Ο νέος μηχανισμός που θα ισχύσει από την 1η Ιουλίου του 2022 έως την 1η Ιουνίου του 2023 στόχο έχει την παρακράτηση στην πηγή των επιπλέον εσόδων των ηλεκτροπαραγωγών που προκύπτουν λόγω της υψηλής τιμής του φυσικού αερίου και την διοχέτευση τους στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης προκειμένου να συνεχιστούν οι επιδοτήσεις στους τελικούς καταναλωτές ρεύματος.
Ο μηχανισμός θα έχει τη μορφή νομοθετικής ρύθμισης που θα συμπεριληφθεί ως άρθρο στο νομοσχέδιο για την απλοποίηση της αδειοδότησης των ΑΠΕ το οποίο αναμένεται εκτός απροόπτου να κατατεθεί αργά απόψε το βράδυ στη Βουλή.
Με τη νομοθετική ρύθμιση θεσπίζεται Προσωρινός Μηχανισμός Επιστροφής Μέρους των Εσόδων της Αγοράς Επόμενης Ημέρας, βάσει του οποίου θα γίνεται η παρακράτηση των υπερεσόδων των παραγωγών ηλεκτρισμού απ’ ευθείας στη χονδρική αγορά. Η ρύθμιση περιγράφει πώς θα προκύπτει το παρακρατούμενο ποσό.
Το Επιστρεπτέο ‘Έσοδο Αγοράς Επόμενης Ημέρας (ΕΕΑΕΗ), όπως αποκαλείται η παρακράτηση, θα διοχετεύεται απ’ ευθείας στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, μαζί με τον ΦΠΑ που αναλογεί, ενώ η ΡΑΕ και ο ΔΑΠΠΕΠ θα ενημερώνονται για όλα τα στάδια της διαδικασίας.
Σύμφωνα με την ρύθμιση θα υπάρξει μία διοικητικά καθοριζόμενη τιμή, η μεθοδολογία της οποίας θα προσδιοριστεί με υπουργική απόφαση. Πληροφορίες αναφέρουν ότι και το σχέδιο της συγκεκριμένης υπουργικής απόφασης έχει σταλεί ήδη στις Βρυξέλλες και αναμένεται η έγκριση του.
Σε περίπτωση που η τιμή εκκαθάρισης της αγοράς, ανά Αγοραία Χρονική Μονάδα της Αγοράς Επόμενης Ημέρας, δηλαδή ανά ώρα, είναι μικρότερη ή ίση από την διοικητικά καθοριζόμενη μοναδιαία τιμή τότε η παρακράτηση θα είναι μηδενική. Στην περίπτωση όμως που η τιμή εκκαθάρισης της αγοράς ανά ώρα είναι μεγαλύτερη, τότε το επιστρεπτέο ποσό (Ε.Π.Α.Ε.Η). για κάθε συναλλαγή υπολογίζεται κατά βάση ως το γινόμενο της ποσότητας ενέργειας της συναλλαγής επί της διαφοράς της τιμής εκκαθάρισης από τη διοικητικά καθορισμένη μοναδιαία τιμή.
Το μέτρο θα αφορά όλες τις θερμικές μονάδες πλην αυτών της Κρήτης καθώς και των ΑΠΕ χωρίς λειτουργική ενίσχυση και η όλη διαδικασία θα διενεργείται από τον Φορέα Εκκαθάρισης της Αγοράς Επόμενης Ημέρας, ο οποίος θα αμείβεται για τη δραστηριότητα αυτή από τους πόρους του ΤΕΜ.
Αναλυτικότερα, το σχέδιο τροπολογίας που ενδέχεται να έχει αλλαγές της τελευταίας στιγμής λόγω των συνεχών επικοινωνιών με τις Βρυξέλλες έχει ως εξής:
Στον ν. 4425/2016 (Α’ 185) προστίθεται άρθρο 12Α ως εξής:
Προσωρινός Μηχανισμός Επιστροφής Μέρους Εσόδων Αγοράς Επόμενης Ημέρας
1. Θεσπίζεται Προσωρινός Μηχανισμός Επιστροφής Μέρους Εσόδων Αγοράς Επόμενης Ημέρας, o οποίος εφαρμόζεται από την 1η Ιουλίου 2022 έως την 1η Ιουνίου 2023. Η λήξη της περιόδου ισχύος του Προσωρινού Μηχανισμού ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Στο πεδίο εφαρμογής του Προσωρινού Μηχανισμού δεν εμπίπτουν οι θερμικές μονάδες που είναι εγκατεστημένες στο Μικρό Συνδεδεμένο Σύστημα (Μ.Σ.Σ.) της Κρήτης.
2. Κατ’ εφαρμογή του Προσωρινού Μηχανισμού παρακρατείται, από τον Φορέα Εκκαθάρισης της Αγοράς Επόμενης Ημέρας του άρθρου 7, μέρος των εσόδων που δικαιούνται οι Συμμετέχοντες στην Αγορά Επόμενης Ημέρας από την συμμετοχή τους σε αυτή. Το παρακρατούμενο ποσό προκύπτει σύμφωνα με τη διαδικασία της παρ. 3 και αποτελεί το Επιστρεπτέο Έσοδο Αγοράς Επομένης Ημέρας (Ε.Ε.Α.Ε.Η.), ενώ το ποσό που απομένει μετά την παρακράτηση του Ε.Ε.Α.Ε.Η. αποτελεί το Έσοδο Παραγωγού Αγοράς Επόμενης Ημέρας (Ε.Π.Α.Ε.Η.).
