άρθρο του κ. Φώτη Ζαχαρόπουλου, μέλους του Δ.Σ. του ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ, εκπροσώπου εργαζομένων
Η πολιτεία από πλευράς της έχει καταφέρει με διάφορα μέτρα να εξορθολογήσει το κόστος παραγωγής σε μεγάλο βαθμό, ωστόσο η αγορά με τον τρόπο λειτουργίας της, έχει απωλέσει κάθε αναφορά στη λογική.
Αποδεχόμαστε σιωπηλά την παραδοχή, ότι η τιμή εκκαθάρισης της αγοράς (MCP) επόμενης ημέρας (DAM) βρίσκεται σε πλήρη συσχέτιση με την τιμή του φυσικού αερίου (TTF).
Όπως καταγράφηκε στις 5/12/22, η τιμή MCP στην DAM διαμορφώθηκε στα 336,78 ευρώ/ΜWh, ενώ την επόμενη ημέρα (06/12/22) εκτινάχθηκε στα 400,86 ευρώ/ΜWh, τιμή ανάλογη σε ημερήσιο ποσοστό αύξησης 19,03%. Την μεθεπόμενη ημέρα (07/12/22) η τιμή MCP στην DAM κινήθηκε καθοδικά στα 346,06 ευρώ/ΜWh, μειωμένη κατά 13,92%. Οι αιφνίδιες όμως διακυμάνσεις της τιμής ηλεκτρικής ενέργειας στην DAM αναιρούν τον κανόνα, καθώς δεν συνάδουν με αντίστοιχη απότομη αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου, όπως αυτές διαμορφώθηκαν στο χρηματιστήριο για το ως άνω χρονικό διάστημα.
H τιμή MCP στην DAM καθορίζεται κυρίως, αν όχι αποκλειστικά, από τις προσφορές των συμμετεχόντων στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ελληνική κοινωνία γενικότερα και το ανταγωνιστικό προφίλ των εταιριών ηλεκτρικής ενέργειας ειδικότερα. Τα «σφυρίγματα» της αρμόδιας αρχής αποτελούν τρανή απόδειξη στα αδικαιολόγητα κέρδη των συμμετεχόντων ενώ την ίδια στιγμή η πολιτεία σπεύδει να διοχετεύσει τα κέρδη αυτά πίσω στην κοινωνία, μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης.
Από την άλλη μεριά, οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας υπολογίζουν τις χρεώσεις των καταναλωτών με βάση την μέση τιμή εκκαθάρισης της αγοράς (MCP). Με τον τρόπο αυτό δεν λαμβάνεται υπόψη ότι οι καταναλωτές χρησιμοποιούν το αγαθό της ενέργειας και σε χρονικές στιγμές όπου η τιμή ενέργειας απέχει αισθητά από την μέση τιμή MCP της αγοράς. Μια εκλογικευμένη λύση είναι οι καταναλωτές να τιμολογούνται με τιμή ανάλογα με την χρονική ζώνη που θα εισέρχονται στο δίκτυο αγοροπωλησίας, η οποία θα διαφοροποιείται μεταξύ των ωρών αιχμής φορτίου και των ωρών χαμηλής ζήτησης φορτίου. Αξιοποιώντας οι καταναλωτές τα όρια των χρονικών ζωνών, κατέχουν κυρίαρχη θέση στην διαμόρφωση της καμπύλης φορτίου. Ο συγκεκριμένος χρονικός διαχωρισμός ακολουθεί μια νοητή γραμμή, χωρίς να παρεμβαίνει στην λειτουργία της αγοράς, ωστόσο διαφοροποιεί τον υπολογισμό στα τιμολόγια χρέωσης. Οι μετρητές που διαθέτουν χρονοχρέωση (νυχτερινό τιμολόγιο) είναι σε θέση να υποστηρίξουν την συγκεκριμένη πρόταση καθώς το μόνο που χρειάζεται είναι να οριοθετούν/διευρύνουν τις χρονικές ζώνες εντός και εκτός αιχμής φορτίου.
Η διαμόρφωση ενός πιο δίκαιου συστήματος χρεώσεων, αφενός δεν αντιστρατεύεται στο δικαίωμα των προμηθευτών ενέργειας να καθορίζουν τα τιμολόγια χρέωσης και αφετέρου παρέχει στον καταναλωτή την ευχέρεια να συνδεθεί στο ηλεκτρικό δίκτυο επιλέγοντας ανάμεσα σε δύο χρονικές ζώνες, με άμεσο αντίκτυπο στην διαμόρφωση/ εξομάλυνση της καμπύλης φορτίου στην χονδρεμπορική αγορά. Η παραπάνω πρόταση, σε αντιδιαστολή με την πρόταση που παρουσιάστηκε στο άρθρο μου με τίτλο «Φρένο στην ανοδική πορεία της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας» και η οποία διευθετεί την λειτουργία στη χονδρεμπορική αγορά, στοχεύει στην πληροφόρηση και την ανάδειξη της δυναμικής συμπεριφοράς σε επίπεδο τελικού χρήστη.
Θα ήταν επιπόλαιο να προσεγγίσουμε το γρίφο της ενέργειας ως «μπόρα είναι θα περάσει» ή ως μία ακόμα ιστορία ηρωισμού μετά τη covid εποχή. Θα πρέπει να συμφωνήσουμε όλοι ότι οφείλουμε να στεκόμαστε με σεβασμό και υπευθυνότητα μπροστά σε αγαθά και υπηρεσίες που προσφέρονται «δωρεάν» σε όλους εμάς και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής μας. Γνωρίζοντας πόσο «κλίσε» είναι σε ένα «παγκόσμιο χωριό» να αναφερόμαστε σε κοινωνικά αγαθά και κοινωνικές αξίες, η καθημερινή αμηχανία που βιώνουμε μας αναγκάζει να παραδεχτούμε ότι είμαστε όλοι θύματα μιας «άναρχης προόδου» που σίγουρα θα χρειαστεί να την επαναπροσδιορίσουμε, τόσο σε θεσμικό, όσο και σε ατομικό επίπεδο.
*Το άρθρο αποτελεί προσωπική άποψη του συντάκτη.
