Η Αίγυπτος αποτελεί τον πρώτο σταθμό εκτός Ελλάδας του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για το 2025, υπογραμμίζοντας την κομβική σημασία των διμερών σχέσεων με την Αίγυπτο, αλλά και της τριμερούς συνεργασίας με την Κύπρο. Η επίσκεψη πραγματοποιείται με αφορμή την τριμερή συνάντηση κορυφής, όπου ο Έλληνας πρωθυπουργός θα συναντηθεί με τον πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, και τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη. Η συνάντηση αυτή, που έχει προγραμματιστεί για αύριο, Τετάρτη 8 Ιανουαρίου, στο Κάιρο, έχει στόχο να αναδείξει τη στρατηγική συνεργασία των τριών χωρών και τη συμβολή της στην περιφερειακή σταθερότητα.
Στο επίκεντρο της συνάντησης βρίσκεται η ενέργεια, με έμφαση σε μεγάλα έργα στρατηγικής σημασίας, τα οποία αναμένεται να διαμορφώσουν τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Η τριμερής διάσκεψη φιλοδοξεί να ενισχύσει την ενεργειακή συνεργασία ως καταλύτη για τη σταθερότητα στην περιοχή, παρά τις συνεχιζόμενες γεωπολιτικές προκλήσεις, όπως ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή. Η συμμετοχή κορυφαίων ηγετών, όπως ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Νίκος Χριστοδουλίδης και ο Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, ενισχύει τη σημασία της συνάντησης και αναδεικνύει τον ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου, ειδικά στον τομέα της πράσινης ενέργειας για την Ευρώπη.
Μία από τις βασικές πρωτοβουλίες που θα συζητηθούν είναι η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου (GREGY), ένα φιλόδοξο έργο που έχει σχεδιαστεί για να μεταφέρει 3.000 MW πράσινης ενέργειας από την Αίγυπτο στην Ελλάδα και, κατ' επέκταση, στην Ευρώπη. Το έργο αυτό, εμπνευσμένο από τον Έλληνα επιχειρηματία Δημήτρη Κοπελούζο, έχει ενταχθεί στα Έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (PCI) και βρίσκεται στη φάση εκπόνησης των απαραίτητων μελετών. Οι μελέτες περιλαμβάνουν τον καθορισμό της όδευσης του υποθαλάσσιου καλωδίου, τα σημεία προσαιγιάλωσης στις δύο χώρες, καθώς και τον συνολικό προϋπολογισμό, που εκτιμάται στα 4,2 δισ. ευρώ.
Στην τριμερή συνάντηση θα συμμετάσχουν, εκτός από τους ηγέτες, και κορυφαίοι αξιωματούχοι, όπως ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης και ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης. Επιπλέον, περίπου 12 Έλληνες επιχειρηματίες, εκτιμάται ότι θα είναι και ο κ. Κοπελούζος, θα συνοδεύσουν τον πρωθυπουργό. Παράλληλα με τις διαβουλεύσεις των ηγετών, θα πραγματοποιηθούν συναντήσεις μεταξύ επιχειρηματιών των τριών χωρών, με στόχο τη διερεύνηση επενδυτικών ευκαιριών και την ενίσχυση της συνεργασίας, κυρίως στον ενεργειακό τομέα. Η σημασία του GREGY δεν περιορίζεται μόνο στην παροχή πράσινης ενέργειας. Το έργο δημιουργεί νέες γεωπολιτικές προοπτικές, τοποθετώντας την Ανατολική Μεσόγειο στο επίκεντρο της ενεργειακής στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, προβλέπεται η ενεργοποίηση της συνεργασίας μεταξύ των διαχειριστών των εθνικών δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας Ελλάδας και Αιγύπτου, με τον αιγυπτιακό Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς (EETC) να συμμετέχει ως υποψήφιος μέτοχος, ενώ έχει ήδη υπογραφεί MOU μεταξύ του ΑΔΜHE και της ELICA σχετικά με την προοπτική εισόδου του ΑΔΜΗΕ στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας που αναπτύσσει το έργο με ποσοστό 33,3%.
Οι μελέτες βυθού, για τις οποίες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον 20 διεθνείς εταιρείες, αναμένεται να ολοκληρωθούν εντός του επόμενου διμήνου, σηματοδοτώντας την είσοδο του έργου στη φάση υλοποίησης.
Η επιλογή της Αιγύπτου ως πρώτου προορισμού του πρωθυπουργού για το 2025 τονίζει τη διπλωματική σημασία της ελληνοαιγυπτιακής σχέσης. Οι πρόσφατες επαφές, όπως αυτές του Γιώργου Γεραπετρίτη και του Θόδωρου Σκυλακάκη, ενίσχυσαν τη στρατηγική συνεργασία στον τομέα της ενέργειας, εντάσσοντας την Ελλάδα στον χάρτη ως βασικό ενεργειακό κόμβο της Ευρώπης. Αυτή η εμβάθυνση των σχέσεων είναι κρίσιμη, καθώς η Ευρώπη επιδιώκει να μειώσει την εξάρτησή της από τη ρωσική ενέργεια μέχρι το 2027, προωθώντας παράλληλα τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Η τριμερής συνεργασία Ελλάδας-Αιγύπτου-Κύπρου, που φτάνει πλέον στη δέκατη συνάντησή της, στέλνει ισχυρό μήνυμα στη διεθνή κοινότητα για την ανάγκη σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο. Με τις ενεργειακές προκλήσεις να αυξάνονται, η στρατηγική αυτή συνεργασία αναδεικνύει τον ρόλο της περιοχής ως καταλύτη βιώσιμης ανάπτυξης και γεωπολιτικής ασφάλειας.
