«Τόσο αυτές οι τιμές του Σεπτεμβρίου, όσο και του Αυγούστου, είναι πολύ ακριβότερες από τις τιμές όταν υπήρχε η ρήτρα αναπροσαρμογής. Άρα, ούτε η αναστολή της ρήτρας είχε επίδραση στις τιμές, ούτε ο νέος μηχανισμός της Κυβέρνησης λειτούργησε αποτελεσματικά», τονίζει με συνέντευξή του στο iEnergeia.gr ο Χάρης Δούκας με αφορμή τις τιμές του ρεύματος που ανακοινώθηκαν το Σαββατοκύριακο και επισημαίνει: «Μάλιστα, την μεγαλύτερη αύξηση στις τιμές ρεύματος την είχε η ΔΕΗ (αύξηση 60%), που πλέον έχει από τις ακριβότερες τιμές. Συνεπώς, η προσέγγιση πως η ΔΕΗ θα παρασύρει τις τιμές χαμηλότερα αποδείχθηκε και αυτή λανθασμένη».

«Ένα κομμάτι των αυξήσεων προέρχεται από την αύξηση του φυσικού αερίου. Το μεγαλύτερο όμως μέρος οφείλεται στα υπερκέρδη και στις στρεβλώσεις της αγοράς. Άλλο ένα χαρακτηριστικό στρέβλωσης είναι πως ακόμα και σήμερα, ένα χρόνο μετά την έναρξη της ενεργειακής κρίσης, οι μεγάλοι ηλεκτροπαραγωγοί δεν έχουν προβεί σε καμία αντιστάθμιση κινδύνου. Μεταφέρουν όλο το ρίσκο (και κάτι παραπάνω) στον πολίτη», υπογραμμίζει ο αν. καθηγητής του ΕΜΠ και τομεάρχης Ενέργειας.

Πώς σχολιάζετε τις τιμές που ανακοίνωσαν οι προμηθευτές το Σαββατοκύριακο;

Νέες ακραίες αυξήσεις ανακοινώθηκαν για τον Σεπτέμβριο, που φτάνουν μέχρι και 65% υψηλότερα από τις ήδη πολύ αυξημένες τιμές του Αυγούστου.

Θυμίζω πως τόσο αυτές οι τιμές, όσο και του Αυγούστου, είναι πολύ υψηλότερες από τις τιμές όταν υπήρχε η ρήτρα αναπροσαρμογής. Άρα, ούτε η αναστολή της ρήτρας είχε θετική επίδραση στις τιμές, ούτε ο νέος μηχανισμός της Κυβέρνησης.

Μάλιστα, την μεγαλύτερη αύξηση στις τιμές ρεύματος την έχει η ΔΕΗ. Συνεπώς, και η προσέγγιση πως η ΔΕΗ θα παρασύρει τις τιμές χαμηλότερα αποδείχθηκε λανθασμένη.

Με απλά λόγια, από 0.12 €/kWh που ήταν το κόστος του ρεύματος πέρυσι το Σεπτέμβριο, σήμερα έχουν φτάσει οι τιμές έως και τα 0.80 € / kWh. Σχεδόν δηλαδή 7πλασιάστηκε η τιμή της kWh.

Αυτή η τιμή είναι η ακριβότερη στην Ευρώπη.

Και οι πολίτες περιμένουν, για ακόμα ένα μήνα, τις επιδοτήσεις για να δουν κάποια ανακούφιση. Οι επιδοτήσεις αυτές όμως όλο και λιγότερο ανακουφίζουν και όλο και περισσότερο χρηματοδοτούν τον Πούτιν και την αισχροκέρδεια.

Πού οφείλεται αυτή η τόσο μεγάλη αύξηση;

Είναι σαφές πως προέρχεται σε έναν βαθμό από την τρομακτική αύξηση του φυσικού αερίου στις αγορές. Το φυσικό αέριο στο Ολλανδικό χρηματιστήριο (TTF) πέρυσι τέτοια εποχή ήταν στα 24 € / MWh και φέτος είναι στα 240 € / MWh. Εδώ όμως αρχίζουν οι παραδοξότητες.

Πώς είναι δυνατόν να περνάει το μεγαλύτερο ποσοστό της αύξησης των αγορών απευθείας στα τιμολόγια ηλεκτρισμού;

Ακόμα περισσότερο παράδοξο είναι πώς αυτό συμβαίνει ενώ οι εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής δεν πληρώνουν το φυσικό αέριο με βάση το TTF. Αντίθετα, έχουν κλεισμένα διμερή συμβόλαια, με τιμές πολύ χαμηλότερες από αυτές του χρηματιστηρίου.

Το παράδοξο ενισχύεται από το γεγονός πως όλες οι άλλες μορφές ενέργειας που συμμετέχουν στο μίγμα ηλεκτροπαραγωγής (και αποτελούν το 60%του μίγματος)είναι πάρα πολύ φθηνότερες. Συγκεκριμένα, το μεταβλητό κόστος των υδροηλεκτρικών εκτιμήθηκε σε 4€/MWhσύμφωνα με την τελευταία έκθεση της ΡΑΕ. Ομοίως, τα λιγνιτικά εργοστάσια, στην ίδια έκθεση για το Δεκέμβριο 2021 δεν είχαν μεταβλητό κόστος πάνω από 190 €/MWh. Το κόστος των ΑΠΕ εκτιμάται σε 90€/MWh .

Ένα κομμάτι λοιπόν των αυξήσεων προέρχεται από την αύξηση του φυσικού αερίου. Το μεγαλύτερο όμως μέρος οφείλεται στα υπερκέρδη και στις στρεβλώσεις της αγοράς. Άλλο ένα χαρακτηριστικό στρέβλωσης είναι πως ακόμα και σήμερα, ένα χρόνο μετά την έναρξη της ενεργειακής κρίσης, οι μεγάλοι ηλεκτροπαραγωγοί δεν έχουν προβεί σε καμία αντιστάθμιση κινδύνου. Μεταφέρουν όλο το ρίσκο (και κάτι παραπάνω) στον πολίτη.

Πείτε μας 3 πολύ συγκεκριμένες προτάσεις για να αντιμετωπιστεί αυτή τη κατάσταση.

1. Πλαφόν στη λιανική. Διατίμηση δηλαδή, ώστε να πληρώσουν όλοι οι συντελεστές της αγοράς και όχι μόνο η Πολιτεία και οι πολίτες. Έτσι, οι μεγάλοι ηλεκτροπαραγωγοί θα σταματήσουν να υπερκερδοσκοπούν.

2. Όλες οι εταιρείες να ελέγχονται λογιστικά κάθε μήνα, ως προς το πραγματικό τους κόστος και να ανακοινώνονται τα αποτελέσματα.

3. Να φορολογηθούν άμεσα τα πραγματικά υπερκέρδη των ηλεκτροπαραγωγών, της περιόδου Ιούλιος 2021 – Ιούνιος2022. Η ΡΑΕ τα εκτίμησε σε 927 εκατομμύρια ευρώ, μόνο για ένα εξάμηνο. Και να επιστραφούν αναλογικά σε αυτούς που τα πλήρωσαν.