ΕΣΠΕΝ: Άμεση αντιμετώπιση του διαρκώς διογκούμενου ελλείμματος του ΕΛΥΚΩ

ΕΣΠΕΝ: Άμεση αντιμετώπιση του διαρκώς διογκούμενου ελλείμματος του ΕΛΥΚΩ
Τρίτη, 05/11/2024 - 09:10

Με επιστολή του προς το ΥΠΕΝ, ο ΕΣΠΕΝ επισημαίνει σημαντικά ζητήματα τα οποία είναι απαραίτητο να επιλυθούν, προκειμένου να διασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία του σχήματος παροχής Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (ΜΔΝ)

Αναλυτικά η επιστολή:

  1. Πλαίσιο παροχής ΥΚΩ στα ΜΔΝ για την περίοδο 2019-2023 και εντεύθεν

Αρχικά θα θέλαμε να σημειώσουμε ότι, από την 17.02.2019 έχει παρέλθει η περίοδος ισχύος, τόσο της Απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 2014/536/ΕΚ/14.08.2014, με την οποία χορηγήθηκε παρέκκλιση στην Ελληνική Δημοκρατία από ορισμένες διατάξεις της Οδηγίας 2009/72/ΕΚ, όσο και της Απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής C (2014) 6436 final/16.09.2014 αναφορικά με το θέμα του ανταλλάγματος παροχής ΥΚΩ στα ΜΔΝ κατά τη διάρκεια ισχύος της ως άνω υπ’ αριθμ. 2014/536/ΕΚ/14.08.2014 Απόφασης.

Ως εκ τούτου, για τα έτη 2019 και έπειτα, δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία των Οριστικών Ετήσιων Εκκαθαρίσεων των Συστημάτων ΜΔΝ, η οποία προβλέπεται στο άρθ. 184 του Κώδικα ΜΔΝ, και σύμφωνα με την οποία:

«1. Μετά το πέρας κάθε ημερολογιακού έτους, ο Διαχειριστής ΜΔΝ προβαίνει σε Ετήσια Οριστική Εκκαθάριση για το έτος αυτό (…). 4. (…) Μέχρι τις τριάντα (30) Σεπτεμβρίου κάθε επομένου έτους από το έτος εκκαθάρισης, ο Διαχειριστής ΜΔΝ υποβάλλει για έλεγχο στη ΡΑΕ τα απολογιστικά στοιχεία κόστους και ενέργειας για κάθε Σύστημα ΜΔΝ (…). Μέχρι τις τριάντα μία (31) Δεκεμβρίου κάθε επομένου έτους από το έτος εκκαθάρισης, η ΡΑΕ με απόφασή της εγκρίνει τα ετήσια απολογιστικά στοιχεία κόστους (…). 5. Ο Διαχειριστής ΜΔΝ εντός ενός (1) μηνός από τη δημοσίευση της απόφασης της ΡΑΕ για την έγκριση των ετήσιων απολογιστικών στοιχείων κόστους σύμφωνα με την παρ. 4 του παρόντος, σε κάθε επόμενο έτος από το έτος εκκαθάρισης, αποστέλλει σε κάθε Συμμετέχοντα την Κατάσταση Ετήσιας Εκκαθάρισης, η οποία αφορά στο έτος αυτό. Στην Κατάσταση Ετήσιας Εκκαθάρισης αναγράφονται χρεώσεις και πιστώσεις οι οποίες προέκυψαν κατά την Ετήσια Οριστική Εκκαθάριση.»

Συγκεκριμένα, λόγω της λήξης της περιόδου ισχύος των ανωτέρω Αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την 17.02.2019, η ΡΑΑΕΥ δεν έχει λάβει Απόφαση έγκρισης των απολογιστικών στοιχείων κόστους και ενέργειας των Συστημάτων ΜΔΝ και του ΜΣΣ Κρήτης για τα έτη 2019 – 2023, η οποία απαιτείται για την ολοκλήρωση της διαδικασίας εκκαθάρισης και την αποστολή από τον Διαχειριστή ΜΔΝ σε κάθε Συμμετέχοντα, της Κατάστασης Ετήσιας Εκκαθάρισης. Σημειώνεται ότι η εκκρεμότητα ολοκλήρωσης της διαδικασίας εκκαθάρισης για τα έτη 2019 – 2023, πέραν της καθυστέρησης που αφορά τη διευθέτηση των σχετικών οικονομικών χρεώσεων/ πιστώσεων, συνεπάγεται επιπρόσθετα ότι οι προμηθευτές δεν έχουν λάβει οποιαδήποτε ενημέρωση για τα οριστικά στοιχεία κόστους και ενέργειας των τελευταίων πέντε (5) ετών, τα οποία είναι απαραίτητα για να εκτιμήσουν το τελικό κόστος προμήθειας και το επίπεδο των απωλειών στα Συστήματα ΜΔΝ και στο ΜΣΣ Κρήτης, που θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη για την εφεξής διαμόρφωση των τιμολογίων.

Επιπρόσθετα, λόγω της λήξης της περιόδου ισχύος των ανωτέρω Αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την 17.02.2019, η ΡΑΑΕΥ δεν έχει λάβει Απόφαση αναφορικά με την έγκριση του ανταλλάγματος των Εκπροσώπων Φορτίου για την κάλυψη των δαπανών παροχής ΥΚΩ στα ΜΔΝ. Σημειώνεται ότι η πιο πρόσφατη σχετική Απόφαση της Αρχής, υπ’ αριθμ. 605/2022/07.07.2022, αφορούσε στην έγκριση του ανταλλάγματος για την κάλυψη των δαπανών παροχής ΥΚΩ στα ΜΔΝ για το έτος 2018.