3. Κατά τις διαδικασίες εκκαθάρισης της Αγοράς Επόμενης Ημέρας, σύμφωνα με όσα ορίζονται στον Κανονισμό της παρ. 2 του άρθρου 13, ο Φορέας Εκκαθάρισης της Αγοράς Επόμενης Ημέρας υπολογίζει για εκάστη συναλλαγή πώλησης, σύμφωνα με την απόφαση της παρ. 6, για την κάθε μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ή χαρτοφυλάκιο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και για κάθε ώρα, το Ε.Π.Α.Ε.Η. και το Ε.Ε.Α.Ε.Η. ως εξής:
α. Σε περίπτωση που η τιμή εκκαθάρισης της αγοράς, ανά Αγοραία Χρονική Μονάδα της Αγοράς Επόμενης Ημέρας, είναι μικρότερη ή ίση από την διοικητικά καθοριζόμενη μοναδιαία τιμή της παρ. 6, το Ε.Π.Α.Ε.Η. υπολογίζεται ως το γινόμενο της ποσότητας ενέργειας της συναλλαγής της μονάδας παραγωγής και της τιμής εκκαθάρισης αγοράς, ενώ το Ε.Ε.Α.Ε.Η. λογίζεται ως μηδενικό.
β. Σε περίπτωση που η τιμή εκκαθάρισης της αγοράς, ανά Αγοραία Χρονική Μονάδα της Αγοράς Επόμενης Ημέρας, είναι μεγαλύτερη από την διοικητικά καθοριζόμενη μοναδιαία τιμή της παρ. 6: βα) το Ε.Π.Α.Ε.Η. για κάθε συναλλαγή υπολογίζεται ως το γινόμενο της ποσότητας ενέργειας της συναλλαγής και της διοικητικά καθορισμένης μοναδιαίας τιμής της παρ. 6., και ββ) το Ε.Ε.Α.Ε.Η. για κάθε συναλλαγή υπολογίζεται ως το γινόμενο της ποσότητας ενέργειας της συναλλαγής επί της διαφοράς της τιμής εκκαθάρισης και της διοικητικά καθορισμένης μοναδιαίας τιμής της παρ. 6.
4. Ο Φορέας Εκκαθάρισης της Αγοράς Επόμενης Ημέρας, κατά την εκτέλεση των διαδικασιών εκκαθάρισης: α) υπολογίζει ως συνολικό Ε.Ε.Α.Ε.Η. το άθροισμα των ποσών που προκύπτουν για όλες τις ώρες κάθε ημέρας φυσικής παράδοσης, για όλες τις συναλλαγές και για κάθε μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ή χαρτοφυλάκιο Α.Π.Ε. σύμφωνα με την υποπερ. ββ’ της περ. β’ της παρ. 3 και τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) που αναλογεί στο ποσό αυτό, και β) καταβάλει το συνολικό Ε.Ε.Α.Ε.Η., πλέον Φ.Π.Α. στον Ειδικό Λογαριασμό «Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης» του άρθρου εξηκοστού πρώτου ν. 4839/2021 (Α’ 181).
5. Ο Φορέας Εκκαθάρισης της Αγοράς Επόμενης Ημέρας γνωστοποιεί, κάθε εργάσιμη ημέρα στην Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (Ρ.Α.Ε.) και τον Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. Α.Ε.) τα ποσά που παρακρατούνται και πιστώνονται σύμφωνα με το παρόν, ανά μονάδα παραγωγής ή χαρτοφυλάκιο Α.Π.Ε. και ανά Συμμετέχοντα, καθώς και κάθε άλλο αναγκαίο στοιχείο. Η Ρ.Α.Ε. δημοσιεύει στην ιστοσελίδα της τα δεδομένα της εφαρμογής του Προσωρινού Μηχανισμού Επιστροφής Μέρους Εσόδων Αγοράς Επόμενης Ημέρας.
6. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η οποία εκδίδεται `πριν την έναρξη εφαρμογής του Προσωρινού Μηχανισμού, καθορίζεται η μεθοδολογία και ο μαθηματικός τύπος, ο οποίος εφαρμόζεται για τον υπολογισμό της διοικητικά καθοριζόμενης μοναδιαίας τιμής για κάθε κατηγορία μονάδων παραγωγής και για τα χαρτοφυλάκια Α.Π.Ε. και ρυθμίζεται κάθε άλλο συναφές θέμα σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος. Ο Φορέας Εκκαθάρισης της Αγοράς Επόμενης Ημέρας υπολογίζει, σύμφωνα με την απόφαση της παρούσας, την μοναδιαία τιμή για κάθε κατηγορία μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και για τα χαρτοφυλάκια Α.Π.Ε..
7. Κατόπιν υποβολής σχετικών εισηγήσεων του Φορέα Εκκαθάρισης και της Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. Α.Ε., με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Υπουργού Οικονομικών εγκρίνεται η κάλυψη, από πόρους του Ειδικού Λογαριασμού «Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης», των πρόσθετων διαχειριστικών εξόδων του Φορέα Εκκαθάρισης και της Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. Α.Ε., που προκύπτουν από την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος.. ,
8. Το παρόν και οι αποφάσεις που εκδίδονται δυνάμει αυτού εφαρμόζονται συμπληρωματικά στις ισχύουσες διατάξεις του Κανονισμού Εκκαθάρισης Αγοράς Επόμενης Ημέρας και Ενδοημερήσιας Αγοράς, που εκδίδεται σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 13, περιλαμβανομένων των κανόνων καθορισμού Θέσης και υπολογισμού της χρηματικής αξίας των χρεώσεων και πιστώσεων των Συμμετεχόντων στην Αγορά Επόμενης Ημέρας.».
