραήλ, την Ιορδανία, την Παλαιστινιακή Αρχή, αλλά εμείς το χρειαζόμασταν, γιατί θεωρούμε, ότι είναι ένα γεωπολιτικό εργαλείο.
Κλείνοντας, θα αναφερθώ σε μία σημαντική «απουσία» από το καταστατικό της Γραμματείας του Φόρουμ Ανατολικής Μεσογείου, αυτό της αντιμετώπισης ατυχημάτων. Ενώ αναφέρεται κάπου το θέμα των περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων, υποτιμάτε αυτό το σημαντικό τομέα της περιβαλλοντικής ασφάλειας που συνδέεται με τη διαχείριση υδρογονανθράκων. Και ενώ γνωρίζετε ότι έχουμε υπογράψει Διακρατική Συμφωνία με το Ισραήλ και την Κύπρο, με τη παρουσία και του αντίστοιχου οργανισμού για τη Μεσόγειο των Ηνωμένων Εθνών στη Μάλτα, σχετικά με την συνεργασία των χωρών και κοινό σχέδιο για την αντιμετώπιση ατυχημάτων και για την προστασία του περιβάλλοντος.
Παρακολουθείστε την ομιλία εδώ