Όπως γίνεται αντιληπτό, το γεγονός ότι από τον Φεβρουάριο του 2019 έχει παρέλθει η περίοδος ισχύος των σχετικών Αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο συνεπάγεται ότι για το έτος 2019 και έπειτα, δεν έχει ολοκληρωθεί οποιαδήποτε ετήσια εκκαθάριση και δεν έχουν εκδοθεί σχετικές Αποφάσεις για την έγκριση του ανταλλάγματος ΥΚΩ, προκαλεί εξαιρετικά μεγάλη επισφάλεια στους Συμμετέχοντες, ως προς το τελικό κόστος της προμήθειας στα Συστήματα ΜΔΝ και στο ΜΣΣ Κρήτης για την περίοδο 2019-2023 και εντεύθεν, με ιδιαίτερα δυσμενείς επιπτώσεις τόσο για τη διαμόρφωση των τιμολογίων όσο και για τη λειτουργία της αγοράς προμήθειας και του ανταγωνισμού γενικότερα.

Δεδομένων των ανωτέρω, θεωρούμε ότι θα πρέπει άμεσα να δοθεί λύση αναφορικά με το πλαίσιο που διέπει την παροχή ΥΚΩ στα ΜΔΝ για την περίοδο 2019-2023 και εντεύθεν, προκειμένου μεταξύ άλλων να ολοκληρωθούν τόσο οι Οριστικές Ετήσιες Εκκαθαρίσεις των Συστημάτων ΜΔΝ, όσο και η έγκριση -από τη ΡΑΑΕΥ- του σχετικού ανταλλάγματος των Εκπροσώπων Φορτίου.

  1. Αντιμετώπιση ελλείμματος ΕΛΥΚΩ και απόδοση οφειλόμενων ανταλλαγμάτων

Σε συνέχεια των σχετικών επιστολών του Συνδέσμου μας (23013/27.06.2023, 24002/31.01.2024), θα θέλαμε να επισημάνουμε και πάλι την επιτακτική ανάγκη της άμεσης αντιμετώπισης του διαρκώς διογκούμενου ελλείμματος του Ειδικού Λογαριασμού Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΕΛΥΚΩ), καθώς και της απόδοσης των οφειλόμενων ανταλλαγμάτων για την παροχή των ΥΚΩ από τον Απρίλιο του 2023 έως σήμερα.

Το συνολικό οφειλόμενο -προς τους προμηθευτές- αντάλλαγμα για την περίοδο Απρίλιος 2023

–Αύγουστος 2024 ανέρχεται πλέον σε € 529 εκ., ενώ ενδεικτικά, η απομείωση του μηνιαίου ανταλλάγματος τον Ιούνιο του 2024 ανήλθε σε 59%.

Σημειώνεται ότι στον Κώδικα Διαχείρισης του Δικτύου Διανομής (αρθ. 153) και στον Ν. 4067/2012 όπως ισχύει (αρθ. 36) περιλαμβάνονται ρητές αναφορές στην ανάγκη μέριμνας για την «έγκαιρη λήψη μέτρων αντιμετώπισης τυχόν αρνητικού οικονομικού αποτελέσματος ΕΛΥΚΩ» καθώς και για την «τήρηση ενός αποθέματος ασφαλείας» αντίστοιχα.

Παρά τις ανωτέρω διατάξεις, από τον Απρίλιο του 2023 και έπειτα, οι προμηθευτές έχουν επί της ουσίας κληθεί να αναλάβουν το κόστος χρηματοδότησης των μηνιαίων ελλειμμάτων του ΕΛΥΚΩ, εξασφαλίζοντας με ίδια μέσα το απαιτούμενο κεφάλαιο κίνησης για την παροχή των ΥΚΩ έως ότου καταστεί εφικτή η εξόφληση των οφειλόμενων ποσών από τον Λογαριασμό.

Η παροχή των ΥΚΩ αποτελεί -αδιαμφισβήτητα- κοινωνική πολιτική για τη διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης στο αγαθό της ενέργειας, ωστόσο το κόστος της δεν είναι αποδεκτό να μετατίθεται στους προμηθευτές, θέτοντας εν αμφιβόλω τη δυνατότητα τους να ανταπεξέλθουν στην υποχρέωση παροχής των εν λόγω υπηρεσιών και υπονομεύοντας εν τέλει τον ίδιο τον σκοπό της συγκεκριμένης κοινωνικής πολιτικής. Σε κάθε περίπτωση θεωρούμε αυτονόητο ότι, για όσο διάστημα οι προμηθευτές αντιμετωπίζουν τις επαχθείς συνέπειες του ελλειμματικού ΕΛΥΚΩ, θα πρέπει να αποζημιώνονται έναντι του χρηματοοικονομικού κόστους που αναλαμβάνουν και για τον σκοπό αυτό προτείνεται να υπάρξει άμεσα σχετική κανονιστική πρόβλεψη.

Δεδομένων των ανωτέρω κρίσιμων ζητημάτων, παρακαλούμε για τις ενέργειες σας, οι οποίες είναι απολύτως επιβεβλημένες προκειμένου να διασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία του σχήματος παροχής Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά.